Dünyanın en çok kazanan ölülerinin paralarını kim yiyor?
Güncelleme Tarihi:
Ezgi BAŞARAN
Oluşturulma Tarihi: Kasım 12, 2006 00:00
Ekonomi dergisi Forbes, her yıl en çok kazanan ölü ünlüler listesi yayınlıyor. Bu yıl ekim 2005-2006 arasındaki kazançlarına bakarak 13 kişilik bir liste açıkladılar. Bu ünlülerin albümleri veya kitapları satmaya devam ediyor, filme aktarılan hayat hikayeleri, tişörtlere basılan görüntüleri para ediyor.
Hepsinin telif hakkından dolayı bu parayı kazanan várisleri var. Listede bu nedenle Mozart ya da Shakespeare yer almıyor çünkü onların telif hakkı, várisi filan yok. Peki bu ölü ünlüler kazandıklarını harcayamıyorsa, onların yerine kim bu işi yapıyor?
ELVIS PRESLEY Müzisyen
Yıllık geliri: 42 milyon dolar
Para kime gidiyor: İşadamı Robert Sillerman
16 Ağustos 1977’de öldü. Daha sonra kurulan Elvis Presley Enterprises adlı şirket kızı Lisa Marie Presley tarafından Robert Sillerman’a satıldı. Sillerman şirketin adını CKX olarak değiştirdi. CK’nin açılımı "content is king" yani kral mutlu. X harfi ise Sillerman’ın hiç açıklamadığı göbek adının baş harfi. Elvis’in eskiden yaşadığı Graceland’e yapılan turların, orada satılanların geliri Sillerman’a gidiyor. Sillerman dünyada Elvis’in imajının kullanıldığı her ticari üründen pay alıyor.
KURT COBAIN Müzisyen
Yıllık geliri: 50 milyon dolar
Para kime gidiyor: Karısı Courtney Love, kızı Frances Bean, Primary Wave plak şirketi
Grunge rock grubu Nirvana’nın solisti 5 Nisan 1994’te intihar etti. En zengin ölüler listesinde Elvis Presley’yi geride bırakarak birinciliğe yükseldi. Öldüğünde iki mirasçısı vardı: Karısı ve kızı. Karısı, Cobain’in ölümünden sonra kurulan şirketteki hisselerinin yüzde 25’ini Primary Wave adlı New Yorklu bir plak şirketine sattı.
CHARLES M. SCHULZ Çizer
Yıllık geliri: 35 milyon dolar
Para kime gidiyor: Karısı, 8 çocuğu ve müzesi
Ünlü çizgi karakterlerin (Charlie Brown, Snoopy) yaratıcısı 12 Şubat 2000’de öldü. Karikatürleri hálá 2 bin 400 gazetede çıkıyor ama asıl para, bu karakterleri kullanan şirketlerin ödediği teliflerden geliyor. Örneğin Amerikan giyim markası Urban Outfitters karikatürleri tişörtlerine basmak için Schulz’un şirketine yüklü bir miktar ödedi geçen ay. Schulz’un karısı Jeanne Schulz, gelirin büyük kısmını 2002’de Santa Rosa’da kurduğu Charles Schulz Müzesi ve Araştırma Merkezi için kullanıyor.
JOHN LENNON Müzisyen
Yıllık geliri: 24 milyon dolar
Para kime gidiyor: Eşi Yoko Ono ve iki oğlu
Beatles’ın üyesi John Lennon 8 Aralık 1980’de silahlı saldırı sonucu öldü. Lennon’ın mirasçıları dul karısı Yoko Ono, ilk karısı Cynthia’dan olan oğlu Julian (43) ve Yoko Ono’dan olan oğlu Sean (31).
ALBERT EINSTEIN Fizikçi![/images/100/0x0/55eabb69f018fbb8f89327e6]()
Yıllık geliri: 20 milyon dolar
Para kime gidiyor: Kudüs’teki İbrani Üniversitesi
18 Nisan 1955’te öldü. Bütün hakları Kudüs’teki İbrani Üniversitesi’ne ait. Reklamcıların kullandığı imaj fotoğraflarını satan Corbis şirketine göre dünyada en çok talep gören resim Einstein’ın saçları dağınık resmi.
