Yetmişbeş genç

Cumhuriyet'i 17-25 yaş arasındaki gençlere sorduk.

DAHA ÖZGÜR BİR TÜRKİYE İSTİYORUM

Cumhuriyet onlara emanet edildi. Yaşları 17 ile 25 arasında değişiyor. Türkiye nüfusunun büyük bir bölümünü oluşturuyorlar. Muhabirlerimiz üniversite kampüslerinde, lise bahçelerinde, fabrika çıkışlarında, barlarda, işsiz kahvelerinde, sokaklarda, ıslahevlerinde onlara sordu: Cumhuriyet ne demek? 100'üncü yıldönümünde kendinizi nerede görüyorsunuz? Cumhuriyetin en önemli kişisi kim? Cevaplar karmaşıktı. Umutlu olanlar da vardı, kayıtsız kalanlar da. 25 yıl sonra farklı bir Türkiye'nin mutlu bir vatandaşı olacağım diyenler de; ben Hollanda'ya, Jamaika'ya, Amerika'ya gideceğim diyenler de. Ama istisnasız hepsinin, iyimserlerin de kötümserlerin de, bir şeylerin değişmesini istediği açıktı. Taleplerin başında da özgürlük, daha fazla özgürlük geliyordu.

EN İYİSİ BİZİM İÇİMİZDEN ÇIKAR

Onlara ‘‘Sizce Cumhuriyetin en önemli kişisi kim?’’ diye sorduk. ‘‘Ama Atatürk dışında’’ diye ekledik. Çünkü herkesin aklına ilk onun adının geleceğini biliyorduk. Gerçekten de Atatürk'ü dışarıda tutunca büyük bir çoğunluk zorlandı. Türkiye Cumhuriyeti'ni geçmişte ve bugün temsil edecek isimler bulamadılar. İsmet İnönü en kolay cevaptı. Hem olumlu hem olumsuz anlamda Turgut Özal'dan söz edenler çoktu. Şu anda iktidarda olan hiçbir lider, ne Demirel, ne Ecevit, ne de Yılmaz'ın adı bir kere bile geçmedi. Aziz Nesin, Uğur Mumcu, Hasan Ali Yücel, Mehmet Ali Aybar, Recep Tayyip Erdoğan, Necmettin Erbakan, Alpaslan Türkeş gibi tek tek isimler geldi. Bir genç de şöyle dedi: ‘‘Atatürk'ten sonra hiç kimse yok. Ama bundan sonra olur inşallah, bizim içimizden çıkar!’’

Cumhuriyet'e dair karmaşık hislerim var!

1 Cumhuriyet sizin için ne ifade ediyor?

2 Cumhuriyet'in 100'üncü yıldönümünde kendinizi ve ülkeyi nasıl hayal ediyorsunuz?

3 Atatürk dışında, 75 yıllık Cumhuriyet'in en önemli kişisi kim?

Emre Belözoğlu (18) GS'de futbolcu:

1. Cumhuriyet halkın kendi yöneticilerini seçtiği bir yönetim şekli. Bu yüzden Atatürk'e teşekkür borçlu olduğumu hatırlatıyor. 2. Galatasaray'ın teknik direktörü olarak düşünüyorum kendimi. Zaman geçtikçe insanlar Cumhuriyete dört elle sarılacaklar. 3. İsmet İnönü.

Esin Özbek (24) karikatürcü, heykeltraş, öğrenci: 1. Benim için özgürlüğü ifade ediyor. Atatürk'ü hatırlatıyor. Özgürce çizip, heykel yapabiliyorum. 2. 25 yıl sonra kesinlikle burada olmayacağım. Fransa, İtalya, Hollanda veya Avustralya. Bu ülkelerin siyasi yapılarını sevdiğimden söylemiyorum bunu. Türkiye'de heykel denince insanların aklına Atatürk büstünden başka bir şey gelmiyor. Burada heykelle para kazanmam olanaksız. 3. Kendi alanımda Akdeniz adlı heykelin yaratıcısı İlhan Koman diyebilirim.

