Güncelleme Tarihi:
GUARDIAN: SONUÇ ORDU'YA YANIT
İngiliz basını, seçim sonuçlarına geniş yer verirken, ülkenin saygın gazetelerinden The Guardian, “sonuç ordunun baskısına yanıt niteliği taşıyor” başlığını kullandı.
MHP'nin oylarını arttırmasını “aşırı milliyetçiler Parlamento'ya yüzde 14 çoğunlukla girdi” başlığıyla duyuran gazete, "Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve AK Parti'nin zafer kazandığını, oyların neredeyse yarısını aldığını, iktidar partisinin bunu ordunun örtülü tehditlerine rağmen başardığını" yazdı.
"Erdoğan'ın AB hedefine bağlılıkları konusunda taahhüdünü tekrar edip, siyasi rakiplerine zeytin dalı uzattığını" yazan Guardian, “dünkü zaferin düzeyi Erdoğan hükümetinin meşruiyetini içeride ve dışarıda bir kez daha tescil etmiş, tartışılmaz noktaya taşımıştır” ifadesine yer verdi.
Gazete, "darbe tehdidi, Cumhurbaşkanlığı seçimi, kuzey Irak'a askeri müdahale baskısı, Irak konusunda ABD ile görüş ayrılıkları, AB ile müzakereler gibi konuların da Erdoğan'ın önünde bekleyen meseleler olduğunu" belirtti.
THE TIMES: HALK ENDİŞELERİ REDDETTİ
The Times gazetesi de "halkın Ak Parti'nin İslami bir devlet kuracağına dair ürkütücü planları bulunduğuna dair endişeleri reddedip, AK Parti ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a bir kez daha iktidar olma hakkı verdiğini" yazdı.
"Alınan sonucun iktidardaki bir partinin halk desteğini artırarak seçim kazandığı nadir örneklerden birini oluşturduğunu" kaydeden Times, "bu sonuca rağmen bağımsızlar ve küçük partilerin TBMM'de temsil hakkı kazanmasıyla AK Parti'nin milletvekili sayısında geçen döneme göre düşüş olduğuna" işaret etti.
"Batı yanlısı demokratik ve ekonomik reformların, Türkiye'de yaşam standardının yükseltilmesinin Erdoğan'a puan kazandırdığını" belirten Times, “Erdoğan'ın kazandığı zaferin büyüklüğü orduya, yargıya, bürokrasiye ve ana muhalefete güçlü mesaj niteliği taşıyor” görüşünü belirtti. Times, "önümüzdeki günlerde Cumhurbaşkanı adayını açıklamaya hazırlanan Erdoğan'ın kazandığı zaferden cesaret alacağını" yazdı.
Financial Times da seçim sonuçlarını, “Türk seçmeni AK Parti'ye ezici çoğunlukla destek verdi” başlığını kullandı.
Telegraph gazetesi de AK Parti'nin seçim zaferine geniş yer ayırırken, "seçmenin AK Parti iktidarına güçlü yetki verdiğini" yazdı.
ABD BASINI
The Washington Post, Türkiye'deki genel seçim sonuçlarını değerlendirirken, ülkenin ekonomik durumunu önemli ölçüde ilerleten AK Parti'nin açık farklı bir zafer kazandığını yazdı.
Haberde, kuzey Irak'taki gelişmelere ilişkin kamuoyunda oluşan kızgınlığın, Milliyetçi Hareket Partisi'nin TBMM'ye girmesine katkı sağladığı dile getirilerek, Cumhuriyet Halk Partisi'nin de sandalye kaybetmesine karşın Meclis'e girdiğine işaret edildi.
New York Times, AKP'nin seçimlerde, oyların neredeyse yarısını alarak "beklenenin üzerinde" büyük zafer kazandığını yazdı. Gazetenin haberinde, "Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın partisinin 2002'de yüzde 34 olan oylarını bu seçimde yüzde 46,6'ya çıkardığı ve seçim sonuçlarının, seçmenlerin AK Parti'yi cezalandıracağına inanan bazı çevrelerin tahminlerini doğru çıkarmadığı" görüşüne yer verildi.
Haberde, ülkenin "ana laik partisi" olan Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) 2002'de yüzde 19 olan oylarını ancak yüzde 20,9'ye yükseltebildiğini, yüzde 14 oy alan Milliyetçi Hareket Partisi'nin (MHP) bu yükselişinde "etnik bölünme" endişelerinin rol oynadığı görüşü savunuldu.
Haberde, AK Parti'ye oy verenlerin büyük kısmının partinin ekonomik başarısından etkilendiği ve bu başarının devam etmesini beklediği de belirtildi.
