Gençlik yanlış besleniyor

Beslenme kültürümüzdeki hızlı değişimler, gençlerin sağlığını olumsuz yönde etkiliyor.

Batıdan doğuya hızla yayılan fast-food beslenme kültürü, büyüme ve gelişme çağındaki çocuklar ve gençlerimizin ihtiyaç duydukları besinleri yeterince almalarını önlüyor. Kalori yoğunluğu yüksek, besin değeri düşük fast-food ürünler kilo fazlalığı ve şişmanlık sorunu olan gençlerin sayısını çoğaltıyor.

BOL miktarda şeker ve sentetik kimyasal koruyucu, tatlandırıcı, renk verici ilave edilmiş meşrubatların aşırı tüketimi ise ayrı bir sorun. Gençlerimizin bir kısmı aldıkları fazla kilolar nedeniyle erken yaşlarda hipertansiyon, Tip 2 şeker hastalığı, osteoartirit, damar sertliği, gut veya kansele karşılaşma riski yüklenirken, diğer bir kısmı ise ne yapıp edip bir manken veya bir film starı kadar ince görünme isteğinde. Ne yazık ki bu masum istek, bir süre sonra önce tutkuya, sonra da sağlığı tehdit edecek düzeyde kilo kaybı, psikolojik sorunlar ve cinsel problemlerle karakterli ‘‘Anoreksiya Nervoza’’ hastalığına neden olabilmekte.

PROTEİNLERİN ÖNEMİ

Eğer bu sorunları bir toplum sağlığı tehlikesi olarak algılamaz ve çözüm üretmeye bu noktadan başlamazsak, işimiz gerçekten zordur. Okullarda, televizyon, radyo ve gazetelerde gençleri yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenme bakımından eğitici programlar hazırlanmalı, konferanslar, seminerler düzenlenmelidir. Geleceğimizin formda ve sağlıklı sahipleri çocuklarımıza ve gençlerimize akılcı ve doğru beslenmenin önemini mutlaka öğretmeliyiz.

Gençlerin beslenmesinde üç temel noktanın kesinlikle öncelenmesi gerekiyor. Gençlerde büyüme ve gelişme devam ettiği için proteinli besinlere gereksinim fazladır. Gençlerin dengeli hormonal yapı oluşturabilmeleri, güçlü ve etkin bir bağışıklık sistemi geliştirebilmeleri, vücut dokularını onarıp büyütebilmeleri için protein temel besinsel unsurdur. Özellikle hayvansal kaynaklı ve kaliteli proteinlerden yararlanmalarına özen göstermelisiniz. Yumurta, kırmızı et, tavuk, balık ve süt ürünlerinden her gün ihtiyaçları kadar tüketmelerini sağlamalısınız. Vücudumuz için gerekli ve besinlerle alınması zorunlu biyolojik değeri yüksek bazı amino asitlerin sadece hayvansal proteinlerle temin edebileceğini unutmamalısınız. Bizim önerimiz, hayvansal proteinleri tüketirken az veya yarım yağlı olanlarını tercih etmeniz ve görünen yağlarını mümkün olduğunca ayırmanızdır. Bitkisel kaynaklı proteinler için kuru fasulye, mercimek, nohut, bezelye gibi kurubaklagillerden, ceviz, fındık, badem gibi yağlı tohumlardan çocuklarınızı faydalandırmalısınız. Bitkisel proteinlerin bu değerli kaynaklarının çok zengin vitamin-mineral ve posa kaynakları da olduklarını hep hatırlamalısınız. Dikkat etmeniz gereken nokta, protein ihtiyaçlarını çok fazla abartarak özellikle yağlı kısımlarını temizlemeden yediğiniz takdirde bu proteinlerin sadece kas yapımını attırmayacağı, aksine yağ olarak depolanıp çocuklarınızı şişmanlatacağını da bilmenizdir. Fazla miktarda protein yüklenmesinin ileride bazı böbrek hastalıklarına zemin hazırlayabileceğini, yüksek miktardaki doymuş yağın çocuklarınızı erken yaşlarda damar sertliği adayı haline getirebileceğini de aklınızda tutmalısınız.

KALSİYUMSUZ OLMAZ

Gençlerin normal kemik yapımını ve büyümesini sürdürebilmeleri için yeterli miktarda kalsiyum almaları gerekiyor. Kalsiyumdan fakir besinlerle büyütülen çocuklarda kemik kırılganlığı artışı ile karakterli osteoporoz riski daha yüksektir. Kalsiyumun kasların kasılması, kanın pıhtılaşması ve cilt sağlığı gibi pek çok farklı alanlarda da gerektiğini unutmamalısınız. Bizim önerimiz, çocuğunuzun kalsiyum tüketimini artırabilmek için yarım yağlı süt ve süt ürünlerine mümkün olduğunca yer vermenizdir. Kalsiyum kaynağı olarak yeşil yapraklı sebzeler, kabuklu deniz ürünleri, badem gibi yağlı tohumlar ve kuru incirden de yararlanabilirsiniz.

Özellikle genç kızlar demiri asla unutmayın

Büyüme ve gelişme çağındaki çocuklarda demir ihtiyacı daha fazladır. Özellikle genç kızlarda ergenlikle birlikte ádet döneminin de başlaması ve her periyotta belirli bir miktar demir kaybının söz konusu olması demir ihtiyacını daha önemli hale getirmektedir.

Özellikle kız çocuklarınıza demir muhtevası yüksek bir beslenme alışkanlığını kazandırmalısınız. Yağı alınmış kırmızı et, kuru üzüm ve siyah kuru erik, demirle zenginleştirilmiş kahvaltı gevrekleri, yeşil yapraklı sebzeler, özellikle maydanoz demir içeriği zengin besinlerdir. Bizim önerimiz, demir emilimini kolaylaştıran C vitamininden zengin sebze ve meyvelere veya taze meyve sularına çocuk ve gençlerin her öğünde yer vermenizdir.
Yazarın Tüm Yazıları