Örgüt Çaylı (22) öğrenci: 1. Hiçbir şey ifade etmiyor. Başta bir çağdaşlaşma çabası var. Ama bu çaba olarak kalmış. Sonra da çağdaşlaşma bir kalıba dönüşmüş. Oysa çağdaşlaşma özgürleşmedir. Bugün cumhuriyet denince, baskı ve insan hakları ihlalleri geliyor aklıma. 2. 25 yıl sonra Türkiye'de yaşıyor olabilmeyi ümit ediyorum. Yaşanamayacak hale gelebilir! 100. yılda iç barışın bir tarafın sindirilmesi yoluyla değil, gerçek anlamda sağlanmasını isterim. 3. İlk anda aklıma gelmiyor. Mehmet Ali Aybar diyebilirim. Onun döneminde ilk kez sosyalistler meclise girdiler.

Bülent Kabaş (21) öğrenci: 1. Demokrasinin, çağdaşlaşmanın tek ve en birinci yoludur cumhuriyet. 2. 25 yıl sonra hala bu ülkede olmak istemiyorum. Cumhuriyetin de 75. yılındaki gibi olmasını istemiyorum. 3. Atatürk'ün getirdiklerini korumaya çalışan sınırlı sayıda aydın var. Ama Çelik ve Ercan Saatçi türevlerini kastedmiyorum.

Cumhuriyet, kırlarda koşmak

Oya Şakı (20) öğrenci: 1. Cumhuriyet sadece bayramları hatırlatıyor bana. 2. 25 yıl sonra cumhuriyet çok daha kötü olacak. Ama ülke batmayacak. 25 yıl sonra burda olmayı istemiyorum. 3. İyi bir şey olduğunu söylemiyorum. Ancak Demirel'in hala etkin olması önemli bir nokta.

Aynur Zengin (21) radyo programcısı: 1. Şanslı bir genç kız olduğumu hatırlatıyor. 2. 25 yılda 100 yıllık ilerleme sağlanacak. Ben de iyi bir cumhuriyet savaşçısı olacağım! 3. Atatürk dışında bir isim gelmiyor. Türk aydınları diyebiliriz. Aklıma ilk gelen Yaşar Kemal.

Özgür Yılmaz (21) öğrenci, yurtta kalıyor: 1. Birşey ifade etmiyor. Bir kavram, olması gereken bir değer. 2. 25 yıl sonra yönetenler biz olursak yaşayanlar da biz olacağız. Bizden kastım, çağdaş, düşünen, göbeksiz gençler. Gazeteci ya da sanatçı olarak bu yönetime katılmak isterim. 3. Uğur Mumcu.

Zafer Durandal (17) öğrenci: 1. Hayat biçimi, gerekli olan bir şey. 2. Bir televizyonda çalışıyor olacağım. Cumhuriyet daha gelişmiş sorunsuz olacak. 3. Türk halkı.

İlkay Yörük (18) öğrenci: 1. Bağımsızlık ve özgürlük. 2. Ülke içi çatışmaların sona ermesini isterim. 3. Halide Edip Adıvar.

Ilgın Yörükoğlu (17) öğrenci: 1. Yaşam biçimi. Başka türlü yaşam olmaz. Özgürce yaşam. 2. Hoşgörü olacak. Gerçek demokrasi olacak. Yargı bağımsız olacak. Sınırlar kalkacak. Askerler olmayacak. Savaş olmayacak. Ben de mutlaka bunun için bir şeyler yapacağım. Siyaset dışı bir yolla etkileyeceğim. 3. Babam olabilir. Prof. Dr. Ahmet Yörükoğlu. Arkadaşları bombalandı. Öldürüldü. Bana o zor günleri anlattı.

Mehmet Alp Ağılday (19) öğrenci: 1. Hiçbirşey. 2. Herşey berbat olacak. İşgüç sahibi olacağım. Öyle umuyorum. 3. Sakıp Sabancı.

