'Dudak uçuklatan' petrol hırsızlığı

TBMM Akaryakıt Kaçakçılığı Araştırma Komisyonu’nun, TBMM Genel Kurulu’nda bu ay içerisinde görüşülmesi beklenen raporunda ilginç gerçekler ortaya çıktı.

YASAYA RAĞMEN İSKANA AÇILDI

Raporda, Batman-Dörtyol Ham Petrol Boru Hattının, Batman içindeki bölümünün, yasal olmayan şekilde yerleşim bölgesinin altında kalmış olduğu tespitine yer verilirken, petrol boru hatlarının, 2565 sayılı Yasa gereği özel güvenlik bölgesi kapsamında olduğu, buna karşın boru hattının yerleşim bölgelerinin altında kalmış olmasının anlaşılır bir şey olmadığına dikkat çekildi.

HIRSIZLIĞIN BÖYLESİ

Komisyon raporunda, iskana açılan boru hattı güzergahında büyük oranda akaryakıt hırsızlığı yapıldığı tespitine de yer verildi. Güzergah üzerindeki evlerin altından tünel kazarak boru hattına ulaşan hırsızların, boru hattına kelepçe takmak suretiyle petrolün çalınması için gerekli bağlantıyı yaptıklarına yer verilen raporda, boru hattı güzergahının iskana açılmasının hırsızlık amacıyla faaliyet gösteren kişiler açısından büyük ölçüde kamuflaj olanağı sağladığı dile getirildi. Bu durum komisyon raporuna şöyle yansıdı: "Batman-Dörtyol Ham Petrol Boru Hattının Batman ili içindeki bölümünün yerleşim bölgesinin altında kalmış olması hırsızlık olaylarına neden olmaktadır. Ham petrolü yükleyeceği kara tankerini boru hattına bağlantı yapılan yerin birkaç sokak ötesinde veya terk edilmiş tesislerde gizleyerek çalma işlemini gerçekleştirmeye çalışmaktadırlar. Ham petrol boru hatlarında yapılan hırsızlık eylemlerinde, petrol çalma işinin bu konuda ihtisaslaşmış ve organize olmuş kişiler tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır. Ham petrol çalma yöntemleri olarak, çalma işleminin yapılacağı boru hattında yer  tespitinin yapılması, kazı yapılarak boru hattına ulaşılması, çalma işlemini gerçekleştirebilmek için boru hattına vana veya kelepçe takılmak suretiyle bağlantı yapılarak boru hattının  petrol çalmaya hazır hale getirilmesi, boru hattına yapılan bağlantı vasıtasıyla kara tankerine ham petrol yüklenmesi biçiminde olduğu anlaşılmaktadır."

TEHLİKE BÜYÜK GÜZERGAH DEĞİŞMELİ

Boru hattı soygununun can güvenliği açısından vahim olduğu dile getirilen raporda, hırsızlık sonucu çevreye yayılan veya yayılabilecek petrolün aynı zamanda patlama ve yangın tehlikesi oluşturarak halkın can ve mal güvenliğini tehdit ettiği vurgulandı. Bu nedenle Botaş tarafından bir dizi önlemin alınması gerektiğine işaret edilen raporda, bu önlemlerin başında Batman’da en kısa sürede boru hattı güzergahında değişiklik yapılarak boru hattının iskan bölgesi dışına alınması gerektiği vurgulandı.

ÇEVRE FELAKETİ YAŞANABİLİR

Tehlikenin bir diğer boyutunun de çevre felaketi olduğu dile getirilen raporda, Batman’ın yanı sıra Hatay/Dörtyol, Cizre ve İdil’de de boru hattının yerleşim alanları altında kaldığı ve bu üç ilçenin de felaket tehlikesi ile karşı karşıya olduğuna dikkat çekildi.

BOTAŞ’IN ZARARI MİLYONLARCA DOLAR

Türkiye’de toplam 2 bin 298 kilometre uzunluğunda petrol boru hattı olduğuna işaret edilen raporda, boru hatlarında 1987-2004 döneminde toplam 367 hırsızlık olayının meydana geldiği ifade edildi. Botaş’ın bu hırsızlıklar nedeniyle 5-6 milyon dolar zarara uğradığı kaydedilen raporda, hırsızlık olaylarının yoğun olarak, Mardin, Şırnak, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adana, Aksaray, Osmaniye, Batman, Niğde il sınırları içerisinde yaşandığı dile getirildi.

NATO’YU DA SOYMUŞLAR

Komisyon raporuna göre, NATO’ya ait boru hatlarının İzmit bölgesinde bulunan bölümünde de hırsızlık yapıldı. Raporda, "2002-2005 tarihleri arasında boruya kelepçe takılması suretiyle meydana gelen üç hırsızlık olayında 5 ton uçak benzini çalındığı İzmit İl Jandarma Komutanının Komisyona verdiği brifing bilgilerinde yer almaktadır" denildi.