Varillerin suyla teması sızıntıyı hızlandırır

Prof. Dr. Peker, yaptığı açıklamada, asitler, toksik kimyasal elementler, radyoizotoplar, pestisitler ve organik bileşikler gibi tehlikeli atıkların, düzenli yönetilmediğinde insan ve çevre sağlığı açısından büyük tehlike oluşturduklarını belirtti. Bu atıklardan kurşun ve civanın beyin, arseniğin ise cilt üzerinde etkili olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Peker, şunları söyledi:

“Tehlikeli atıkların zararları, ilk olarak gelişmiş ülkelerde değişik etkilerin ortaya çıkmasıyla fark edildi ve bu kirleticilerin neden olabileceği olumsuzluklar yaşanan kötü tecrübelerle somut olarak görüldü. Bunun en çarpıcı örneği, Amerika'daki 'Love Canal' olayıdır. Bu olay bir kimyasal döküntü alanı olarak kullanılan kanal üzerine yerleşim bölgesi kurulmasıyla başlamıştır. Bu alana bir şirket tarafından 1920'den 1950'ye kadar 80 kez kimyasal maddeler dökülmüş ve bölge daha sonra yerleşim alanı olması için devlete bağışlamıştır. Bölgeye yaklaşık 200 konut ve bir ilkokul yaptırılmıştır. 1976-1977 kışında yoğun kar ve yağmur yağışı ilk kez problemlerin varlığını ortaya koymuştur. Bölgede yaşayanlarda düşükler ortalamanın üzerinde görülmeye başlamış, kan ve karaciğer hastalıkları, kusurlu doğumlar ve kromozom bozuklukları ortaya çıkmıştır.”

Gömülen ve denize bırakılan tehlikeli atık varillerin Türkiye için ne ifade ettiğini anlayabilmek açısından “Love Canal” olayının iyi bir örnek olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Peker, yetersiz bertaraf yöntemleri ve toksik etkilerin yeterince bilinmemesinin zamana bağlı çevre bombaları ürettiğini belirtti.

Prof. Dr. Peker, tehlikeli atıkların düzenli yönetilmediğinde, derişim miktarı, fiziksel, kimyasal ve enfekte özellikleri nedeniyle insan ve çevre sağlığı üzerinde geri döşümü imkansız ciddi sorunlara hatta ölümlere neden olabildiğini bildirdi. Tehlikeli atıkların zehirleyici, kanserojen, mutajenik (değişime uğratan) ve teratojenik (biçimsel değişime uğratan) özellikleri bulunduğuna işaret eden Prof. Dr. Peker, şunları kaydetti:

“Tehlikeli atıkların depolandığı varillerin hava ve yağmur suyuyla teması, çürüme süresini dolayısıyla da sızıntı süresini hızlandırır. Bu nedenle Tuzla Orhanlı'da bulunan atıkların türü, karakteri ve ne kadar süredir orada gömülü bulundukları en kısa sürede belirlenmeli ve gecikilmeden önlem alınmalıdır. Bu atıkların neden olabileceği çevre ve sağlık sorunları, 3-5 yıl gibi bir zaman dilimi içerisinde ortaya çıkabilir.”