Engin Eltutan (17) öğrenci: 1. Geleceği ifade ediyor. 2. Daha da kötü olacak. Rusya'da olacağım. 3. İsmet İnönü, Arlo Einsenberg (patenci).

Özgür Sinan (18) öğrenci: 1. Bugünü ifade ediyor. Cumhuriyet olmasa hiçbirşey olmazdı. 2. Türkiye diye birşey kalmayabilir. Umarım Türkiye'nin her yerinde skate-parklar olur. 19 yaşında Amerika'ya kaçmayı düşünüyorum. 3. İnönü dışında Rafael Sandoz en iyi patenci.

Haluk Başoğlu (21) öğrenci: 1. Makyavelizm. 2. 25 kat daha kötü olacak. Bana gelince ya sarı civciv olacağım ya da siyah civcivin kafası kopacak. 3. ???

Bülent Hügül (20) DJ: 1. Özgürlük. Uçsuz bucaksız kırlarda durmaksızın koşmak. 2. İlişkiler daha yozlaşacak. İnsanların birbirine güveni kalmayacak. Ben de kahve köşelerinde memleket sorunlarını tartışıyor olacağım. 3. Saffet Akbaş. Tipik Türk erkeği.

Yalçın Balaban (23) barmen: 1. Çalan, çırpan şerefsizlerin cirit attığı tek rejim. 2. 48 yaşında olacağım. Bu gidişle daha çok şerefsiz cirit atacak. Ben de gazetecilere aynı cevapları veriyor olacağım. 3. Kemal Sunal.

Ayhan Çam (22) işsiz: 1- Hiçbirşey. 2. Ölmüş olacağım. Cumhuriyet devam eder. 100. yıl geyiği yapılırken türban eylemleri olur. 3. Televoleye göre Hülya Avşar ve kızı.

Adil Avcı (23) bar işletmecisi: 1. Bir milletin kurtuluşunu. 2. Bu yönetim şekliyle pek bir şey değişmez. Teknoloji ilerler ama siyaset aynı kalır. Ben yurtdışında olacağım. Başka ülke vatandaşı bile olabilirim! 3. Sevdiğimden değil ama Adnan Menderes. O dönemde önemli değişiklikler oldu.

Sena Kargı (18) öğrenci: 1. İnsan onuruna en yakışan yaşam biçimi. 2. Demokrasinin ışığı altında daha gelişecek. Çağdaş uygarlık seviyesini geçecek. Ben de Atatürk'ün Türk kadınına sağladığı haklar doğrultusunda, laik ve demokratik Cumhuriyetin devamı ve gelişmesi için çalışan, kendinden emin modern Türk kadını olacağım. 3. İsmet İnönü.

Sertaç Öğüt (19) öğrenci: 1. Rahatça yaşayabileceğim bir ortam. 2. Herkesin sanatı bildiği bir ülke olur inşallah. Ben de değeri bilinen bir müzisyen olmak isterim. 3. ???

Önder Aydemir (24) öğrenci: 1. İyi birşey ifade etmiyor. Kötü bir rejim. 2. Ben Jamaika'da olacağım. Burasıysa çok kötü olacak. Kaos olacak. 3. Nazım Hikmet.

Aycan Kazak (21) bodyguard: 1. Gerekli altyapı olmadan hiçbir rejim iyi sonuç vermez. Haliyle cumhuriyet Türkiye için iyi değil. 2. Ben Hollanda'da Hollanda vatandaşı olarak huzurlu bir hayat süreceğim (ağabeyim Hollanda'da). Ama Türkiye hırsızlık, ahlaksızlık, yalan ve bunun gibi artık Türk insanının alıştığı şeylerle boğuşacak. 3. Turgut Özal. Çünkü ahlak çöküntüsünün baş mimarı.