ANDY WARHOL Pop art sanatçısı
Yıllık geliri: 19 milyon dolar
Para kime gidiyor: Andy Warhol Görsel Sanatlar Vakfı
22 Şubat 1987’de öldü. Mirası ve telif hakları Andy Warhol Görsel Sanatlar Vakfı’nın elinde. Vakıf jean markası Levi’s ve New York’taki Barneys mağazasıyla anlaşma yaptı. Barneys, Noel’de Warhol’un işlerini bastığı hediyelik eşya ve çantaları satacak.
THEODOR GEISEL Çocuk kitapları yazarı
Yıllık geliri: 10 milyon dolar
Para kime gidiyor: Karısı Audrey Geisel
Jim Carrey’nin oynadığı Grinch filmindeki Grinch karakterinin yaratıcısı, çocuk kitapları yazarı. Dr. Seuss olarak da tanınıyor. 24 Eylül 1991’de öldü. Mirasını ölümünden sonra kurulan Seuss Enterprises şirketi yönetiyor. Şirketi yöneten karısı Audrey Geisel, tiyatro ve kütüphanelere bağış yapıyor.
RAY CHARLES Müzisyen
Yıllık geliri: 10 milyon dolar
Para kime gidiyor: 5 oğlu, 4 kızı ve Ray Charles Vakfı
10 Haziran 2004’te öldü. Mirasını Ray Charles Enterprises adlı şirket yönetiyor. Ünlü kör cazcının 9 çocuğu var. Ama gelirinin büyük kısmı Ray Charles Vakfı’na bağışlanıyor. Vakıf, duyma bozukluklarıyla ilgili araştırmalar yapıyor.
JOHNNY CASH Country şarkıcısı
Yıllık geliri: 8 milyon dolar
Para kime gidiyor: Kızı ve kardeşleri
12 Eylül 2003’te öldü. Yasal mirasçıları kardeşleri ve ilk karısından olan kızı Rosanne. Geçen yıl hayat hikayesi bir filme (Walk The Line) konu oldu ve Reese Witherspoon’a en iyi kadın oyuncu Oscar’ını kazandırdı. Bu yüzden Johnny Cash bu yıl listeye girdi.
MARILYN MONROE Oyuncu
Yıllık geliri: 8 milyon dolar
Para kime gidiyor: Oyuncu koçu Lee Strasberg’in karısı Anne Strasberg
5 Ağustos 1962’de intihar etti. Bankadaki 92 bin 781 doları üvey kızkardeşi ve annesine, tüm eşyalarını ise oyuncu koçluğunu yapan ve son yıllarında üzerinde büyük bir psikolojik egemenlik kuran Lee Strasberg’e bıraktı. Lee Strasberg öldükten sonra miras, karısı Anne Strasberg’e kaldı. Marilyn Monroe’nun bütün işlerini şu anda CMG Worldwide adında bir telif hakları yönetim şirketi yürütüyor.
J.R.R TOLKIEN Yazar
Yıllık geliri: 7 milyon dolar
Para kime gidiyor: Üç çocuğu, Tolkien Derneği, yapımcı Saul Zaentz
Yüzüklerin Efendisi’nin yazarı 1973’te öldü. Üç mirasçısı oğulları John, Christopher ve kızı Priscilla. Telif hakları üçünün yönetimindeki Tolkien Derneği’ne ait. Ama eserlerin film ve tiyatro hakları Hollywood prodüktörü Saul Zaentz tarafından önceden satın alındığı için, 3 milyar dolar hasılat yapan Yüzüklerin Efendisi filmlerinden çocuklar pay alamadı.
