Vergi paketi TBMM'de kabul edildi

Yasaya göre, Maliye Bakanlığı, yangın, tabii afet gibi nedenlerle ”mücbir sebep hali” ilan edebilecek. Bakanlık, mücbir sebep hali nedeniyle yerine getirilemeyecek vergi yükümlülüklerini belirleyerek, mükelleflerin beyanname verme sürelerini yeniden tespit edebilecek, toplu beyanname alma yoluna gidebilecek ya da beyanname verme zorunluluğunu kaldırabilecek.

Maliye Bakanlığı, mücbir sebep hali ilan edilen yerlerdeki mükelleflerin, ödeme süresi afet tarihinden sonraya rastlayan her türlü vergi, ceza ve gecikme faizleri ile verecekleri beyannamelere istinaden tahakkuk ettirilen vergilerin ödeme sürelerini, vadelerinin bitim tarihinden itibaren azami bir yıl süreyle uzatabilecek. Bu yetki, bölge, il, ilçe, mahal ve afetten zarar görenler ile afetten zarar görme derecesi veya vergi türleri itibarıyla farklı süreler belirlemek suretiyle de kullanılabilecek.

Vergi yükümlülüklerinin yerine getirilmesi sırasında meydana gelen ve zor durum haliyle karşılaştıkları için yükümlülüğünü zamanında yerine getirmeyen mükelleflere de bir ayı geçmemek üzere süre verilecek.

Maliye Bakanlığı, süre verme yetkisini tamamen veya kısmen mahalline devredebilecek. Bu yetkiyi, bölgeler, iller, ilçeler veya sektörler ile iş kolları ya da mükellef grupları itibarıyla yazılı başvuru şartı aramaksızın da kullanabilecek.

İNTERNETTEN BEYANNAME GÖNDERİLMESİ

Mükelleflerin beyannameleri elektronik ortamda göndermesi durumunda tahakkuk fişi elektronik ortamda düzenlenerek mükellef veya elektronik ortamda beyanname gönderme yetkisi verilmiş gerçek veya tüzel kişiye elektronik ortamda iletilecek. Bu ileti, tahakkuk fişinin mükellefe tebliği yerine geçecek. Bakanlar Kurulu bu tür belgelerde damga vergisini sıfıra kadar indirmeye yetkili olacak.

Yatırım indirimi ve döviz kazandırıcı faaliyetler için uygulanan istisnalara ilişkin hükümlerin ihlal edilmesi sonucu kısmen veya tamamen alınmayan vergilere ilişkin zamanaşımı süresi, istisna veya muafiyet şartlarının ihlal edildiği tarihi takip eden takvim yılının başından itibaren işleyecek.

Yasa, faal olmayan mükellefler ile mesleki faaliyeti olmadığı halde sadece sahte belge ticareti yapanların kayıtlarının silinmesini de düzenliyor. Sahte belge ticareti yaptıkları tespit edilenlerin kayıtları ise vergi inceleme elemanının raporu ve önerisiyle silinecek. Ancak bu işlem, kayıtların silinmesinden önceki ve silinme tarihinden sonra belirlenen faaliyetlere ilişkin yükümlülükleri ortadan kaldırmayacak. Kayıtları silinenlere ilişkin bilgiler internet ve benzeri araçlarla kamuoyuna duyurulacak.

KAYITLARDAKİ DİL VE PARA BİRİMİ

Yasa, Vergi Usül Kanunu'na göre Türkçe tutulması zorunlu olan defter ve kayıtların, Türkçe kayıtları bulunmak kaydıyla defterlerde başka dilden de yapılabileceğini öngörüyor. Bu kayıtlar, vergi matrahını değiştirmeyecek şekilde tasdik ettirilecek diğer defterlere de yapılabilecek.

Kayıt ve belgelerde Türk para birimi kullanılacak. Belgeler, Türk parası karşılığı gösterilmek şartıyla, yabancı para birimine göre de düzenlenebilecek ancak yurtdışındaki müşteriler adına düzenlenen belgelerde Türk parası karşılığı gösterilme şartı aranmayacak.