Aslı Müge Kanbay (19) öğrenci: 1. Birşey ifade etmiyor. 2. Memleketin hali içler acısı olacak. Bense çok para kazanıp zengin olacağım. 3. ???

Özge Ertem (20) öğrenci: 1. Özgürlüğü hukuk devletini. 2. Gerçekleşmesi zor görünüyor ama gönül, insanların asgari ücretle bile rahatça yaşayacağı bir ülke istiyor. 3. Atatürk'ten başka isim aklıma gelmiyor.

ATATÜRK DIŞINDA HİÇ KİMSE

Elif İnceoğlu (19) öğrenci: 1. Türkiye Cumhuriyeti. Kurtuluş ve özgürlük. 2. Planlarımı uyguluyabilirsem ABD'de olacağım. Ailemi burada bırakacağım için ülkenin de iyi olmasını isterim. 3. İsmet İnönü.

Banu Polat (19) öğrenci: 1. Kavram olarak bağımsızlık, eşitlik, ulusal beraberlik. Tabii eksiklerimiz var bu konuda. 2. Kutuplaşma artacak. İnsanlar uçlara kayacak. İnsan haklarına saygılı, insanların birbirine saygılı olduğu bir ülke isterdim. Ben mesleğimde (henüz bilmesem de) iyi bir konumda olacağım. Altımdaki insanların da öyle hissetmesi için çalışacağım. 3. İsmet İnönü.

Mine Polat (23) öğrenci: 1. Yönetim biçimi. Sistem. 2. Şimdikinden iyi ama hala eksikleri olan bir ülke olacağız. Ben de eksikleri gidermeye çalışacağım. 3. Hasan Ali Yücel.

Yeşim Vodina (19) öğrenci: 1. Özgürlük barış. Bir toprak bütünlüğüne ait insanların barış ve özgürlük içinde, kendi kuralları çerçevesinde yaşaması. 2. Bir işim olacak, çoluk-çocuğa karışmış olacağım. Ülkenin durumu pek parlak olmayacak. Gençlere güvenim yok. Fazla taklitçiler. 3. Hiçkimse.

Gülçin Yeşil (21) öğrenci: 1. Demokrasi, insanların özgür bir hayat sürmesi, seçebilmesi. Ama Türkiye olunca seçmemesi diyebilirim. 2. Çok değişen bir şey olmayacak. Yine kararsız olacak insanlar. Çünkü bizler iyi eğitim almıyoruz. İşimle ilgili çok iyi bir konumda olacağım. 3. Atatürk dışında hiç kimse.

Fadik Dilek (19) işçi: 1. Demokrasi ve laiklik. 2. Çağdaş ve uygar bir ülke diliyorum. Öğretmen olmak istiyorum. 3. Kazım Karabekir (Mahalleme adını vermiş).

Umut Akça (20) muhasebeci yanında çalışıyor: 1. Özgürlük medeniyet. İyi yaşam şekli. 2. Böyle giderse çok iyi olmaz. Ben evlenmiş ve muhasebecilik yapıyor olurum. 3. Atatürk dışında kimse.

Metin Hanifeoğlu (22) elektrikçi: 1. Hiçbir şey gelmiyor aklıma. 2. Pek farklı olmaz. Ben de aynı mesleği yapıyor olurum. İşimi seviyorum. 3. Alpaslan Türkeş.

Vedat Akbaba (18) boyacı: 1. Bağımsızlık. İnsanların kendi kendini yönetmesi. 2. Gelecek pek parlak değil. Ben inşallah çoluğa çocuğa karışıp daha iyi koşullarda yaşıyor olurum. 3. Turgut Özal. Çok iyi şeyler yaptı.

Adem Ay (18) pazarlamacı: 1. Türkiye'nin özgürlüğü. 2. Hiç iyi olmaz. Ben de ölmüş olurum. 3. Adnan Menderes.

