Türkçenin doğru ve güzel sesi

JÜLİDE GÜLİZAR (1929-2011) da artık yok.

Sunucu, eğitmen olarak Türk dilinin doğru, iyi, güzel kullanılması için verdiği emeği, Türkçeyi seven herkes anımsayacaktır.
Sunuculuk gibi bir meslektekilerin dinleyicisine, seyircisine karşı mesleki sorumluluk taşıdığını bilirdi. Hatta diline karşı büyük bir sorumluluk taşıdığının da farkındaydı.
Türk dili ve edebiyatı konusunda çeşitli kurumlarda, üniversitelerde yaptığım konuşmalarda, doğru, güzel, iyi Türkçenin medyadan değil, edebiyattan öğrenilmesi görüşünü savunurum.
Oysa sunucular arasında öyle adlar vardır ki doğru telaffuzu, tonlamayı onlardan öğrenebilirsiniz. Çok az sayıdaki ustalardan, örneklerden biri hatta en önde geleni de oydu.
Yaptığı programlar, söyleşiler, meslekteki ustalığın ve dili iyi kullanmanın ne demek olduğunu gösterdi.
Birçok sunucunun stüdyoya çağırdığı kişilere sorduğu soru cehaletin bir simgesi olarak beni hep rahatsız eder: “Sizi tanıyabilir miyiz?”
Yarışma programlarında bunu sorabilirsiniz ama konuşmaya, söyleşi yapmaya çağırdığınız kimseye bunu soramazsınız, çünkü önceden hazırlanmanız gerekir.
* * *
BU konudaki bir örneği yinelemeliyim.
Tomris Uyar’a bir gün genç bir gazeteci röportaj yapmaya gelmiş.
Gelenin ilk cümlesi şuymuş: “Ben aslında sizin romanlarınızı öykülerinizden daha çok seviyorum.”
Hiç roman yazmamış olan Tomris Uyar, iki dakika odadan kaybolduktan sonra dönmüş, muhabire bakın ne demiş?
“Kusura bakmayın aklıma çok güzel bir roman konusu geldi, hemen yazmalıyım. Başka sefere konuşma yaparız.”
Jülide Gülizar’ı dinleyenler, onun Türkçeyi kullanmasını, ses tonunun güzelliğini unutamayacaklardır.
Ben bazı sempozyumlarda, onu dinledim.
Jülide Gülizar’ın kitaplarını okuduğumuzda, onun yalnız dile gösterdiği özeni değil, dünya görüşünü de öğrenmiş olursunuz.
Kitaplarının listesini vereceğim.
Ben Bilmem Beyim Bilir; Gülizar ülkemizde kadınların yaşadığı sıkıntıları ve kadına uygulanan muameleyi gerçek örnekler ve belgelerle aktarıyor.
TR+TV=TRT, Gülizar’ın Türkiye Radyoları’na televizyonun ilave olmasıyla TRT’ye dönen kurumdaki yaşanan değişimi ve TRT’de geçirdiği yılların kısa bir özeti.
Burası Türkiye Radyoları; Jülide Gülizar’ın kaleminden radyo sunuculuğu yılları, hissettikleri, yaşadıkları...
Onlar da İnsandı kitabında ünlü sunucu, çalıştığı kurumun ona sunduğu şansla Atatürk’ten Ahmet Necdet Sezer’e kadar on cumhurbaşkanıyla bir araya gelmesi ve onlarla yaşadıklarını anlatıyor.
Bir Konu Bir Konuk, 1977-1979 yılları arasında tam 102 yayınlık programda konuları ve konuklarıyla bir dönemi anlatıyor Jülide Gülizar. Hemen sonrasında darbenin geldiği bir kitap.
Where Are You Going Türkçe? yazının başında söz ettiğimiz gibi, Türkçeyi ustalıkla ve doğru kullanan ünlü sunucunun sözcüklerle tanışması ve onlarla birlikte sürdürdüğü ömrü anlatıyor.
Ah Baba Ah! yazar bu kitabında çocukluk anılarını paylaşıyor bizlerle. 1930-1950 arası Türkiye’deki değişim yıllarını Jülide Gülizar’ın kaleminden ve onun tanıklıklarıyla anlatan bir kitap.
Yaşam, Sana Teşekkür Ederim, adından da anlaşılacağı üzere Jülide Gülizar’ın hayat öyküsü bu kitapta.
* * *
SUNUCU, eğitmen ve yazar olarak, genç kuşaktan birçok kişi onu örnek almalıdır.
Yazarın Tüm Yazıları