Kutluğ Ataman’ın retrospektifi

Bu sergi, sanatçının video ve enstalasyon çalışmalarını bir araya getiriyor.
Kutluğ Ataman’ın yapıtlarından ilk seyrettiğim semiha b. unplugged’dı.
Sanatçı, sergiyi ‘eve dönüş’ olarak nitelendiriyor ve şöyle diyor:
“Konu edindiğim tüm kişiler bana benliğimin doğal uzantıları gibi geliyor. İnsanlarla film yapmamın sebebi sadece ilginç olmaları değil, benimle aynı sorunlara veya saplantılara sahip olmaları.”
* * *
BİRÇOK ödül almış olan Kutluğ Ataman’ın çalışmalarında politik sorular arasında bağlantı kuruluyor, toplumun sınırlarına itilmiş toplulukları ve coğrafyaları da içeriyor.
Serginin küratörü Levent Çalıkoğlu, katalogdaki Kutluğ Ataman: Kimliğin Kırılgan ve Politik Doğası başlıklı yazısında, sanatçı ve sergisi hakkında ayrıntılı bilgi veriyor:
“İçimdeki Düşman adlı sergi, Kutluğ Ataman’ın on beş yıllık sanat kariyerinin kilometre taşı olmuş çalışmalarını kapsamlı bir şekilde bir araya getiriyor. Ataman, çağdaş sanat alanındaki ilk büyük çıkışını 1997 yılında Uluslararası İstanbul Bienali’nde sergilediği, bugün artık kült bir çalışma olanak anılan semiha b. unplugged ile yaptı. Sanatçı bundan sonra kariyerini uluslararası alanda gösterdiği başarılar ve dünyanın sayılı müze ve bienallerinde düzenlediği sergilerle elde etti. Aldığı büyük ödüller, hakkında çıkan kitaplar, çalışmalarındaki sosyal ve politik duyarlılık Türkiye sanat ortamında da kendisine haklı bir ün ve tanınırlık kazandırdı. Buna karşılık Ataman Türkiye’de çok az sayıda çalışmasını sergiledi. İstanbul Modern’de gerçekleşen bu sergi, İstanbul doğumlu sanatçının on üç yıllık uluslararası kariyerinin ardından eve dönüşünü kutlayan bir ‘orta kariyer’ sergisi olarak tasarlandı.
Sergi, Ataman’ın düşünce ve üretim pratiğinin birbirine bağlı alanlarını ve çalışmalar arasındaki doğal ve organik bağı görünür kılacak şekilde mekâna yerleştirildi.”
T.J. Demos’un Kutluğ Ataman: Hikâye Anlatma Sanatı yazısı, sanatçıda dikkati çeken ilk şeyin ne olduğunu irdeliyor:
“Ataman’ın filmlerinde dikkati çeken ilk şey, konuşan ve genellikle rahatsız edici, şaşırtıcı ve bütün yönleriyle ilgi çekici hikâyeler anlatan insanları göstermeleridir. Kamera bir bireyin yakın plan çekimine odaklanır, genellikle başka kimsenin sesi ya da müzik duyulmaz ve yalnızca kişisel deneyimin konuşmaları ön plana çıkar.”
* * *
KATALOGTAKİ başka yazıları da okuduğunuzda, video ve enstalasyonları çok daha ayrıntılı algılayacağınızı söylemek isterim.
Onları seyredin ve bireysel yaşamınızdan politik, toplumsal sorunlara kadar geniş açı bir düşünce dünyasına girin.

(*) Kutluğ Ataman  / İçimdeki Düşman sergisi, İstanbul Modern’de 6 Mart 2011 tarihine kadar ziyaret edilebilir.