Alp Ulagay (22) öğrenci ve gazeteci: 1. Demokrasinin tam olarak yerleşmediği bir ülke. 2. Bu ülke kendiyle hesaplaşamazsa 25 yıl sonra da kimse memnun olmaz. Ben dünyayı uzaydan görmek isterim. 3. Maalesef Atatürk dışında ülkeyi bir araya getirecek biri çıkmadı.

Başak Arslan (23) CHP Beşiktaş Gençlik Kolu Başkanı: 1. Cumhuriyet ancak tam demokrasi ile bir anlam ifade eder. 2. İşkencenin olmadığı, insanların gözaltında kaybedilmediği, kardeş kanının akmadığı, sosyal demokratların iktidara geldiği bir Türkiye hayal ediyorum. 3. Atatürk'ün devrim arkadaşları çok önemlidir. Saymakla bitmez.

Gökçe Fırat Çulhaoğlu (24) İP İstanbul Öncü Gençlik Sorumlusu: 1. Tam bağımsızlığı ifade ediyor. Tam bağımsızlık, bir taraftan emperyalizme karşı bağımsızlık mücadelesi vermektir, diğer taraftan ise emperyalizmin yerli kanadı olan gericiliği ezmektir. 2. 100. yılda kendimi tam bağımsız ve devrimci bir ülkede, yine bağımsızlık mücadelesi yürütürken hayal ediyorum. 3. Az bilinen ama eğitim politikasını belirleyen isimleri unutmamak gerekir. Milli Eğitim Bakanları Saffet Necati, Hasan Ali Yücel vs...

Sermiyan Midyat (24) DJ, tiyatro oyuncusu: 1. Cumhuriyet deyince olumlu duygular hissediyorum ama Türkiye Cumhuriyeti derseniz iş değişir. O zaman aklıma Gonca Uyanık'la birlikte Kenan Erçetingöz'e poz vermek ve 'Çelik' çomakla birlikte pop albümü çıkarmak geliyor. 2. Cumhuriyetin 200. yılında belki 100. yıl düzeyine ulaşırız. Cumhuriyetin 100. yılında kendimi 49 yaşında görüyorum. 3. Vahdettin ve Turgut Özal. Vahdettin ülkeden kaçmasaydı cumhuriyet yine de kurulurdu ama belki 50. yılını kutluyor olurduk. Özal döneminde paranın erdemini öğrendi Türkiye.

Özgür Hatipağaoğlu (24) öğrenci: 1. Cumhuriyet kendi tanımına denk düşmeyen bir seyir izledi bu topraklarda. Bana özgürlükçü demokratik bir rejim, çok kültürlü, çok dilli, çok inançlı bir toplumsal projeyi ifade ediyor. 2. Farklılıklarıyla bir arada yaşamayı bir demokrasi ve özgürlük sorunu olarak algılayan bir toplumsal yapılanma süreci. Kendini dış ve iç tehditlerle kurgulamayan bir proje olmalı. 3. Bir mitleştirme aracına dönüşen kahramanlar değil. Belki bu 75 yılın acılarını yaşayan insanlar. Bence Aziz Nesin.

İÇİMİZDEN BİRİ, BELKİ ANNEM

Aykut Tunçkılıç (21) öğrenci: 1. Cumhuriyete dair karmaşık hislerim var! Cumhuriyet hak ve özgürlüklerin bir teminatını ima ediyor, ama tam bir demokratikleşmeden ve özgürlükten yoksun. Bir meşruluk krizi yaşamakta. Bu kriz ancak cumhuriyetin temel varsayımlarının demokratik bir ortamla tartışılmasıyla aşılabilir. 2. Çok kimlikli, çok kültürlü, katılımcı ve bağımsız bir cumhuriyet hayali kuruyorum. 3. Çok saçma bir soru.