Bakanlar Kurulu kararıyla, Türkiye'ye ayrılan ödenmiş sermayesi en az 100 milyon ABD Doları ya da eşiti yabancı para karşılığı Türk Lirası olan ve sermayesinin en az yüzde 40'ı ve merkezi yurtdışında bulunan, Türkiye'de oturmayan kişilere ait olan işletmeler, Türk para birimi dışında başka bir para birimiyle de kayıt tutabilecekler.

Bakanlar Kurulu, öngörülen miktar ve oranları sektörler itibarıyla ayrı ayrı yarısına kadar indirebilecek veya iki katına çıkarabilecek. Koşulların ihlal edildiği hesap dönemini izleyen dönemden itibaren Türk para birimine göre kayıt tutma zorunluluğu başlayacak.

Bu mükellefler, diğer para birimleriyle kayıt tuttukları sürece enflasyon düzeltmesi yapamayacaklar. Türk para birimiyle kayıt yapmaya başlamaları halinde ise üç yıl süreyle anılan enflasyon düzeltmesinden yararlanamayacaklar.

ALTIN-GÜMÜŞÇÜLERE ENFLASYON DÜZELTMESİ

Yasa ile getirilen bir düzenleme ile de yabancı para cinsinden borçlanmaların enflasyon muhasebesindeki maliyetinin hesaplanmasında, düzeltme tarihindeki değil borcun alındığı tarihteki Türk Lirası karşılığı esas alınacak.

Yasa ile mükelleflere, öz sermaye kalemlerine ait enflasyon fark hesaplarında yer alan tutarları düzeltme sonucu oluşan geçmiş yıl zararlarına mahsup edebilmelerine de olanak sağlanıyor.

Sürekli olarak; işlenmiş altın, gümüş alım-satımı ve imali ile uğraşan mükelleflere, gerekli şartların oluşup oluşmadığına bakılmaksızın enflasyon muhasebesi yapabilme imkanı getiriliyor.

Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflere, her bir işlem için işleme konu tutarın yüzde 5'i kadar özel usulsüzlük cezası kesilecek.

MALVARLIĞI ARAŞTIRMASI HIZLANDIRILACAK

Yasa uyarınca, kamu alacaklarının takip ve tahsili amacıyla yapılan malvarlığı araştırmasının şekli, alanı, kapsamı, alacağın türü ve tutarı itibarıyla sınırlandırılacak. Kamu alacaklarının tahsilini hızlandırmaya yönelik bu düzenleme uyarınca Maliye Bakanlığı amme alacaklarının takibinde haczolunacak malların tespiti amacıyla yapılacak malvarlığı araştırmasının şekli, alanı ve kapsamı ile araştırma yapılacak amme alacaklarının türü ve tutarını belirlemeye yetkili olacak.

Bakanlar Kurulu, Vergi Usul Kanunu haddi istisna uygulamasını asgari tutar olarak belirlemeye, belirlenen bu tutarı 2 katına kadar arttırmaya, sıfıra kadar indirebilecek. Maliye Bakanlığı, istisna kapsamına girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya, istisnaya ilişkin usul ve esasları belirleyecek.

Yasa, deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında yapılan hizmetleri, altın, gümüş ve platin ile ilgili arama, işletme, zenginleştirme ve rafinaj faaliyetleri ile petrol arama faaliyetlerini yürütenlere yapılan teslim ve hizmetleri, limanlar ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi işlerini fiilen kendisi yapan veya yaptıran mükelleflere bu işlere ilişkin olarak yapılan mal teslimleri ve inşaat taahhüt işlerini KDV'den muaf tutuyor.

Yasayla şu işlemler de istisna kapsamına alınıyor: “Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Savunma Sanayii Müsteşarlığı, Milli İstihbarat Teşkilatı Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Gümrük Muhafaza Genel Müdürlüğüne milli savunma ve iç güvenlik ihtiyaçları için uçak, helikopter, gemi, denizaltı, tank, panzer, zırhlı personel taşıyıcı, roket, füze ve benzeri araçlar, silah, mühimmat, silah malzeme, teçhizat ve sistemleri ile bunların araştırma-geliştirme, yazım, üretim, montaj, yedek parça, bakım-onarım ve modernizasyonuna ilişkin olarak yapılan teslim ve hizmetler ve bu teslim ve hizmetleri gerçekleştirenlere bu kapsamda yapılacak olan, miktarı ve nitelikleri yukarıda sayılan kuruluşlarca onaylanan teslim ve hizmetler.”

