250 milyonluk asgari ücretle çalışırız, terörü bitiririz

ANKARA Sanayi Odası (ASO), bir süredir kamuoyunun gündeminde tutmaya ve hükümeti ikna etmeye çalıştığı ‘yerel asgari ücret’ önerisini daha da somutlaştırdı. ASO Başkanı Zafer Çağlayan, ‘Türkiye’nin en yoksul 19 ilinde asgari ücreti brüt 250 milyon liraya indirelim. Bundan da yüzde 1’er SSK primi ve vergi keselim’ dedi. ASO, bu önerisiyle ilgili olarak Türkiye’nin en yoksul illeri Muş ve ağrı başta olmak üzere söz konusu 19 ilde hem anket çalışması yaptırdı, hem de sokak röportajları gerçekleştirdi. Hem anketten, hem de sokak röportajlarından, ‘Asgari ücret 250 milyona da düşse çalışırız. Burada yeni iş kapıları açılırsa, terör de biter’ görüşü çıktı. ASO, yaptığı çalışmayı Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Genelkurmay, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve ekonomiyle ilgili bakanlar, Türk-İş ve Hak-İş’le paylaştı, DİSK’e de en kısa sürede sunum yapacak. Başbakan Erdoğan, sunum sonrasında, ‘Konuyu Ekonomik Koordinasyon Kurulu görüşsün’ talima verdi.

MALİYETİ 44O DOLAR:

ASO Başkanı Zafer Çağlayan, asgari ücretle çalışan işçinin eline Türkiye’nin her tarafında 350 milyon lira (350 YTL) gectiğini hatırlatarak, şunları söyledi: ‘Net asgari ücret yaklaşık 260 dolardır. Bu ücretin sigorta primi ve vergisiyle birlikte işverene maliyeti 594 milyon liradır (594 YTL). Bu da yaklaşık 440 dolar eder. Bu ücret, içinde bulunduğumuz uluslararası rekabet koşullarında rakibimiz konumundaki ülkelerle kıyaslandığında yüksektir.’

AĞRI’DA ZENGİN GÖRÜNÜYOR:

Çağlayan, Türkiye’de asgari ücretin her yörede aynı uygulanmasının yarattığı ilginç tabloyu şöyle özetledi: ‘Ülkemizde 2001’de kişi başına gelir 2 bin 146 dolardı. İller arasında Kocaeli 6 bin 165 dolarla en yüksek, Ağrı ise 568 dolarla en düşük kişi başına gelire sahipti. 2001’de yıllık net asgari ücret 929.5 dolardı. Buna göre Kocaeli’nde yıllık net asgari ücret kişi başına düşen gelirin yüzde 15’i iken, Ağrı’da yüzde 164’üne karşılık gelmekteydi. Bu oranlar, asgari ücretin ülkemizin her ilinde aynı anlam taşımadığını açıkça ortaya koymaktadır. Aynı ücretle bir işçiyi İstanbul ya da Kocaeli’nde çalıştırmak varken, yatırımcı neden Ağrı’ya Bingöl’e yatırım yapsın?’

YENİ İŞE GİRECEKLER:

Çağlayan, Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) sosyo-ekonomik gelişmişlik açısından yaptığı sıralamada en altta olan ve teşvik uygulamasında kapsam genişletilmeden seçilen 19 il ve ilçesinde asgari ücretin brüt 250 milyon lira olması gerektiğini savundu. Çağlayan, ‘Bu önerimiz devreye girdiğinde mevcut çalışanları değil, yeni işe girecekleri kapsayacaktır. Yani, mevcut çalışanların ücretlerinde indirim söz konusu olmayacaktır. Aslında söz konusu illerde çalışan mevcut asgari ücretli sayısı da 95 in dolayındadır. Asgari ücret en yoksul 19 ilimizde 250 milyon belirlenirse, Bulgaristan’a, Romanya’ya, Slovenya’ya yönelen yatırımcımız onun yerine bu 19 ilimize yönelebilir.’

ANKET SONUÇLARI:

ASO, 19 ilde ‘Asgari ücret 250 milyon lira olsun mu?’ ana temalı bir anket çalışması da yaptırdı. Anketten, anketten 250 milyon liralık asgari ücret fikrine yüzde 83 ‘evet’ çıktı. ‘Kendi ilinizde sigortalı olarak 250 milyon liraya çalışmak yerine büyük kentlerde 350 milyon liraya çalışmak istermesiniz?’ sorusuna yüzde 90.3 olumlu yanıt verildi. ‘Bölgenizde yatırımlar ve iş bulma imkanı artarsa, toplumsal huzur ve güvenlikte iyileşme sağlanır mı?’ sorusuna yüzde 96.5 oranında ‘evet’ yanıtı geldi.

Asgari ücret 250 milyon olsun denilen 19 ilin kişi başına geliri (2001)

İl Dolar

Muş 578

Ağrı 568

Bitlis 646

Şırnak 638

Hakkari 836

Bingöl 795

Van 859

Ardahan 842

Siirt 1 111

Mardin 983

Gümüşhane 1 075

Batman 1 216

Iğdır 855

Ş.Urfa 1 008

Kars 886

Bayburt 1 017

Adıyaman 918

Yozgat 852

Diyarbakır 1 313

TÜRKİYE 2 146

NOT: 19 il DPT’nin 2001 yılında yaptığı Gelişmişlik Göstergeleri çalışmasına göre belirlenmiştir.

Japonya’da 251 farklı asgari ücret uygulanıyor

ASO’nun ‘Yerel Asgari Ücret Çalışması’nda, bu konuda dünyadaki örneklere yer verildi. Bu örnekler özetle şöyle:

ABD: Federal hükümet, ülke genelinde uygulanacak asgari ücreti belirlerken, uygulamada eyaletler serbest bırakılıyor. Bazı eyaletler asgari ücret uygulamıyor. Washington’da saatlik asgari ücret 7.35 dolarken, California’da rakam 6.75 dolara, Ohio’da 4.25 dolara iniyor.

KANADA: Asgari ücret bölge bölge belirleniyor, arada revize edilebiliyor. Quebec’te saatlik asgari ücret 7.45 Kanada Doları iken, Alberta’da 5.90 Kanada Doları’na iniyor.

JAPONYA: 47 bölgede ve 251 endüstride farklı asgari ücret uygulanıyor. En yüksek günlük asgari ücretlerden biri 50 dolarla Tokyo’da görülüyor, Miyazaki’de rakam 43 dolara iniyor.

ÇİN: Tibet özerk bölgesi dışında kalan 38 eyalet ve özerk bölgelerinde asgari ücret uygulanıyor, bölgelere göre çeşitlilik gösteriyor. 2004’de ülke genelinde en düşük asgari ücret 24 dolarken, rakam Shanghai’da 69 dolara çıkıyor.

En yoksul 19 il 250 milyonluk asgari ücrete nasıl bakıyor

Bölgesel asgari ücret uygulaması hakkında görüşünüz nedir: Olumlu (% 83)

250 milyon lira asgari ücretle çalışır mısınız: Olumlu (% 82.9)

Kendi ilinizde sigortalı olarak 250 milyon liraya çalışmak yerine büyük kentlerde 350 milyon liraya çalışır mısınız: Olumlu (% 90.3)

Bölgenizde yatırımlar ve iş bulma imkanı artsa toplumsal huzur ve güvenlikte iyileşme sağlanır mı: Olumlu (% 96.5)