Suna Güven (23) öğrenci: 1. Cumhuriyet en ideal yönetim biçimi bana göre. Ancak Türkiye'de bunu pratiğe ne kadar dökebildiğimiz bir muamma. Cezaevindeki düşün adamları, gözaltında işkenceler, kayıplar, meclisten cezaevine yollanan milletvekilleri cumhuriyetimizin yüz karaları. 2. 25 yıl sonra hala ülkem adına kaygılanıyor olmaktan korkuyorum. 3. Biraz ‘‘manalı’’ bir cevap vereyim: Henüz vatandaşlığa dahi kabul edilmemiş Nazım Hikmet.

Neyran Savaşman (22) öğrenci: 1. Aklıma karışıklıktan doğan garip bir düzen geliyor. İşlevini yerine getirmeyen bir çok kurum o kurumların başına oturmuş ama yerini doldurmayan bir çok insan... Bunlar sanki birbirini ayakta tutuyor. 2. Türkiye'nin altyapı sorunları halen kendini hissettiriyor olacak. Umarım bu kadar yoğun olmaz! 3. Atatürk dışında zorlanıyorum. Dürüstlüğüyle politikada sırıtan Erdal İnönü.

Lidya Yazmacıyan (23) öğrenci: 1. Kavram olarak bana demokratik, barışçıl ve düzenli bir yönetim şeklini ifade ediyor. Ancak uygulamada düzensizliklerin hakim olduğu, demokrasiden uzak bir yönetimimiz var. 2. Eğitim seviyesini artırarak bazı hedeflere ulaşırız. Ama ekonomik açıdan çok iyi yerlere gelemeyiz. 25 yıl sonra iş hayatıyla özel hayatını dengelemeyi başarmış bir insan olacağımı umuyorum. 3. Uğur Mumcu.

Kemal Koyuncu (21) öğrenci: 1. Cumhuriyet bir yaşam tarzı. 2. Bugünün gençliğine güveniyorum. Bundan 25 yıl öncesinin gençliğinden daha iyi yetişiyoruz. 25 yıl sonra 46 yaşında olacağım. İyi bir hukukçu olup devletin yönetiminde söz sahibi olmak istiyorum. 3. Vural Savaş. Çünkü doğru bildiği şeylerden ödün vermedi ve RP'yi kapattı.

Deniz Mısır (22) öğrenci: 1. Cumhuriyet hukuk ve özgürlük demek. 2. Bireyin kul değil vatandaş olduğu insan haklarının temel alındığı bir Türkiye hayal ediyorum. Kendimi bu mutlu insanlardan biri olarak hayal ediyorum. 3. Cumhuriyetin en önemli insanı; çocuklarına ve öğrencilerine verdiği sevebilme yetisi, insan ve vatandaş olma bilinci, akademik bilgiyle içimizden biri. Belki binlercesi gibi, annem.

Sevinç Erbulak (24) oyuncu: 1. Cumhuriyet, neslimizin devamını ifade ediyor. 2. Sadece ülke değil, dünya da değişim içinde. 25 yıl sonra değil, 250 yıl sonra da Cumhuriyeti yaşayacağımızı enerji olarak hissetmek isterim. Nerde olacağımı bilmiyorum. Ama sanat adına pişmanlık duyacağım bir iş yapmayacağımdan eminim. 3. Aziz Nesin.

GENÇLER ÖNE ÇIKMALI

Burçin Ünlü, 24, akademisyen (fizikçi) 1. Cumhuriyet çocukluğumu hatırlatır. Ilkokulu okuduğum Anadolu kasabasını, ögretmenimin cumhuriyetten bahsederken parlayan gözlerini, kitaplarımı anımsarım. Hala içimde o günlerden kalanları buldukça kendimi iyi ve güçlü hissederim. 2. Ülkem ve kendim için çok şey hayal ediyorum. Ama insan bir dilek tuttuğunda bunu baskalarına söylememeliymiş yoksa dilek gerçekleşmezmiş. 3. Olsa olsa Turgut Özal'dır. Onun döneminde gelişme adına her türlü insani değerin öncelikler arasında son sıralara düştüğü günümüz Türkiyesi'nin önemli adımları atılmıştır. Halk onun sayesinde umduğundan azını kazanmış ve sandığından çok daha fazlasını kaybetmiştir.

