Bilge KaÄŸan'ın hazinesi günışığına çıktı

Güncelleme Tarihi:

Bilge Kağanın hazinesi günışığına çıktı
OluÅŸturulma Tarihi: AÄŸustos 14, 2001 13:30

Moğolistan'da yürütülen Türk Anıtları Projesi kapsamında günışığına çıkarılan ve Bilge Kağan'a ait olduğu düşünülen kıymetli eserlerden oluşan toplu buluntu basına tanıtıldı. 1300 yıl öncesinin Türk sanat ve kültür hayatına dair önemli veriler taşıyan eserler çok büyük olduğu için toplu olarak Türkiye'ye getirilemiyor.

Haberin Devamı

Devlet Bakanı Abdulhaluk Mehmet Çay, Moğolistan'da yürütülen ''Türk Anıtları Projesi'' kapsamında çıkarılan ve Bilge Kağan'a ait olduğu düşünülen kıymetli eserlerden oluşan toplu buluntuyu tanıttı. Çay, buluntuların 1300 yıl öncesinin Türk sanat ve kültür hayatına dair önemli veriler sağlayacağını söyledi. 

Çay, Türk İşbirliği ve Kalkınma Dairesi Başkanlığı'nda (TİKA) düzenlediği basın toplantısında, ''Bilge Kağan Hazinesi''ne ilişkin bilgi verdi. Projenin 1995 yılında 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in Moğolistan'a yaptığı resmi ziyaretin ardından hayata geçirildiğini anlatan Çay, son 2 yılda çalışmaların hız kazandığını söyledi.

Projede 35 Türk ve 11 Moğol bilim adamından oluşan 46 kişilik bilim heyetinin görev aldığını ifade eden Çay, şöyle konuştu: ''Bölgenin coğrafi koşulları sebebiyle özellikle kış ayının erken gelmesi ve uzun sürmesi, kazıların genellikle Temmuz ve Ağustos ayına sirayet etmesine sebebiyet verdi. O bakımdan, kazılarımızı mecburen bu2 ay içerisinde yapmak zorundaydık. Bu kazılar sonrasında oldukça enteresan sonuçlar elde ettik. Bilge Kağan ve Kültigin Anıtı'nın bulunduğu bölgede 9 tane daha anonim mezar vardır. Bu anonim mezarların ancak birisinde kazı yapabildik.

Tonyukuk'un mezarının bulunduğu bölgede ise 1 tane anonim mezar vardır. Baklava dilimi şeklindeki mezar taşlarının olduğu bu bölgede inşallah gelecek sene de kazıya devam edilecektir. Bilge Kağan ve Kültigin anıtlarındaki kazılarda önceliği Bilge Kağan'a verdik. Bu, gelecek sene bitecektir ve Kültigin'e başlanacaktır. Bilge Kağan'ın parçalanmış olan üç parçalı kitabesi kazı ekibimiz tarafından birleştirilmiştir ve 735 tarihinde dikilen bu anıtı bu sene itibarıylatekrar diktik ve açılışını yaptık.'' 
    
 BİLGE KAĞAN'IN HAZİNESİ 

    
Çay, ''1 Ağustos 2001 tarihinde başlayan kazılarda ortaya çıkarılan 2800 civarında gümüş ve altın parça eşya, bir sandık içerisinde ortaya çıkarılmıştır. Bugün Moğolistan'dan gelen bilgi, bunların tamamının 4 bin parça olduğu şeklindedir, çalışmalarımız halen devam ediyor'' dedi. Çay'ın verdiği bilgiye göre çıkarılan kıymetli eşyaların dökümü şöyle: 

ÂAltın Eserler 

-Ağzında kıymetli bir taş taşıdığı düşünülen mitolojik bir kuş tasvirinin bulunduğu alınlığın etrafında kazıma ve kabartma tekniği uygulanarak işlenmiş süslemelerden oluşan, tamamı altın bir taç 
-Kemer tokaları 
-Elbise kopçaları 
-Giyim kuşama ait çeşitli ebatta altın objeler 
-Maşrapa, sürahi, tabak gibi ritüel kaplar 
-Altından formlar 
    
Gümüş Eserler (çoğunluğu çiçek biçimli süslemelerden oluşan ve gümüş bir sandığa ait olduğu düşünülen 1850 parça eşya): 
    
-Biri kırık ve erimiş, diğeri bacağı ve boynuzu dışında tamamı sağlam olan iki geyik heykeli 
-Tabak, maşrapa, kupa ve sürahi 
-Değerli taşlar, maden objeler, kemik, kömür, tekstil kalıntıları 
-Kırık ve erimiş gümüş plaka parçalar, şeritler, teller 
   
Demir Eserler 
-Hazinenin olduğu gümüş sandığın iskeleti 
-Bronz Çiviler 
-Gümüş parçaların aplikasyonunu sağlayan parçalar 
-Erimiş Kurşun Parçalar  

Haberin Devamı

 ''HAZİNE AVCISI DEĞİLİZ'' 
   
Devlet Bakanı Çay, bir gazetecinin eserlerin Türkiye'de sergilenip sergilenmeyeceği yönündeki sorusu üzerine, eserlerin Moğolistan topraklarında bulunduğu için bu ülkenin müzelerinde sergileneceğini belirtti.Eserlerin belli bir süre için Türkiye'ye getirilip sergilenebileceğini söyleyen Çay, ancak eserlerin büyük çoğunluğunun ''taşınamayacak kadarbüyük ve ağır'' olduğunu, bu yüzden Türkiye'ye getirilmesinin olanaksız olduğunu sözlerine ekledi. 

Envanter çalışmalarının sürdürüldüğünü ifade eden Çay, ''Envanter çıkarıldıktan sonra küçük parçaların hepsi belli bir süre için Türkiye'de sergilenebilir'' dedi. 

Çay, bir başka soru üzerine çalışmanın 1300 yıl öncesinin Türk kültür ve sanat hayatına dair önemli veriler sağlayacağını belirterek, kazıların Türkler'in yalnızca göçebe hayatında değil, özellikle madencilik olmak üzere şehir hayatında da ileri gittiklerini ortaya koyacağını belirtti. Çay, ''Kazılar, Türkleri şehir hayatı hakkındabize bilgi verecek'' diye konuştu.
 
Çalışmaların iki ülkenin karşılıklı güveni içerisinde sürdüğünü ifade eden Çay, Moğolistan hükümetinin Türk bilim adamlarına güvendiğini söyledi. Çay, ''Biz, bazı Batılı arkeologların yaptığı gibi orada hazine avcılığına çıkmadık'' dedi.  

Devlet Bakanı Çay, kazı çalışmalarının son 2 yıldaki maliyetinin 350 bin dolar olduğunu sözlerine ekledi.

Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!