Sedat Simavi Edebiyat Ödülü Adnan Binyazar’a

“Toplum ve Edebiyat adlı deneme kitabıyla, ülkemizde deneme yazarlığına ve okuma kültürüne yaptığı değerli katkılar nedeniyle ödüle değer gördü.”
Adnan Binyazar, edebiyat emekçisi unvanını hak eden edebiyat adamlarından biri.
Köy Enstitülü çıkışlı olan Binyazar, edebiyatın çeşitli türlerinde ürün verdi. Öykü, deneme, roman, anı.
Yurtiçinde ve dışında Türk edebiyatının, dilinin öğrenilmesi konusunda çok önemli çalışmalar yaptı. Almanya’da okuyan çocuklar için hazırladığı kitaplar, gerçekten onlara anadilini sevdirdi, öğretti.
* * *
TOPLUM VE EDEBİYAT denemeler toplamının başına Emin Özdemir’in yazdığı sunu, yazarın edebiyat serüvenini, deneme yazarlığındaki yerini belirlemesi açısından önem taşıyor.
Okuyunca siz de benim bu kanıma katılacaksınız.
Altı çizilmesi gereken cümlelerden birkaçını okuyalım:
“Hemen ekleyelim ki salt öğretici, bilgilendirici yazılar değildir Binyazar’ınkiler. Duygu öğesi ile düşün öğesi iç içe; saptama ile eleştirme, sarmallık oluşturan bir yaklaşımla veriliyor bu yazılarda. Bu yönden terimsel anlamıyla salt duygusal algılamanın süzeğinden geçirilerek yazılmış yazılar denemez bunlara. Ama salt düşünsel düzenle de yazıldığı söylenemez. Bunlar, deneme, eleştiri, makale, köşe yazısı türlerinin karışımı, birbirleriyle, örtüşümünden oluşmuş yazılar... Bunun içinde günümüz okurunun hoşlanacağı birçok yönlerin, ‘düşündürme’, ‘duygulandırma’, ‘bilgilendirme’, ‘yargılama’, ‘yerleşik kanıları sarsma’, ‘yorumlama’ gibi niteliklerin yazıların örüntüsünde yer aldığını söyleyebiliriz.”
Ödül alan kitabı dört ana başlıktan oluşuyor:
Edebiyat / Bilgi / Eğitim ve İzlenimler.
Onda, insanın bu dünyadaki yeri, geniş açıdan ele alınır.
Yazarın sorumluluğu ana düşünce olarak her yazısında kendini duyurur. Ulusal kimliğimize, onun ilerlemesine, kültürel ve edebi açıdan bakar.
Sığ bir ulusalcılık değildir onun savunduğu.
Yaratma Tutkusu, bir yaratıcının hem direncini hem inancını, sanat tarihinden örneklerle bize aktarır.
Anlatma Gereksinimi’nin ilk cümlesi şöyle:
“Yazar, yaşadıklarını yansıtmayı bilen insandır.”
Okumanın Anlamı üzerine düşünürseniz, niçin okumak gerektiği bilincine varırsınız.
Denemelerinde, edebiyat ve sanat tarihinin tanıklıklarını, bugünün anlayışıyla bağdaştırarak yazar.
Düşünce, duyarlık, bilgi. Bu öç öğe onun denemelerinde buluşur.
* * *
DENEME türünü seviyorsanız Adnan Binyazar’ın Toplum ve Edebiyat kitabını da seveceksiniz.

Toplum ve Edebiyat, Adnan Binyazar, Can Yayınları.