80 sanatçının devlet sanatçılığı iptal edildi
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Nisan 11, 2002 01:58
Danıştay, aralarında Emel Sayın, Orhan Gencebay, Muazzez Ersoy, Levent Kırca gibi ünlü sanatçıların bulunduğu 80 sanatçıya ‘‘Devlet Sanatçılığı’’ unvanı verilmesini düzenleyen yönetmeliği iptal etti. Bu kararla 80 sanatçının da içinde yer aldığı 140 kişiye verilen unvanlar da tehlikeye girdi.
Kültür Bakanlığı 1971 yılından bu yana aralarında Zeki Müren, Barış Manço gibi ölmüş ünlü isimlerin de yer aldığı 150'yi aşkın kişiye ‘Devlet Sanatçılığı’ unvanı verdi. Ancak sadece 140 kişi unvanı kabul etti. Danıştay'ın iptal ettiği 89 kişilik listede yer alan 9 kişinin de unvanı reddettiği ve kararın bu unvanı kabul eden 80 kişiyi kapsadığı belirlendi.
İptal kararına karşı, davalı Kültür Bakanlığı'nın Danıştay İdari Davalar Genel Kurulu'na temyiz hakkı bulunuyor. Bu durumda Kurul'un kararı ‘kesinlik’ taşıyacak. Kurul da iptal kararını onarsa ‘‘Devlet Sanatçılığı’’ yargı kararı ile ortadan kaldırılmış olacak.
TALAY'IN GÖRÜŞÜ
Ancak, Kültür Bakanı İstemihan Talay, Danıştay'ın iptal kararının daha önceden bu unvanın verildiği sanatçılar açısından bir sonuç yaratmayacağını savundu. Talay, daha önce bazı sanatçılara verilen ‘‘Devlet Sanatçılığı’’ unvanının ‘‘kazanılmış hak olduğunu’’ belirten Talay, şöyle devam etti:
‘‘Devlet Sanatçılığı sadece unvandır. Onlara sağlanan herhangi bir avantaj, maddi imkan yoktur. Bu karar onların ‘Devlet Sanatçılığı’ unvanını ortadan kaldıran bir sonuç yaratmaz. Ancak bundan sonra devlet sanatçılığı unvanı verilemeyeceği sonucunu ortaya koyuyor.’’
İşte unvanı iptal edilen sanatçılar
Müzeyyen Senar, Mehveç Emeç, Şefika Kutluer, Alptekin Akmansoy, Muazzez Abacı, Metin Akpınar, İzzet Altınmeşe, Selmi Andak, Avni Anıl, Nezihe Araz, Prof. Muzaffereddin Arkan, Orhan Asena, Semih Balcıoğlu, Recep Bilginer, Ali Canlı, Prof.Koral Çalgan, İnci Çayırlı, Merih Çimenciler, Prof.Ali Doğan, Haldun Dormen, Dr.Armağan Elçi, Erol Erdinç, Özdemir Erdoğan, Musa Eroğlu, Muazzez Ersoy, Semiha Berksoy, Zeki Alaska, Mengü Ertel, Orhan Gencebay, Nurşen Girginkoç, Rengim Gökmen, Ruşen Güneş, Fahrettin Güven, Nedret Güvenç, Fikret Hakan, Prof. Dr. Selahattin İçli, Selim İleri, Çolpan İlhan, Yekta Kara, Cemil Karababa, Müşfik Kenter, Kayahan Keskinok, Levent Kırca, Prof.Atilla Manizade, Yusuf Nalkesen, Prof.Dr.Tankut Öktem, Gazanfer Özcan, Ahmet Özhan, Münir Özkul, Sezen Cumhur Önal, Kutlu Payaslıoğlu, Ajda Pekkan, Ali Poyrazoğlu, Ozan Sağdıç, Mustafa Sağyaşar, Samime Sanay, Emel Sayın, Timur Selçuk, Nedret Selçuker, Nesrin Sipahi, Ferit Sıdal, Kamil Sönmez, Muammer Sun, Gülriz Cezzar Sururi, Dinçer Sümer, Şener Şen, Ziya Taşkent, Orhan Taylan, Okay Temiz, Zekai Tunca, Neriman Altındağ Tüfekçi, Dilek Türker, Nejat Uygur, Nejdet Varol, Gönül Yazar, Prof.Dr.Jale Yılmabaşar, Nilüfer Yumlu, Metin Yurdanur, Gülşen Tatu, Prof. Hamiye Çolakoğlu.