Maliye Bakanlığı, istisna kapsamına girecek mal ve hizmetler ile bunların asgari tutarlarını ve bu maddenin uygulanmasına ilişkin usül ve esasları belirleyecek.

OKULLARA VERGİ İSTİSNASI

Yasaya göre, üniversite ve yüksekokullar ile özel okullarda öğrenci kapasitesinin yüzde 10'unu geçmemek üzere verilen bedelsiz eğitim ve öğretim hizmetleri de KDV istisnası kapsamına alınıyor.

Yasalar uyarınca bedelsiz olarak yapılan mal teslimi ve hizmet ifaları, bazı kurum ve kuruluşlara bedelsiz olarak yapılan her türlü mal teslimi ve hizmet ifaları ile fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulanan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı'nca belirlenen usül ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda maddelerinin teslimi de KDV'den istisna tutuluyor.

Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının, kanunlarla kendilerine verilen görev gereği ve kuruluş amaçlarına uygun ruhsat, izin, onay ve benzeri hizmetleri ile bu hizmetlerle ilgili olarak kullanılacak basılı kağıtların bu kuruluşlar tarafından teslimi de istisna kapsamına alınırken, motorlu taşıtlar tescil plaka teslimleri hariç tutuluyor.

Darphane ve Damga Matbaası tarafından yapılan teslim ve hizmetler ile Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü'nce düzenlenen piyango, sayısal loto, hemen kazan ve benzeri oyunların tertiplenmesi veya oynanmasına ilişkin işlemlerden de KDV alınmayacak. Şans oyunları vergisinin getirilmesi nedeniyle bu kalemler KDV kapsamı dışına alınıyor.

Lastik ve kauçuk, kıymetli taşlar, free-shoplar ile bunlara ait ve depo ve ardiye gibi bağımsız birimlerin kiralanması, gümrük antrepoları ve geçici depolama yerleri ile gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda ihracat ve ithalat için verilen depolama, ardiye, terminal hizmetleri istisna kapsamına alınırken, dore külçe altın istisna kapsamı dışına çıkarılıyor. Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü'nce yapılan taşınmaz mal teslimleri de kısmi istisna kapsamına alınıyor.

Yasa ile kamu menfaatine yararlı dernekler ve Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıflara, kuruluş amaçlarına uygun olarak işletmek ve yönetmek suretiyle ifa ettikleri teslim ve hizmetler için kendilerine tanınmış istisnadan vazgeçme hakkı tanınıyor.

ZAYİ MALLARDA KDV İNDİRİMİ

Yasaya göre, Maliye Bakanlığı, yangın sebebiyle mücbir sebep ilan ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisinde indirim yapabilecek.

Türkiye'nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar çerçevesinde ülkede gerçekleştirilecek toplantıları düzenleyenlere bu amaçla yapılacak teslim ve hizmetler ile bu toplantılara katılan yabancı heyetlerin konaklamaları ve bunlara görevlerinin ifası kapsamında verilecek teslim ve hizmetler, 31 Aralık 2005 tarihine kadar KDV'den müstesna olacak. Bu kapsamda teslim edilen mal ve hizmetler için yüklenilen vergiler, indirime tabi tutulacak. İndirimle giderilmeyen vergiler, iade edilmeyecek.

Karayolları Genel Müdürlüğü'nce yapılacak taşınmaz mal teslimleri ile Orman Genel Müdürlüğü Döner Sermaye sabit kıymetlerinde kayıtlı tapulu taşınmaz malların teslimleri ise 31 Aralık 2004 tarihine kadar KDV'den muaf olacak.

