İyi uyku için

UYKUNUZ bölünmeden sürebiliyor mu? Gereken saatte yatıp daha dinç ve enerjik kalkıyor musunuz? Güne enerji dolu, neşeli ve keyifli başlayabiliyor musunuz? Yeterince derin uyuyor, uykunun farklı fazlarını yeterince tamamlıyor musunuz? Uyku ritüellerinden haberiniz var mı? Eğer ‘iyi uyuyorum’ diyebiliyorsanız, uykunuzun sadece süresine değil, kalitesine de özen göstermeli, uyku ritüellerine ve uyku hijyenine önem vermelisiniz. Eğer bu konulara gereken önemi erken yaşlarda vermezseniz, uykusuzluk sorunu yaşlanınca sizin de kapınızı çalabilir!

Biz uykusuzluk sözcüğünü bazen uykuya dalmada güçlük çekmek, bazen de uykuyu kesintisiz olarak sürdürmede zorluk anlamında kullanıyoruz. İkisinin sonucu da aynı: Ertesi sabah dinç bir şekilde uyanamamak.

SORUNUN KAYNAĞI

Uykusuzluk psikiyatrik bir rahatsızlığın ikincil bir belirtisi olabildiği gibi, bedensel bir sorundan da kaynaklanabilir. ‘Depresyon’ ve ‘yaygın anksiyete bozukluğu’ uykusuzluğun en sık karşılaşılan ruhsal nedenleri gibi görünüyor. ‘Panik bozukluğu hastalıkları’nda ve ‘alkol bağımlılığı’nda da uykusuzluk önemli bir belirtidir. Seyrek olarak ‘şizofreni’ gibi daha önemli ruhsal sorunların bir bileşeni de olabilir. Stresli bir olayın hemen ardından başlayan, giderek şiddetlenen ve zamanla kişinin yaşamının önemli bir unsuru haline gelen uykusuzluğun nedeni de psikososyaldir.

Kullandığınız ilaçların da uykusuzluk sorununuzun nedeni olabileceğini unutmamalısınız. Depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar, tiroid hormonları, kortizon içeren ilaçlar, doğum kontrol hapları ve beta reseptörleri bloke eden bazı hipertansiyon ilaçları en sık karşılaştıklarımızdır.

Uykunun da bir hijyeni olduğunu bilmelisiniz. Bu koruyucu veya hafifletici hijyenik önlemlerin bazen işi daha erken dönemde çözmenize yardımcı olacağını unutmamalısınız. Bizim önerimiz, uykusuzluk sorununun çözümünde, sorunun kaynağı ne olursa olsun ilk adımın uyku hijyenine ilişkin düzeltmeler ile atılmasıdır. Uyku hijyenine ilişkin önlemleri dikkatle uygulamanız sadece sorununuzu önemli ölçüde hafifletmenizi sağlar, sizi ‘umutsuz bir uykusuz’ olmaktan daha yolun başında korur. Uyku hijyenine ilişkin önerilerimizi dikkate almanızda yarar var.

Uykusuzluk sebepleri

Tiroid bezi hastalıkları (Hipotiroidi)

Kalp ve solunum yetmezliği

Ağrılı romatizmal hastalıklar

Ateşli hastalıklar

Rahatsız ayak sendromu

Prostat büyümesi

Şeker hastalığı

Uykuda solunum durması sorunu

İlaçlar (tiroid hormonları, kortizon, antidepresanlar, beta-blokerler, doğum kontrol hapları)

Psikolojik sebepler:

- Depresyon

- Yaygın anksiyete bozukluğu ve stres

- Alkol ve madde bağımlılığı

- Şizofreni

Uyku hijyeni için

Alkolü sınırlayın

Kafein tüketiminizi azaltın

Yatak odanızın fiziksel koşullarını iyileştirin, ısıyı, ışığı, kokuyu denetleyin

Gün içinde uykudan kaçının

Yatmadan önce sakinleşin: Duş yapın, kitap okuyun, müzik dinleyin

Yatak odanızda TV izlemeyin

Yatak odanızda çalışmayın, yemek yemeyin

Düzenli olarak egzersiz yapın

Yatmadan önce yemek yemeyin

Uyumadan fazla sıvı almayın