Davayı Mehmet Güleryüz açmıştı
İptal kararına ressam Mehmet Güleryüz'ün 18 Şubat 2000 tarihli, ‘‘Devlet Sanatçısı Olacak ve Bu Haktan Yararlanacaklar ile Bunların Nitelikleri ve Seçilmeleri Hakkında Yönetmelik’’ ve bu yönetmeliğe dayanılarak 89 kişiye ‘‘Devlet Sanatçısı’’ unvanı verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle Danıştay 10. Dairesi'nde açtığı dava neden oldu. Ancak, bu listede yer alan 9 kişi unvanı kabul etmedi. Bu nedenle iptal kararı, unvanı kabul eden 80 kişi için geçerli olacak. Mehmet Güleryüz gazetecilere, muhatabının buradaki isimler değil yönetmelik olduğunu söyledi. Güleryüz ‘‘Benim talebim bu yönetmeliğin hukuka uygun olmasıdır. Bakanlık hukuka uygun bir yönetmelik hazırlayacaktır. Yurtdışında da bu tip unvanlar veriliyor. Türkiye'yi yurtdışında iyi temsil etme şartı getirilsin’’ dedi.
Unvanı reddedenler
ÖNCEKİLER
Ömer Lütfi Akad
Yaşar Kemal
Fazıl Hüsnü Dağlarca
Zühtü Müridoğlu
Hüseyin Gezer
Füreya Koral
1998'DEKİLER
Fikret Otyam
Orhan Pamuk
Atıf Yılmaz
Arif Sağ
Müzeyyen Senar
Melih Cevdet Anday
Belkıs Akkale
Sezen Aksu
Avni Arbaş
Turhan Selçuk
Eskiler de tehlikede
Danıştay’ın kararıyla daha önce 60 kişiye verilen, ancak dava konusu yapılmayan ‘‘Devlet Sanatçılığı’’ unvanı da hukuken tartışmalı hale geldi. Karar kesinleşirse haklarında dava açılan 89 isim dışında kalan 60 kişinin de unvanı iptal olabilir.
İptal kararına karşı, davalı Kültür Bakanlığı'nın Danıştay İdari Davalar Genel Kurulu'na temyiz hakkı bulunuyor. Bu durumda Kurul'un kararı ‘kesinlik’ taşıyacak. Kurul da iptal kararını onarsa ‘‘Devlet Sanatçılığı’’ yargı kararı ile ortadan kaldırılmış olacak.
TALAY'IN GÖRÜŞÜ
Ancak, Kültür Bakanı İstemihan Talay, Danıştay'ın iptal kararının daha önceden bu unvanın verildiği sanatçılar açısından bir sonuç yaratmayacağını savundu. Talay, daha önce bazı sanatçılara verilen ‘‘Devlet Sanatçılığı’’ unvanının ‘‘kazanılmış hak olduğunu’’ belirten Talay, şöyle devam etti:
‘‘Devlet Sanatçılığı sadece unvandır. Onlara sağlanan herhangi bir avantaj, maddi imkan yoktur. Bu karar onların ‘Devlet Sanatçılığı’ unvanını ortadan kaldıran bir sonuç yaratmaz. Ancak bundan sonra devlet sanatçılığı unvanı verilemeyeceği sonucunu ortaya koyuyor.’’