ALMAN BASINI
Der Spiegel dergisinin İnternet sitesi: "Erdoğan'ın iktidar partisi büyük zafer elde etti. AK Parti oyların yaklaşık yüzde 50'sini aldı"
Focus dergisinin İnternet sitesi: "Erdoğan seçimleri kazandı" başlığıyla verilen haberde, MHP'nin de yüzde 10'luk barajı aşarak meclise girdiğine işaret edildi.
Bild gazetesinin İnternet sitesi: "Erdoğan ve muhafazakar partisi zafer kazandı" başlığıyla verilen haberde, "AK Parti'nin, oyların yaklaşık yüzde 50'sini aldığı, CHP'nin yüzde 15, MHP'nin de yüzde 14 oranında" oy aldığı belirtildi.
Frankfurter Allgemeine Zeitung gazetesinin İnternet sitesi: Erdoğan'ın açık bir çoğunluk sağladığı belirtilerek, Frankfurter Rundschau gazetesinin İnternet sayfasında da AK Parti'nin büyük bir zafer sağladığı, ancak Cumhurbaşkanlığı mücadelesinin devam ettiğini ve başbakan Erdoğan'ın Cumhurbaşkanı adayı konusunda uzlaşmaya gitmesinin akıllıca olacağı görüşüne yer verildi.
FRANSIZ BASINI
Fransız Le Figaro gazetesi, “AK Parti için mutlak çoğunluk” başlığıyla manşetten verdiği haberde, "Recep Tayyip Erdoğan hükümetinin tek başına ülkeyi yönetmeye devam edeceğini" yazdı.
Gazete, "AB karşıtı olduğunu belirttiği MHP'nin mecliste temsil edilme hakkı kazandığını, CHP'nin ise sandalye sayısının düştüğünü" ifade etti.
Liberation, “Erdoğan'ın seçim zaferi” başlığıyla verdiği haberde, "AK Parti'nin cumhuriyet rejimi içinde önemli değişime uğrayan bir parti olduğu" yorumunu yaptı.
"Türkiye'de son dönemdeki AB karşıtı atmosfer yüzünden reformların yavaşladığı ve bu konunun seçim kampanyası sırasında AK parti tarafından çok sık gündeme getirilmediği" görüşü dile getirilen haberde, "bunun seçim sonrası değişebileceği" kaydedildi.
AVUSTURYA BASINI
Avusturya Devlet Televizyonu (ORF) Türkiye'deki genel seçim sonuçlarını, "Erdoğan'ın açık zaferi" olarak verdi.
ORF, "İlk sonuçlara göre, muhafazakar AK Parti'nin, hükümeti tek başına kuracağının anlaşıldığını" bildirdi.
ORF haberinde, Türk seçmenlerin yüzde 90 gibi ezici bir çoğunlukla seçime katıldıklarını ve milyonlarca kişinin oy kullanmak üzere yaz tatilini keserek sandık başına koştuğunu duyurdu.
İTALYAN BASINI
Ülkenin en önemli gazeteleri, Türkiye'deki seçimin sonucunu sürmanşet olarak duyurdu. Corriere della Sera, La Repubblica ve La Stampa gazetelerinin, kelimesi kelimesine aynı başlığı kullanmış olmaları dikkat çekti. Bugün, her üç gazete de "Türkiye'de ılımlı İslam kazandı" manşetini kullandı.
İtalyan basını, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın seçim zaferinde yaptığı konuşmada, laikliğe ve demokrasiye bağlılık mesajı verdiğine dikkati çekti.
Corriere della Sera'nın ilk sayfasındaki spot cümlelerinde, "Erdoğan'dan 'laiklik, Avrupa ve reformlara saygı' vaadi. Parlamentoda salt çoğunluk hükümet partisinde. Milliyetçiler ve Kemalistler de parlamentoda" denildi.
La Repubblica, MHP'nin de oyunu artırdığını belirttiği spot cümlesinde, "Başbakan'ın partisi yüzde 46'nın üstünde oy aldı ama, cumhurbaşkanını seçebilecek sandalye sayısını elde edemedi. Yüzde 14,3'lük bir oy oranıyla 'bozkurtlar' da parlamentoda" dedi.
La Repubblica gazetesi, AB Komisyonu Başkanı Franco Frattini ile Türkiye'deki seçimler üzerine yaptığı söyleşiyi ise "Olumlu bir tercih. Seçim sonucu, aşırılığın da cesaretini kırmış bulunuyor" başlığıyla sundu.
