Görünmez katil sigara

PASİF İÇİCİLİĞE DİKKAT!

Sigara içildiğinde havaya iki tür duman yayılır: Birincisi doğrudan sigaradan karışan ve daha tehlikeli olan dumandır. İkincisi ise sigara içen kişinin solunumla havaya verdiği dumandır. Bu her iki tip dumana maruz kalmanız, yüksek konsantrasyondaki pek çok tehlikeli maddeyi solumanıza neden olur. Pasif içicilik özellikle bebekler ve çocuklar için daha tehlikelidir. Onların astım başta olmak üzere öksürük, soğuk algınlıkları, orta kulak enfeksiyonları, pnömoni ve bronşit gibi solunum yolu hastalıklarına daha kolay yakalanmalarına yol açar.

TİRYAKİLER BU SORUNLARA HAZIR OLUN

Akciğer kanserine ve diğer bazı kanserlere eğilim artışı.

İnatçı öksürük, nefes darlığı, uyku problemleri ve çabuk yorulma.

Ciltte erken yaşlanma, erken kırışıklıklar, kuruma ve pullanma.

Amfizem, pnömoni, bronşit ve diğer solunum yolları enfeksiyonları.

Akciğer rahatsızlıklarının gelişmesi: Kronik Tıkayıcı Akciğer Hastalığı (KOAH)

DAHA HAFİFİNE GEÇMEYİN HEMEN BUGÜN BIRAKIN

Düşük nikotinli sigaraları tercih etmeye başlamanız yanlış bir seçimdir. Çünkü alıştığınız nikotin seviyesini sağlayabilmek için öncekinden daha fazla sigara içme tehlikesi sizi beklemekte.

RİSK KADINLARDA DAHA FAZLA

Sigaranın yol açtığı en önemli rahatsızlık akciğer kanseri. Her yıl milyonlarca insan sigara nedeniyle akciğer kanserine yakalanıp hayatını kaybediyor. Sigara kullanımı; ülkemizde gençler ve kadınlar arasında çok büyük bir artış gösteriyor. Özellikle orta ve ileri yaştaki kadınlarda akciğer kanseri nedenli ölümlerdeki dramatik artışların nedeni sigara. Kadınlarda kanserden ölüm nedenleri arasında birinci sıraya geçen akciğer kanseri meme kanserini bile geride bırakıyor. Özellikle erkeklerle karşılaştırıldığında ölüm oranı iki kat daha fazla. Kadınların akciğerlerinin erkeklere göre daha küçük olmasının sigara dumanına daha fazla maruz kalmalarına yol açarak riski arttırdığı sanılıyor. Akciğer kanseri dışında rahim, boğaz, ağız boşluğu, yemek borusu, pankreas ve mesane kanserleri de 'sinsi katil' sigaranın yol açtığı kanserlerden bazıları.

Sigara sadece kanser sıklığını değil; kalp hastalığı ve kalp krizine yakalanma riskini de arttırır. 30-55 yaşları arasında günde en az bir paket sigara içen kadınlarda kalp krizi geçirme riski içmeyenlere göre en az beş kat fazla. Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda ise bu risk daha fazladır.

Kadınlarda koruyucu bir hormon gibi görev yapan östrojenin düzeyleri sigara içimiyle azalıyor ve erkenden menopoza sebep olabiliyor. Östrojen yokluğu ve erken menopoz ise kısır bir döngü şeklinde kalp hastalığı riskini arttırıyor. Bu döngü daha pek çok hastalığı da beraberinde getirir. Kemiklerinizi koruyan östrojenin yokluğu osteoporozun daha kolay gelişmesine ve hızlanmasına yol açar.

Sigara dumanında kanserle ilişkili en az 47 madde var

Sigara dumanında kanser ile ilişkili olan en az 47 madde var. Bu maddeler akciğerlerinizden emilip, tüm bedeninize yayılırlar. Ancak en fazla kanserojen etkiye sahip olan zararlılar nikotin, karbon monoksit, nitrozaminler ve hidrojen siyaniddir.