Öngörülen istisnalarla ilgili olarak, yasanın yürürlüğe girmesinden önce yapılan tarhiyatlardan vazgeçilecek ve tahakkuk eden tutarlar terkin edilecek.

Yasa, malul ve engelli vatandaşların ÖTV ödemeksizin araç edinebilme haklarını genişleterek, sakatlık derecesi yüzde 90 veya fazla olan malul ve engellilerin, maddede belirlenmiş araçları tadilat yaptırılıp yaptırılmadığına bakılmaksızın ÖTV'siz edinebilme imkanı sağlıyor. Ayrıca malul ve engellilerin sakatlık derecesine bakılmaksızın, sakatlığına uygun hareket ettirici özel tertibat yapılan araçları bizzat kullanma amacıyla ilk iktisabında uygulanan ÖTV istisnası da kapsamdaki araçlar otomobil, kapalı kasa kamyonet ve motosikletler ile sınırlandırılarak muhafaza ediliyor.

BİNEĞE DÖNÜŞTÜRÜLEN ARAÇLARDA ÖTV ARTIRILDI

Ticari araç olarak üretilmişken koltuk ve pencere eklenerek binek hale getirilen taşıtlar için Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) oranları yeniden düzenlendi.

Buna göre azami yüklü kütlesi 4700 kilogramı geçmeyip taşıma kapasitesi bin kilogramın altında olan ve sürücü sırasından başka oturma yeri veya sürücü sırası dışında yan pencereleri olan araçlardan, motor silindir hacmi 3000 cm küpe kadar olanlar için ÖTV oranı yüzde 10, silindir hacmi 3000 cm küpü geçen fakat 4000 cm küpü geçmeyenler için yüzde 52, silindir hacmi 4000 cm küpü geçenler için de yüzde 75 olarak belirlendi.

KÜLTÜR YATIRIMLARINA TEŞVİK

Kültür yatırımları ve girişimlerini teşvik kapsamında, genel ve özel bütçeli kamu idareleri ile il özel idareleri ve belediyeler, köyler ve kamu yararına çalışan dernekler, Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıflar ve bilimsel araştırma faaliyetinde bulunan kurum ve kuruşlar tarafından yapılan ya da Kültür ve Turizm Bakanlığı'nca desteklenen veya desteklenmesi uygun görülen kültür yatırımlarına ilişkin harcamalar ile bu amaçla yapılan bağış ve yardımların yüzde 100'ü yıllık beyanname ile bildirilen gelirden indirilebilecek. Bakanlar Kurulu bölgeler ve faaliyet türleri itibarıyla bu oranı yarısına kadar indirmeye veya kanuni oranına kadar çıkarmaya yetkili olacak.

ÖZEL OKULLARA İSTİSNA

Yasaya göre, okul öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve ortaöğretim özel okullarının işletilmesinden elde edilen kazançlar, ilgili bakanlığın görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı'nın belirleyeceği esaslar çerçevesinde 5 vergilendirme dönemi gelir ve kurumlar vergisinden müstesna tutulacak.

Söz konusu istisna, bu okulların faaliyete geçtiği vergilendirme döneminden itibaren başlayacak. Dershaneler ile bilgisayar kursları, şoför okulları gibi özel öğretim kurumları ise bu istisnadan faydalanamayacak.

Kamuya bağışlanan okul, sağlık tesisi, 100 yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde 50 yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu, çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ile bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için yapılan her türlü bağış ve yardımlar, yıllık beyanname ile bildirilecek gelirden indirilecek.

Mükelleflerin işletmeleri bünyesinde gerçekleştirdikleri yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme harcamaları tutarının yüzde 40'ı oranında AR-GE indirimi olacak. Bu şekilde araştırma ve geliştirmeye yönelik harcamaların yüzde 40'ının beyan edilen gelirden indirilmesine olanak sağlanacak.

Kanunla kurulan dernekler ve vakıflar ile Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıflar, kamu menfaatine yararlı dernekler ile dernek ve vakıf olmamakla birlikte odalar borsalar meslek örgütleri ve bunların üst kuruluşları, siyasi partiler emekli ve yardım sandıkları gibi vergi uygulamalarında dernek ve vakıf olarak kabul edilenler hariç, dernek ve vakıflar stopaj vergisi ödemeyecek.