La Stampa gazetesi de Türkiye'deki seçim sonucunu spot cümlelerinde, "Başbakanın partisi Anayasa değişikliği yapabilecek çoğunluğu elde edemedi. Sosyal demokratlar hayal kırıklığı yaşarken, milliyetçi sağ oylarını arttırdı" ifadesiyle özetledi.
İSPANYOL BASINI
El Pais: AK Parti'nin başarısındaki en önemli faktörler, ekonomideki iyi gidişat ve AB'ye yakınlaşma.
El Mundo: Cumhurbaşkanlığı gerginliğine cevabı Türk halkı verdi.
ABC: Türk İslamcılar, oy sandıklarından galibiyetle çıkıp, askerlerle olan bilek güreşini kazanıyorlar.
Lavanguardia: Oy sandıkları, ılımlı İslam'ı güçlendiriyor. Cumhurbaşkanlığı krizinin çözüleceği hala garanti değil.
MACAR BASINI
Macar medyasından ücretsiz dağıtılan günlük Metro gazetesi, "Türk halkının Erdoğan hükümetinden ne kadar memnun olduğunu gösterdiğini" yazdı.
Ülkenin en çok okunan gazetesi Metro, "Türkiye'de AK Parti Kazandı" başlığıyla verdiği haberde, "anketlerde yüzde 40 civarında oy alan AK Parti'nin oyların yaklaşık yüzde 47'sini alarak yüksekten uçtuğunu, Türk halkının Erdoğan hükümetinden ne kadar memnun olduğunu gösterdiğini" kaydetti.
Macaristan'ın en çok izlenen ulusal televizyon kanalı RTL Klub da "Türkiye'de İktidar Partisi Kazandı" ifadesiyle verdiği haberde, "AK Parti'nin seçimlerde oyları silip süpürdüğünü, partinin Türkiye'nin AB üyesi olabilmesi için tüm gücüyle çalışacağını" kaydetti.
ÇİN ULUSLARARASI RADYOSU
Çin'in 38 yabancı dilde yayın yapan resmi Çin Uluslararası Radyosunun internet sitesinde yer alan
yorumda, AK Parti'nin son seçimde oyların yüzde 46'sından fazlasını almasıyla ilgili olarak, "AK Parti'nin dört yıla yakın iktidar süresinde kaydettiği önemli ilerlemelerin bir sonucu olduğu, Türk halkının bu partinin iktidar yetkinliğini onayladığını gösterdiği" belirtildi.
Türkiye'nin 1999 ve 2001'de iki ciddi ekonomik kriz yaşadığı hatırlatılarak, şöyle denildi:
"Böyle bir ortamda iktidara gelen Adalet ve Kalkınma Partisi, ekonomik gelişmeye öncelik vererek Türkiye ekonomisinin sıkıntılardan kurtulmasını ve yıllık ortalama yüzde 7'lik rekor büyüme gerçekleştirilmesini sağladı. Enflasyon oranı da yüzde 10'un altında tutularak, son 30 yıldaki en düşük düzeyde kaldı."
AJANSLAR
REUTERS: Türkiye’nin İslamcı kökenli iktidar partisi AKP, genel seçimlerde oyların neredeyse yarısını alarak yankı yapacak bir zafer kazandı. Bu zafer, Erdoğan’a da moral oldu. Beklenenden daha yüksek çıkan oyları iş dünyasına yakın olan partiye yeni reformlar için yetki verse de, muhtemelen laik seçkinlerle aradaki tansiyonu da arttıracak.
AP: Seçim, 70 milyonluk Türkiye’de İslamcılarla laikler arasındaki dengenin belirlenmesi açısından kilit önem taşıyordu. AKP’nin başarısı, İslam ve demokrasinin bir arada yaşabileceğinin kanıtı olarak görülüyor. Yeni Meclis’i en çok cumhurbaşkanı seçimi ve PKK sorunu zorlayacak.
AFP: AKP, mutlak bir zaferle beş yıl daha iktidarda kalmayı garantiledi. Seçim, Erdoğan hükümetine güçlü bir güvenoyu oldu. Fakat AKP, yükselen oyuna rağmen, Meclis’e giren daha fazla sayıda parti yüzünden sandalye kaybedecek.
New York Times: Sonuçlar, kurulu düzene atılan bir tokat. Türkiye’de istikrarın sürmesi ABD için önemli.
DPA: AKP’nin yüzde 50’lik oy oranıyla seçimin kesin galibi. MHP’nin yaptığı oy patlaması da dikkat çekici.
Mega, Antena ve Alpha (Yunan televizyonları): Erdoğan’ın büyük zaferi. Bozkurtlar parlamentoda.