GEORGE HARRISON Müzisyen
Yıllık geliri: 7 milyon dolar
Para kime gidiyor: Karısı Olivia ve oğlu Dhani
Beatles’ın üyesi George Harrison 29 Kasım 2001’de öldü. Ailesine 155 milyon dolar bıraktı.
BOB MARLEY Reggae şarkıcısı
Yıllık geliri: 7 milyon dolar
Para kime gidiyor: Karısı Rita Marley ve 8 çocuğu
1981’de kanserden ölen Bob Marley’in mirasını karısı Rita Marley yönetiyor. Marley’in sekiz çocuğu var.
ELVIS PRESLEY Müzisyen
Yıllık geliri: 42 milyon dolar
Para kime gidiyor: İşadamı Robert Sillerman
16 Ağustos 1977’de öldü. Daha sonra kurulan Elvis Presley Enterprises adlı şirket kızı Lisa Marie Presley tarafından Robert Sillerman’a satıldı. Sillerman şirketin adını CKX olarak değiştirdi. CK’nin açılımı "content is king" yani kral mutlu. X harfi ise Sillerman’ın hiç açıklamadığı göbek adının baş harfi. Elvis’in eskiden yaşadığı Graceland’e yapılan turların, orada satılanların geliri Sillerman’a gidiyor. Sillerman dünyada Elvis’in imajının kullanıldığı her ticari üründen pay alıyor.
KURT COBAIN Müzisyen
Yıllık geliri: 50 milyon dolar
Para kime gidiyor: Karısı Courtney Love, kızı Frances Bean, Primary Wave plak şirketi
Grunge rock grubu Nirvana’nın solisti 5 Nisan 1994’te intihar etti. En zengin ölüler listesinde Elvis Presley’yi geride bırakarak birinciliğe yükseldi. Öldüğünde iki mirasçısı vardı: Karısı ve kızı. Karısı, Cobain’in ölümünden sonra kurulan şirketteki hisselerinin yüzde 25’ini Primary Wave adlı New Yorklu bir plak şirketine sattı.
CHARLES M. SCHULZ Çizer
Yıllık geliri: 35 milyon dolar
Para kime gidiyor: Karısı, 8 çocuğu ve müzesi
Ünlü çizgi karakterlerin (Charlie Brown, Snoopy) yaratıcısı 12 Şubat 2000’de öldü. Karikatürleri hálá 2 bin 400 gazetede çıkıyor ama asıl para, bu karakterleri kullanan şirketlerin ödediği teliflerden geliyor. Örneğin Amerikan giyim markası Urban Outfitters karikatürleri tişörtlerine basmak için Schulz’un şirketine yüklü bir miktar ödedi geçen ay. Schulz’un karısı Jeanne Schulz, gelirin büyük kısmını 2002’de Santa Rosa’da kurduğu Charles Schulz Müzesi ve Araştırma Merkezi için kullanıyor.
JOHN LENNON Müzisyen
Yıllık geliri: 24 milyon dolar
Para kime gidiyor: Eşi Yoko Ono ve iki oğlu
Beatles’ın üyesi John Lennon 8 Aralık 1980’de silahlı saldırı sonucu öldü. Lennon’ın mirasçıları dul karısı Yoko Ono, ilk karısı Cynthia’dan olan oğlu Julian (43) ve Yoko Ono’dan olan oğlu Sean (31).
ALBERT EINSTEIN Fizikçi
Yıllık geliri: 20 milyon dolar
Para kime gidiyor: Kudüs’teki İbrani Üniversitesi
18 Nisan 1955’te öldü. Bütün hakları Kudüs’teki İbrani Üniversitesi’ne ait. Reklamcıların kullandığı imaj fotoğraflarını satan Corbis şirketine göre dünyada en çok talep gören resim Einstein’ın saçları dağınık resmi.