KURUM KAZANÇLARI

Kurumların yurtdışından elde ettikleri iştirak kazançları ile şube kazançları, belirli şartların yerine getirilmesi halinde Kurumlar Vergisi'nden istisna ediliyor. Bu düzenlemeden yararlanabilmek için iştirak edilen yabancı kurumun kanuni ve iş merkezinin Türkiye'de bulunmaması, anonim veya limited şirket olması, iştirak edilen kurumun esas faaliyet konusunun finansal kiralama ya da her nevi menkul kıymet alım satımı olmaması, iştirak edilen yabancı kurumun sermayesine, kazancın elde edildiği tarihte devamlı surette en az 2 yıl süre ile yüzde 25 ve daha fazla oranda iştirak edilmesi, dağıtıma tabi tutulan iştirak kazancının da en az yüzde 75'inin ticari, zirai ve serbest meslek kazancı olması şartı bulunacak.

Kurumların bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31 Aralık 2004 tarihine kadar, kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları ile yurtdışında bulunan işyeri veya daimi temsilcisi aracılığıyla elde ettikleri kurum kazançları, 30 Haziran 2005 tarihine kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olmak kaydıyla kurumlar vergisinden müstesna olacak.

Maliye Bakanlığı, mükelleflerin hukuki statülerini, faaliyet gösterdikleri alanları ve tasfiyeye giriş tarihindeki aktif büyüklüklerini dikkate almak suretiyle, tasfiye işlemlerine yönelik inceleme yaptırmamaya yetkili olacak.

Yasaya göre, Maliye Bakanlığı, mükelleflerin hukuki statülerini, faaliyet gösterdikleri alanları ve tasfiyeye giriş tarihlerindeki aktif büyüklüklerini dikkate almak suretiyle tasfiye işlemlerine yönelik inceleme yaptırmamaya da yetkili olacak.

ÖZEL İLETİŞİM VERGİSİ'NİN KAPSAMI GENİŞLETİLİYOR

Yasayla Özel İletişim Vergisi'nin kapsamı da genişletiliyor. Buna göre, Telekomünikasyon Kurumu ile görev ya da imtiyaz sözleşmeleri imzalamak veya bu kurumdan ruhsat ya da genel izin almak suretiyle telekomünikasyon altyapısı kurup işletenler, yüzde 15 oranında özel iletişim vergisine tabi olacak.

Mobil telekomünikasyon işletmecilerinden eskiden olduğu gibi yüzde 25, radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetlerden ise yüzde 15 özel iletişim vergisi alınacak.

Telekomünikasyon işletmecilerinin, imtiyaz veya görev sözleşmeleri, ruhsatlar ya da izinler uyarınca Hazine'ye ödeyecekleri payın hesaplanmasında özel iletişim vergisi dikkate alınmayacak. Bu vergiden mahalli idarelere pay verilmeyecek.

Bakanlar Kurulu, yüzde 25 oranını yüzde 10'a, yüzde 15 oranlarını ayrı ayrı veya birlikte yüzde 5'e kadar indirmeye yetkili olacak. Düzenleme ile mobil aboneliğinin ilk tesisinde alınan 20 milyon liralık özel iletişim vergisi, operatör değişikliklerinde uygulanmayacak. Bu tutar her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak yeniden değerleme oranında artırılacak. Bakanlar Kurulu, bu tutarı yüzde 50'sine kadar artırmaya veya yarısına kadar indirmeye yetkili olacak.

İHRACAT TAAHHÜTLERİ

Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla süresi geçtiği halde ihracat taahhütleri kapatılmamış olan kredilerin, BDDK tarafından “Zarar Niteliğindeki Krediler ve Diğer Alacaklar” kategorisinde sınıflandırılmış bir alacağı olarak kabul edilmesi halinde, ilgili bankanın başvurusu üzerine, bu vergi ve fon kesintisi asıllarının Kanun'un yayımını izleyen 3 ay içinde ödenmesi halinde, buna ait birikmiş gecikme zammı, gecikme faizi, ceza faizleri ve vergi cezaları silinecek.

