Fazla kilolar daha hızlı yaşlandırır

Bedeniniz yaşlandıkça daha çok yemek ve daha çok kilo almak üzere değil, daha az kalori tüketmek ve daha çok hafiflemek üzere tasarlandı.

Yaşlanan bedeninizi daha çok kalori bombaları ile zorlar ve hareketsizliğe mahkum ederseniz, ona haksızlık ve insafsızlık edersiniz. Çünkü bedeniniz gün boyu tembellik edip yan gelip yatmak veya şeker, yağ ve yapay kimyasallar ile yüklü besinleri atıştırıp durmak üzere tasarlanmadı.

EĞER kilo fazlalığı veya obezite sorununuz varsa çözüm için daha fazla beklemeyin. Fazla kilolu veya obez biri olarak kalmakta ısrar ederseniz, sağlığınızı bozarsınız. Mevcut kilolarınıza yenilerini ekledikçe fiziksel aktivitenizi kısıtlar, daha çok yağlanırsınız. Bedeninizin orasına burasına insafsızca yapışan kiloları izledikçe üzülür, geri çekilip yalnızlaşırsınız. Eğer soruna çözüm aramak yerine en yanlış kararı alır, ‘boş verirseniz’ işiniz daha da zorlaşır. Kilo fazlalığının bedeninize yük olduğunu, ileri yaşlarda karşılaşabileceği hipertansiyon, diyabet, artroz gibi sağlık sorunlarına zemin hazırlandığını; kısacası sizi daha hızlı yaşlandırdığını unutmayın.

Kilonuzu, beden kitle indeksinizi kabul edilebilir aralıklarda (20-25) tutabilecek değerlere indirebilmek için kilo yönetimi programlarının herhangi birini deneyebilirsiniz. Yeter ki o program temel ve değişmez iki doğruyu içine alsın:

Aldığınız fazla kalorileri azaltmak,

Kullanmadığınız tembellik kalorilerini harcatmak...

Eğer kilo fazlalığı veya obezite sorunundan tümüyle kurtulmayı arzuluyorsanız, doğru ve güvenli bir program şu özelliklere sahip olmalıdır:

PROGRAMIN DOĞRUSU

Sekiz-on kilodan fazla kilo vermeyi planlıyorsanız ve sağlık sorunlarınız varsa ya da düzenli olarak ilaç kullanıyorsanız, zayıflama programına başlamadan önce mutlaka doktorunuza danışmalısınız: Doktorunuz, yapacağınız diyet, buna bağlı kilo kaybınızla ilgili genel sağlık ve tıbbi durumunuzu değerlendirecektir. Doktorunuz zayıflamanız için gerekenler ve akla yakın, en doğru hedefler konusunda da size önerilerde bulunacaktır. ‘Çok düşük kalorili bir diyet’ uyguluyorsanız kesinlikle bir doktorun gözetimine girmelisiniz.

Doktorunuz hızlı kilo kaybetmekle çok önemli yararlar sağlayacağınız bir sağlık sorununuz olduğunu belirtmediği sürece, zayıflama programı, yavaş ve düzenli kilo vermeyi hedeflemelidir: Kalori alımını sınırlayan diyetlerin birçoğuyla ilk 1-2 hafta hızlı kilo verilir. Ama bu kayıp büyük ölçüde glikojen ve sıvı kaybıdır. Başlangıçtaki hızlı sıvı kaybı, normal kalorili beslenmeye dönüldüğünde aynı hızla geri alınır. Seçtiğiniz program zayıflamada akılcı ve kalıcı, doğru hedefler koymalıdır.

TİCARİ ZAYIFLAMA PROGRAMLARINA DİKKAT

Programın sizin niçin kilo aldığınızı, neden kolay kilo alıp zor kilo verdiğinizi dikkatlice inceleyip araştırdığından emin olmalısınız: Kilo sorununuz sadece fazla besin tüketmekten, sürekli oturmaktan, hareketli bir yaşam sürmekten değil; hormonal, metabolik bazı ciddi hastalıklardan (hipotiroidi, böbrek üstü bezi hastalıkları, Metabolik sendrom) ve psikolojik sorunlardan (depresyon, endişe) da kaynaklanıyor olabilir. Bu sorunlar çözülmeden ya kilo veremezsiniz, ya da sağlığınız daha da bozulur. En iyi olasılık ise verdiğiniz kiloları yeniden geri almak olacaktır.

Diyet güvenli olmalıdır: Diyetiniz viitaminler, mineraller, yağ, karbonhidrat ve proteinler için Günlük Önerilen Dozları (RDA) mutlaka içermelidir. Zayıflama diyetinde temel besinlerde değil, yalnızca kalori (enerji) miktarında azaltmaya gidilmelidir.

Programınız kilo verme evresinden sonra inilen kilonun korunmasına yönelik planlar da içermelidir: Sadece kilo vermenin bir yararı yoktur. İşin en zor tarafı ve zayıflama programlarında en çok göz ardı edileni, inilen kilonun korunmasıdır. Seçtiğiniz program beslenme alışkanlığınızda, fiziksel aktivite düzeyinizde ve yaşama düzeninizde kalıcı değişikliklere yardımcı olmalıdır. İnilen kilonun korunmasında en önemli etken günlük fiziksel aktivitenin arttırılması, sürdürülmesidir. Bu da genellikle, günlük aktivite düzeyini makul ölçülerde arttırmanın yanı sıra kişiye uygun bir egzersiz programıyla sağlanabilir.

Ticari zayıflama programlarının besin katkıları gibi ek bir maliyeti de olabilir: Bir program eğer kendi önerdiği hazır besinleri tüketmeniz üzerine kurulu ise, programın size getireceği mali külfeti ne kadar süre ile karşılayabileceğinizi iyice hesaplayın. Ticari programlar başlangıçta işin ekonomik yönünü gizlerler, dikkatli olun!

Sağlıklı ve kaliteli bir yaşamın kilo denetimi ile yakın bir ilişkisinin olduğundan kuşku duymayın, ama kilo denetiminin zor ve uzun süreli bir çaba gerektirdiğini de hep hatırlayın. Böyle bir yolculuğa diyet uzmanı, egzersiz danışmanı, psikolog ve bu timi yönetecek bir doktor desteği almadan çıkmayın.

HAFTANIN ÖNERİSİ

Değişimden korkmayın

Farklı olmaktan, farklı şeyler deneyip hata yapmaktan korkmayın. Değişim için farklılaşıp ‘farkındalığın dayanılmaz lezzeti’nin keşfi için gerektiğinde hata yapmayı göze alın. ‘Hep o şarkı’yı söyler durursanız, ‘keşke’lerde, ‘mümkünse’lerde fazla oyalanırsanız, ‘niçin geç kaldım?’ oyununu daha sık oynamak zorunda kalırsınız. Aynı şeyleri tekrarladığınızda, hep aynı sonuçlara varır, tekdüze, tatsız tuzsuz biri olarak kalır, daha hızlı yaşlanırsınız. Fotokopi hayatlar daha çok ‘yapay kimyasallar’ içerir, daha erken solar. Fotokopi insanlar asıllarından daha kısa yaşar. Değişim ve farklılık, kendiniz olmak ve farkındalık sizi genç ve diri tutar.
Yazarın Tüm Yazıları