Nikotin: Tütün yaprağında doğal olarak bulunur. Bağımlılık yapıcı özelliği var. Hem uyarıcı hem de sakinleştirici etkili. Nikotin beyninize altı saniyede ulaşıp bir 'vuruş' yaparak adrenalin gibi stres hormonlarınızın salınmasına yol açar. Böylece kalp atışlarınız hızlanır, kan basıncınız artar ve kılcal damarlarınız büzülür. Vücudunuzdaki nikotin seviyesi düştüğünde uyanıklık halini geri kazanabilmek için hemen bir sigara daha yakarsınız.

Karbon monoksit: Kokusuz ve tehlikeli bir maddedir. Kalp, beyin ve kaslarınızın oksijenlenmesini azaltır. Hücrelerinize yeterli oksijeni sağlayabilmek için kalbiniz daha çok çalışır. Özellikle kalp krizi geçirme ve buna bağlı ölüm riskinin artışında etkilidir.

Hidrojen siyanid: Sigara dumanında bulunan zehirli bir gaz. Solunum yollarınızda bulunan ve yabancı maddelerin dışarı atılmasında rolü olan 'siliya' adı verilen kıl benzeri yapıların hareketlerini yavaşlatır. Böylelikle solunum yolu enfeksiyonlarına yakalanma riskiniz artar.

Katran: Siliya hareketlerini bozan bir başka maddedir. Sigara filtresinden bile kaçabilmektedir.

Nitrözaminler: Sigara dumanındaki hangi madde veya maddelerin tam olarak kansere neden olduğu henüz bulunamamıştır. Ancak yapılan çalışmalarda sekiz farklı türü bulunan nitrözaminlerin çok güçlü etkisinin olduğu anlaşılmıştır.

SİGARAYI BIRAKMANIZ İÇİN İLK 15 NEDEN

Sigarayı bırakmanızla birlikte vücudunuz hemen kendisini onarmaya başlar. Dolaşımınız iyileşir. Beyninize ve diğer dokularınıza giden kan akımı artar. Siliyalarınızın yapıları yeniden gelişir ve akciğerlerinizi enfeksiyonlardan koruma fonksiyonları düzelir.

50 yaşından önce sigarayı bırakırsanız, 15 yıl içinde ölüm riskiniz sigaraya devam edenlere göre yüzde 50 azalır. Bir yıl boyunca sigara içmezseniz kalp krizi geçirme riskiniz yarıya iner. 15 yıldan sonra ise, aynı risk hiç sigara içmemiş olan kişilerle eşit konuma gelir.

Akciğer kanseri geçirme riskiniz 10 yıl içinde yarıya iner. Sigarayı bıraktıktan 10 yıl sonra pankreas kanseri, birkaç yıl sonra mesane, larinks ve serviks kanserleri ve 5 yıl sonra da ağız, boğaz ve özefagus kanserlerine yakalanma riskiniz azalır.

Ülser riskiniz azalır.

Sağlık problemleriniz düzelir ve bronşit ile pnömoni geçirme riskiniz azalır.

Felç geçirme riskiniz 2-4 sene içinde normal düzeye gelir. Fiziksel dayanıklılığınız artar.

Koku ve tat alma duyularınızda iyileşme görülür. İnatçı öksürük zamanla geçer.

Cildinizdeki erken yaşlanma belirtileri ve lekelenmeler durur.

Nefes kokunuz, diş renginiz düzelir. Elleriniz, giysi ve saçlarınızdaki kötü koku temizlenir.

Toplum içinde sigara içmenizin yarattığı sosyal çatışma önlenir.

Sigara parasından tasarruf etmiş olursunuz.

NASIL BIRAKACAKSINIZ?

Sigarayı bırakmak amacıyla pek çok destekten yararlanabilirsiniz. Öncelikle bir planlama yapmak, tepkisel bir yaklaşımla sigaraları birden atmanızdan daha yararlı bir davranış olacaktır. Eğer yakın çevrenizde sigara içen bir kişiyle birlikte sigarayı bırakırsanız daha olumlu sonuçlar alabilirsiniz.