İşte unvanı iptal edilen sanatçılar
Müzeyyen Senar, Mehveç Emeç, Şefika Kutluer, Alptekin Akmansoy, Muazzez Abacı, Metin Akpınar, İzzet Altınmeşe, Selmi Andak, Avni Anıl, Nezihe Araz, Prof. Muzaffereddin Arkan, Orhan Asena, Semih Balcıoğlu, Recep Bilginer, Ali Canlı, Prof.Koral Çalgan, İnci Çayırlı, Merih Çimenciler, Prof.Ali Doğan, Haldun Dormen, Dr.Armağan Elçi, Erol Erdinç, Özdemir Erdoğan, Musa Eroğlu, Muazzez Ersoy, Semiha Berksoy, Zeki Alaska, Mengü Ertel, Orhan Gencebay, Nurşen Girginkoç, Rengim Gökmen, Ruşen Güneş, Fahrettin Güven, Nedret Güvenç, Fikret Hakan, Prof. Dr. Selahattin İçli, Selim İleri, Çolpan İlhan, Yekta Kara, Cemil Karababa, Müşfik Kenter, Kayahan Keskinok, Levent Kırca, Prof.Atilla Manizade, Yusuf Nalkesen, Prof.Dr.Tankut Öktem, Gazanfer Özcan, Ahmet Özhan, Münir Özkul, Sezen Cumhur Önal, Kutlu Payaslıoğlu, Ajda Pekkan, Ali Poyrazoğlu, Ozan Sağdıç, Mustafa Sağyaşar, Samime Sanay, Emel Sayın, Timur Selçuk, Nedret Selçuker, Nesrin Sipahi, Ferit Sıdal, Kamil Sönmez, Muammer Sun, Gülriz Cezzar Sururi, Dinçer Sümer, Şener Şen, Ziya Taşkent, Orhan Taylan, Okay Temiz, Zekai Tunca, Neriman Altındağ Tüfekçi, Dilek Türker, Nejat Uygur, Nejdet Varol, Gönül Yazar, Prof.Dr.Jale Yılmabaşar, Nilüfer Yumlu, Metin Yurdanur, Gülşen Tatu, Prof. Hamiye Çolakoğlu.
Davayı Mehmet Güleryüz açmıştı
İptal kararına ressam Mehmet Güleryüz'ün 18 Şubat 2000 tarihli, ‘‘Devlet Sanatçısı Olacak ve Bu Haktan Yararlanacaklar ile Bunların Nitelikleri ve Seçilmeleri Hakkında Yönetmelik’’ ve bu yönetmeliğe dayanılarak 89 kişiye ‘‘Devlet Sanatçısı’’ unvanı verilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle Danıştay 10. Dairesi'nde açtığı dava neden oldu. Ancak, bu listede yer alan 9 kişi unvanı kabul etmedi. Bu nedenle iptal kararı, unvanı kabul eden 80 kişi için geçerli olacak. Mehmet Güleryüz gazetecilere, muhatabının buradaki isimler değil yönetmelik olduğunu söyledi. Güleryüz ‘‘Benim talebim bu yönetmeliğin hukuka uygun olmasıdır. Bakanlık hukuka uygun bir yönetmelik hazırlayacaktır. Yurtdışında da bu tip unvanlar veriliyor. Türkiye'yi yurtdışında iyi temsil etme şartı getirilsin’’ dedi.
Unvanı reddedenler
ÖNCEKİLER
Ömer Lütfi Akad
Yaşar Kemal
Fazıl Hüsnü Dağlarca
Zühtü Müridoğlu
Hüseyin Gezer
Füreya Koral
1998'DEKİLER
Fikret Otyam
Orhan Pamuk
Atıf Yılmaz
Arif Sağ
Müzeyyen Senar
Melih Cevdet Anday
Belkıs Akkale
Sezen Aksu
Avni Arbaş
Turhan Selçuk
Eskiler de tehlikede
Danıştay’ın kararıyla daha önce 60 kişiye verilen, ancak dava konusu yapılmayan ‘‘Devlet Sanatçılığı’’ unvanı da hukuken tartışmalı hale geldi. Karar kesinleşirse haklarında dava açılan 89 isim dışında kalan 60 kişinin de unvanı iptal olabilir.