ŞANS OYUNLARI VERGİSİ

Yasaya göre, Milli Piyango'nun özelleştirilmesine dönük yapılan değişiklikle bu kuruluşun her ne nam altında olursa olsun tahsil ettiği tüm paralardan, ödenen her türlü ikramiye, işletici firma payı, bayi komisyonu, idare payı ve Savunma Sanayi Destekleme Fonu payı düşüldükten sonra kalan tutar, şans oyunları vergisine tabi tutulacak.

Şans oyunları vergisi, at yarışlarında oynanan her bir bilet için 80 bin liradan az olmamak üzere bilet bedelinin yüzde 10'u, spor-toto, skor-toto, süper-toto, spor-loto ve benzeri oyunlarda her bir kolon için 20 bin lira, her türlü diğer müşterek bahislerde yüzde 10 olarak uygulanacak.

Bakanlar Kurulu maktu tutarları on katına kadar artırmaya, sıfıra kadar indirmeye, nispi hadleri kanuni oranını yüzde 10'una kadar azaltmaya ve kanuni oranına kadar artırmaya yetkili olacak.

Şans oyunları vergisi, gelir ve kurumlar vergisi uygulamasında gider olarak kabul edilemeyecek ve hiçbir vergiden mahsup edilemeyecek. Tahsil edilen vergi üzerinden mahalli idarelere pay aktarılmayacak.

DAMGA VERGİSİ

Yasada, Damga Vergisi'ne tabi listeler yeniden düzenlendi. Gümrük idarelerine verilen özel beyan formlarına 2 milyon 800 bin lira, kişiler tarafından resmi dairelere verilen belli parayı içeren makbuz ve ibra senetleri ile resmi daireler nam ve hesabına kişiler adına açılmış ya da açılacak hesaplara nakledilmeyi veya emir ve havalelerine tediyeyi temin eden kağıtlara binde 7.5 damga vergisi uygulanması öngörüldü.

Yasaya göre, muhtelif kurumların kendi sattıkları ürünlerin pazarlanması amacıyla düzenlenen kredi kartları damga vergisine tabi olacak. 31 Aralık 2003 tarihine kadar tevkifat suretiyle ödenmiş olan ancak mahsup veya iadesine imkan verilmeyen fon paylarının, 2003 yılına ilişkin hesaplanan verginin yüzde 10'unu aşan kısmı, 2004 kazancının tespitinde dikkate alınacak.

Marka ve patent işlemlerinde yapılan değişikliklere paralel olarak Harçlar Kanunu'nda da değişiklik yapılıyor. Harç tarifeleri değiştirilirken bazı yeni harçlar da eklendi. Buna göre, marka ve patent işlemlerinde 7 milyon 350 bin lira ile 468 milyon lira arasında değişen miktarlarda harç alınacak.

VERGİ KONSEYİ'NE YASAL DAYANAK

Yasa, Vergi Konseyi'ne yasal dayanak getiriyor. Konsey, Maliye Bakanı'na vergiyle ilgili görüş bildirecek ve araştırmalar yapacak. Danışma organı niteliğindeki Konsey üyelerine her toplantı günü için huzur hakkı ödenecek.

ARAÇ MUAYENE İSTASYONLARI ÖZELLEŞECEK

Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen araç muayeneleri, gerçek ve tüzel kişiler tarafından açılacak muayene istasyonları tarafından yapılacak. Bu istasyonlar Ulaştırma Bakanlığı tarafından denetlenecek.

Türkiye, muayene istasyonlarının dağılımı bakımından iki bölgeye ayrılarak bütün illerle büyük ilçelerde kurulacak araç muayene istasyonları için ihaleye çıkılacak. İstasyon kurma yetkisi verilecek gerçek ve tüzel kişiler bu yetkilerini alt işleticilere devredebilecekler. İstasyonlara işletme belgesi, Ulaştırma Bakanlığı tarafından verilecek.