Fatih Işık (17) öğrenci: 1. Cumhuriyet demokratik bir yönetim biçimidir. Türkiye'deki cumhuriyet kavramının ne derece demokratik olduğu tartışılır. Cumhuriyet aynı zamanda yaptığı devrimlerle de gündeme gelmiştir. Ama bir düşünürün sözü geliyor aklıma: Dansedemediğin bir devrim devrim değildir. 2. Değişmesi gereken çok şey var. İnsanlar birbirlerine saygı göstermeyi öğrenmeliler. Bir insan görüşlerini açıkladı diye hapse düşmemeli. Kapitalizmin alternatifi yok. Bir aralar 'adil düzen' vardı ki o da sistemden çıkan bir formüldü. Bu yüzden, demokrasi, her derdimize deva olabilir diye düşünüyorum. Bir de sabit fikirli olmamak gerekiyor. Bizim neslimiz böyle değil ve bu kuşak bir çok şeyi değiştirecektir. İstediğim tek şey üniversiteyi kazanabilmek. Üzerimdeki tembelliği ve bezginliği aşabilirsem daha iyi olacak. Siyasal okumak istiyordum ama görüşlerim değişti. Ülkemizi yönetenlerin büyük kısmı mühendis. Mühendis olup para kazandıktan sonra siyaset yapmayı hedefliyorum. 3. Ömrüm 17 yıllık. Kendi ömrümde gördüğüm kişiler hakkında yorum yapabilirim. Önemli işler yapmış bir adam vardı Tayyip Erdoğan.

Sedat Doğan (17) öğrenci: 1. Cumhuriyet, Gazi Atatürk'ün yeni bir toplum yaratmak için seçtiği bir yönetim biçimidir. Yaptığı devrimlerle insanlara kendini kabul ettirdi. Tabii bu devrimler topluma dayatıldı. Bunlar tartışmalı şeyler ama Atatürk öyle bir hale getirildi ki; sevseniz bir yerden sevmeseniz bir başka yerden tepki alıyorsunuz. Atatürkçüler'in şunu kabul etmesi gerekiyor: Her insan farklı görüşe sahip olabilir. İşte Recep Tayyip'i de Perinçek'i de sistemi eleştirdiği için içeri attılar. 2. Cumhuriyet adına bazı kişiler kendi görüşlerini empoze etmemeli. 12 Eylül'de birçok sol görüşlü profesör hapsedilirken İslamcı kesim ses çıkarmadı. Sonra başörtüsü sorunu çıkınca YÖK'e tavır almaya başladılar. Devlet bugüne kadar tek tip müziği öne çıkardı. Örneğin ben Heavy Metal dinliyorum. Moğollar, geçmişte devlet televizyonu tarafından yok sayıldı. 100'üncü yılda böyle dayatmalar istemiyorum. 3. Türkiye'nin en önemli kişisi gençliktir. Cumhuriyet onlara emanet edilmiştir. Demirel babamın gençliğinde de şimdi de başta. Bu değişmeli ve gençler öne çıkmalı.

Orhan İlmik (18) öğrenci: 1. Çağdaş bir cumhuriyette yaşamıyoruz. Kıyafet devrimi yapıp şapka takmakla çağdaş olunmuyor. 2. Sistemin değişmesini istiyorum. Tayyip'in kıymeti artacak diye düşünüyorum. İmam Hatipli olarak ne olacağız belli değil. Bindik bir alamete gidiyoruz kıyamete. 3. Turgut Özal'dır. Hem İslamcı hem de diğer tarafı bir arada tutuyordu. Bir de öldü ya hani adı neydi evet Türkeş önemli bir adamdı.

Bayram Efe (22) öğrenci: 1. Cumhuriyet benim için geçmişte birşey ifade etmedi, gelecekt