ANDY WARHOL Pop art sanatçısı
Yıllık geliri: 19 milyon dolar
Para kime gidiyor: Andy Warhol Görsel Sanatlar Vakfı
22 Şubat 1987’de öldü. Mirası ve telif hakları Andy Warhol Görsel Sanatlar Vakfı’nın elinde. Vakıf jean markası Levi’s ve New York’taki Barneys mağazasıyla anlaşma yaptı. Barneys, Noel’de Warhol’un işlerini bastığı hediyelik eşya ve çantaları satacak.
THEODOR GEISEL Çocuk kitapları yazarı
Yıllık geliri: 10 milyon dolar
Para kime gidiyor: Karısı Audrey Geisel
Jim Carrey’nin oynadığı Grinch filmindeki Grinch karakterinin yaratıcısı, çocuk kitapları yazarı. Dr. Seuss olarak da tanınıyor. 24 Eylül 1991’de öldü. Mirasını ölümünden sonra kurulan Seuss Enterprises şirketi yönetiyor. Şirketi yöneten karısı Audrey Geisel, tiyatro ve kütüphanelere bağış yapıyor.
RAY CHARLES Müzisyen
Yıllık geliri: 10 milyon dolar
Para kime gidiyor: 5 oğlu, 4 kızı ve Ray Charles Vakfı
10 Haziran 2004’te öldü. Mirasını Ray Charles Enterprises adlı şirket yönetiyor. Ünlü kör cazcının 9 çocuğu var. Ama gelirinin büyük kısmı Ray Charles Vakfı’na bağışlanıyor. Vakıf, duyma bozukluklarıyla ilgili araştırmalar yapıyor.
JOHNNY CASH Country şarkıcısı
Yıllık geliri: 8 milyon dolar
Para kime gidiyor: Kızı ve kardeşleri
12 Eylül 2003’te öldü. Yasal mirasçıları kardeşleri ve ilk karısından olan kızı Rosanne. Geçen yıl hayat hikayesi bir filme (Walk The Line) konu oldu ve Reese Witherspoon’a en iyi kadın oyuncu Oscar’ını kazandırdı. Bu yüzden Johnny Cash bu yıl listeye girdi.
MARILYN MONROE Oyuncu
Yıllık geliri: 8 milyon dolar
Para kime gidiyor: Oyuncu koçu Lee Strasberg’in karısı Anne Strasberg
5 Ağustos 1962’de intihar etti. Bankadaki 92 bin 781 doları üvey kızkardeşi ve annesine, tüm eşyalarını ise oyuncu koçluğunu yapan ve son yıllarında üzerinde büyük bir psikolojik egemenlik kuran Lee Strasberg’e bıraktı. Lee Strasberg öldükten sonra miras, karısı Anne Strasberg’e kaldı. Marilyn Monroe’nun bütün işlerini şu anda CMG Worldwide adında bir telif hakları yönetim şirketi yürütüyor.
J.R.R TOLKIEN Yazar
Yıllık geliri: 7 milyon dolar
Para kime gidiyor: Üç çocuğu, Tolkien Derneği, yapımcı Saul Zaentz
Yüzüklerin Efendisi’nin yazarı 1973’te öldü. Üç mirasçısı oğulları John, Christopher ve kızı Priscilla. Telif hakları üçünün yönetimindeki Tolkien Derneği’ne ait. Ama eserlerin film ve tiyatro hakları Hollywood prodüktörü Saul Zaentz tarafından önceden satın alındığı için, 3 milyar dolar hasılat yapan Yüzüklerin Efendisi filmlerinden çocuklar pay alamadı.
GEORGE HARRISON Müzisyen
Yıllık geliri: 7 milyon dolar
Para kime gidiyor: Karısı Olivia ve oğlu Dhani
Beatles’ın üyesi George Harrison 29 Kasım 2001’de öldü. Ailesine 155 milyon dolar bıraktı.
BOB MARLEY Reggae şarkıcısı
Yıllık geliri: 7 milyon dolar
Para kime gidiyor: Karısı Rita Marley ve 8 çocuğu
1981’de kanserden ölen Bob Marley’in mirasını karısı Rita Marley yönetiyor. Marley’in sekiz çocuğu var.