Muayene istasyonlarında otobüs, kamyon, çekici ve tanker için 100 milyon lira, otomobil, minibüs, kamyonet, özel amaçlı taşıt, arazi taşıtı, romörk ve yarı romörk için 75 milyon lira, traktör, motosiklet, motorlu bisiklet için 40 milyon lira muayene ücreti alınacak. Bu araçlar dışında kalanların muayene ücreti Ulaştırma Bakanlığınca belirlenecek. Bu ücretler her yıl yeniden değerleme oranında artırılacak. İşleticiler, muayene süresi geçirilen araçlara her ay için ücreti yüzde 5 fazlası ile tahsil edecek. Bakanlar Kurulu muayene ücretini her 5 yılda bir yüzde 20'ye kadar artırabilecek.

Araç muayene istasyonu işleticileri, bir ay içinde elde ettikleri hasılat toplamının ilk 3 yıl yüzde 30'unu, sonraki 7 yıl yüzde 40'ını, daha sonraki 10 yıl 50'sini ve süresini geçiren araçlardan alınacak yüzde 5 oranındaki ek tutarın tamamını Hazine payı olarak vergi dairesine ödeyecek. Yasa, araç muayenesini koşullara uygun olarak yapmayan, Hazine payını yatırmayan işletmecilere idari para cezaları öngörürken, işletme şartlarına uymamakta ısrar edenlerin işletme belgesinin iptal edilmesini de öngörüyor.

Bu arada, özel muayene istasyonları faaliyete geçinceye kadar Karayolları Genel Müdürlüğü muayene işlemlerine devam edecek, ancak muayene ücreti genel KDV oranı kadar artırılacak. Muayenesi zamanında yapılmayan araçlar da trafikten men edilerek en yakın muayene istasyonuna gönderilecek.

TRAFİK CEZALARININ TAHSİLİ

Trafik cezalarına uygulanan gecikme zammı da yeniden düzenlendi. Buna göre, bir ay içinde ödenmeyen cezalara her ay yüzde 5 gecikme faizi uygulanacak ancak gecikme faiziyle birlikte oluşan miktar cezanın iki katını geçemeyecek.

Mevcut uygulamada, ilk 10 günde ödenmeyen cezalar bir kat, ikinci 10 günde iki kat, üçüncü 10 gün içinde ödenen cezalar ise 3 kat olarak tahsil ediliyor. Otoyol ve köprülerden ücret ödemeden geçiş yapanlara, geçiş ücretinin 10 katı idari para cezası kesilecek.

Posta Kanunu'na bir hüküm de ekleyen yasa, Maliye Bakanlığı'nca para cezalarının PTT vasıtasıyla tahsiline olanak sağlıyor. PTT, görevli memurları aracılığıyla makbuz karşılığı cezaları tahsil edecek ve Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlığı hesabına yatıracak.

HAZİNE TAŞINMAZLARININ DOĞRUDAN SATIŞI

Yasa ile Hazine'ye ait taşınmazların toplu konut amaçlı kullanılmak üzere protokolle belediyelere satışına da imkan sağlandı. Üzerinde eğitim veya sağlık amaçlı sınırlı ayni hak tesis edilmiş taşınmazların satışında, hak sahibinin vakıf üniversitesi veya Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tanınan vakıf olması halinde satış bedeli harca esas değerin yarısı kadar olacak. Satılan taşınmazlar amacı dışında kullanılamayacak.

Hazine'ye ait taşınmazların taksitli satışında, alıcının yükümlülüklerini yerine getirememesi halinde, tahsil edilen tutarlardan geçici teminata isabet eden tutar Hazine'ye irat kaydedildikten sonra kalanı alıcıya iade edilecek.

YATIRIMLARIN TEŞVİKİ

Yasa, yatırımların yasa ile teşvik edildiği ve desteklendiği illerde, küçük sanayi sitesi olarak ayrılmış alanlarda bulunan Hazine'ye ait taşınmazların bu amaçla kurulmuş kooperatiflere harca esas değer üzerinden doğrudan satışını da öngörüyor. Ayrıca, yine bu yörelerde bulunan ve üzerinde henüz faaliyete geçmemiş yatırım bulunan arazi ve arsalar da en az 10 kişilik istihdam öngören gerçek ve tüzel kişilere bedelsiz olarak devredilebilecek.