Daha önce sigarayı bırakmış olan kişilerle konuşun ve deneyimlerini paylaşın.

Bırakmak için bir gün seçin ve o güne sadık kalın.

Kanser başta olmak üzere olası hastalıkların ya da rahatsızlıkların bir listesini yapın, görebileceğiniz bir yere asın.

Sigara içme ile ilgili alışkanlıklarınızı ve davranışlarınızı not edin: Her gün içmekten en çok hoşlandığınız üç sigara ve bunların nerede ve ne zaman içtiğinizi mutlaka yazın. O saatlerde başka uğraşlar edinin.

Düzenli egzersiz veya her gün 20-30 dakikalık yürüyüşler yapın

Meditasyon veya yoga gibi dinlendirici yöntemlerden yararlanın.

Ailenizden, arkadaşlarınızdan ve iş yerinizden destek alın.

Gerektiğinde doktorunuza danışarak ondan yardım alın.

Ev, araba ve iş yerinizdeki sigara, küllük, çakmak ve kibritlerden kurtulun.

Yoksunluk belirtilerinin sadece birkaç hafta süreceğini unutmayın. İradenize hakim olun.

Beslenmenize dikkat edin. Sigaradan gördüğünüz zarara eş miktarda zarar görebilmeniz için almanız gereken kilo miktarının yaklaşık 30-35 kilo civarında (!) olduğunu unutmayın. Sigara yerine glisemik indeksi yüksek çikolata, kekler, kurabiyeler, şekerlemeler ve hamur işleri gibi besinleri tüketmeyin.

Sinemaya, tiyatroya ve müzikallere gidin.

Restoran, otel, uçak gibi yerlerde sigara içilmeyen bölümleri tercih edin.

Kahve içmek sigara içmenizi tetikliyorsa kahve yerine taze sıkılmış meyve suları, yeşil çay, bitki çayları ve en önemlisi de vücudunuzu toksinlerden arındırmak için temiz ve bol sudan yararlanın.

Sigara ve alkol ikilisini birlikte seviyorsanız, sigarayı bıraktığınız dönemde alkol almamaya çalışın.

İnat edin ve bu inadınızı ısrarla sürdürün, asla bırakmayın.

Nikotin flasterleri: Yalnızca reçete ile alınabilen nikotin flasterleri nikotin eksikliğinizin fiziksel belirtilerini azaltmada yardımcı olabilir.

Nikotin sakızı: Bunlar da reçeteli satılır. Sakızı çiğnediğinizde, ağız boşluğunuz tarafından nikotin emilerek kan dolaşımına verilir. Sakızdaki nikotinin emilmesi yaklaşık 20 dakika alabildiği için bu dönem içerisinde sigara içmemek için kendinize hakim olmalısınız.

Hipnoz: En sık kullanılan hipnoz tekniği kendi kendinize telkindir. Bir hipnoz uzmanından yardım alabilirsiniz.

Destek grupları: Grup programlarına katılarak motive olup, sigarayı daha kolay bırakabilirsiniz.

ANNE ADAYI MISINIZ?

Hamile iseniz veya hamile kalmayı düşünüyorsanız, sigarayı hemen ve kesinlikle bırakmalısınız. Özellikle hamilelik sırasında sigara içmeniz bebeğinize aktarmanız zorunlu olan oksijen ve besleyici maddelerin miktarının azalmasına neden olur, bebeğiniz normal gelişimini tamamlayamaz. Sigara içmek; düşük, hamilelik sırasında kanamalar, erken doğum, ölü doğum ve düşük doğum ağırlığı gibi sorunlara zemin hazırlar. Hamilelik sırasında sigara içilmesi düşük doğum ağırlıklı bebek doğurmaya, normal doğsa bile fiziksel büyüme ve gelişmenin gecikmesi gibi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Yazarın Tüm Yazıları