Yasayla getirilen bir düzenleme uyarınca da bu illerde azami 2 yılda tamamlanan yeni yatırımlar için öngörülen teşvik ve destekler, yatırımın tamamlandığı tarihi izleyen 5 yıl süresince uygulanacak. Yatırımların teşvikine ilişkin yasada öngörülen teşvik ve destekler 31 Aralık 2008 tarihinde sona ereceğinden, getirilen bu hükümle yatırımcılara teşviklerden yararlanmada ek süre veriliyor.

EMEKLİ SANDIĞI OTELLERİ

Yasadaki bir düzenleme uyarınca, uluslararası yargı organlarında devletin taraf olduğu davalar ile uluslararası tahkim yoluyla çözümlenmesi öngörülen ve Hazine avukatlarınca takibine imkan bulunmayan uyuşmazlıklarla ilgili davalarda, ilgili idarelerde Türk ve yabancı uyruklu avukatlık ortaklıklarından hizmet satın alabilecek.

Emekli Sandığı Kanunu'nu da değiştiren yasaya göre Emekli Sandığı'nın 7 oteli, yönetim kurulu tarafından ihaleyle satılabilecek. Sandığın mülkiyetinde bulunan tescilli taşınmaz niteliğindeki kültür varlıkları Kültür ve Turizm Bakanlığı'na tahsis edilmek üzere Hazine'ye devredilecek.

Sınai amaçlı yatırımların teşviki için gerekli olan limitleri de aşağı çeken yasa ile 4706 sayılı Kanun ile getirilen teşviklerden yararlanacaklar için aranan “Üzerinde en az 25 milyon ABD Doları karşılığı Türk Lirası tutarında ve en az 100 kişi istihdam sağlayacak sınai yatırım” şartı, “Üzerinde en az 10 milyon ABD Doları karşılığı Türk Lirası tutarında ve en az 50 kişi istihdam sağlayacak yatırım” olarak değiştiriliyor.

Yeni Türk Lirası cinsinden yapılan işlemlerde “Yeni Kuruş”un altında ve üstünde kalan küsuratlar da düzenlendi. Buna göre yarım Yeni Kuruş ve üzerindeki değerler bir üst Yeni Kuruş'a tamamlanacak, yarım Yeni Kuruşun altındaki değerler dikkate alınmayacak.

Emlak Vergisi Kanunu'nda yer alan muafiyet uygulamalarında geçerli olan kiraya verilmeme şartı, özelleştirme uygulamaları çerçevesinde yapılan işletme hakkı devirlerini kapsamayacak.

Vergi Usul Kanunu'nun borsada işlem gören hisse senetlerinin borsa rayiciyle düzeltilmesine ilişkin hüküm yürürlükten kalkacak.

31 ocak 2004 tarihine kadar yapılacak başvurularda uygulanmak üzere, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce tescil edilmiş spor kulüplerinin vergi borçlarından 30 Haziran 2004 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmeyenler, başvuru tarihinden itibaren 5 yılı aşmamak üzere ve uygulanmakta olan tecil faizi oranının 6'da biri dikkate alınmak suretiyle ertelenebilecek.

Bulgaristan'dan zorunlu göçe tabi tutularak Türkiye'ye gelenlerin konut edinmeleri amacıyla oluşturulan kooperatiflerine Hazine arazisinin tahsis edilmesi, kolaylaştırıldı. Bu konuda açılmış davalar ise durduruldu.

YÜRÜRLÜK TARİHLERİ

Yasanın, Kurumlar Vergisi Kanunu ilgili hükümleri 1 Ocak 2005, Katma Değer Vergisi Kanunu'nu değiştiren hükümleri ile şans oyunlarına ilişkin hükümleri de işletme hakkını devralan firmanın şans oyunlarını fiilen oynatmaya başladığı tarihte yürürlüğe girmesi öngörülüyor. Diğer hükümler ise kanunun ayımı tarihte yürürlüğe girecek.