Tekstilin yerine ‘döküm’

ADEM Arı, Sollingen’de otomotiv sanayi için alüminyum döküm işi yapıyor. Bir süre öncesine kadar 130 işçi çalıştırırken, krizden sonra işçi sayısı 30’lara kadar düşmüş.

‘Normal bir işçi saatte 12 Euro alıyorsa, işveren payıyla birlikte bu 23-24 Euro’yu buluyor. Sonuçta, bir işçi aylık yaklaşık brüt olarak 4 bin Euro’ya mal oluyor. Ben bu işçilik ücretleriyle baş edemediğim için tedarikçilerin isteği doğrultusunda Türkiye’ye yöneldim. Çünkü Türkiye’de ortalama işçilik maliyeti 800 Euro...’ derken, Türkiye’de iş etiğine uygun çalışmayan bazı firmalar yüzünden 5 milyon Euro kaybettiğini de ekliyor.

Almanya otomotiv yan sanayinde özellikle son üç yıldır büyük bir bir kriz sürüyor. Kriz nedeniyle Çin’e giden ana sanayici firmaları, kalite ve nakliye sorunları nedeniyle Türkiye, Polonya ve Slovakya’ya yöneldiler. ‘Ama’ diyor Arı: ‘Türkiye’deki sorunlar nedeniyle bunu iyi değerlendiremiyor.

Otomotiv sektörünün temsilcileriyle görüşmek üzere Almanya’ya gelen, Büyükçekmece’de kurulu Bur-Mag fabrikasının genç sahibi Eşen dert küpü... Sözü alarak şöyle konuşuyor: ‘Ben dökümcüyüm. Türkiye’de ilk kez magnezyum döküm tesisi kurdum. Magnezyum, alüminyumdan %30 daha hafif; elastikiyeti ve darbe mukavemeti daha yüksek. Bundan dolayı otomotiv emniyet parçaları ve özellikle direksiyon armatürlerinde kullanılması tercih ediliyor. Ne yazık ki, Türkiye’deki bazı otomobil üreticileri, magnezyumdan imal edilen parçaları Türkiye’den almak istemiyor. Neden diye sorduğumuzda, Avrupa’daki kendi yan sanayicisini korumak istediklerini söylüyorlar. Bizde üretilen parçaların, örneğin bir vidanın ‘yerlileştirilmesine’ karar verecek bir irade yok.’

FIRSAT KAÇIRILMASIN

Eşen, AB
sürecinde Türkiye’yi gelecekte bekleyen tehlikeyi şöyle anlatıyor:

Almanya, dünyada endüstri ürünlerinin rekabeti karşısında maliyetleri düşürmek istiyor; bunun için de üretimlerini maliyeti daha düşük ülkelere kaydırıyor; Mercedes’ten Volkswagan’e kadar... Türkiye şu anda işçi maliyeti düşük ülkeler sınıfında... Türkiye 10-15 yılda AB’ye girecekse, altyapıyı, ucuz enerji ve finansman desteği için KOBİ’leri desteklemek durumundadır. Kısa süre içinde bu sorunlar çözümlenirse, Türkiye gerçekten bu işlerden pay alabilir. Yoksa 10-15 yıl sonunda, Türkiye yükselen AB standartları nedeniyle ucuz maliyetli ülke konumunu kaybedecektir... Ve bizler, otomotiv sektöründe olduğu gibi montajcılıktan öteye geçemeyeceğiz. Son yıllarda Avrupa’dan Türkiye’ye yönelen magnezyum, alüminyum, çinko, kurşun ve pirinç alaşımlı döküm sektörü ile 10-15 milyar dolarlık bir ihracat kaynağı yaratabiliriz. Portekiz ve İspanya’nın yıllık döküm ihracatının 30 milyar dolar olduğu düşünülürse, bunun ne kadar önemli bir sektör olduğunu gözlerden kaçırılmamalı.’

Türkiye’den yapılan otomotiv ihracında ‘rekorlar’ kırıldığı açıklanırken, tedarik edilen parçaların yaklaşık %65-70’inin yurtdışından olması paranın tekrar yurtdışına akmasına yol açmasına neden olmuyor mu?

Halbuki bu parçaların üretilmesi için gerekli olan know-how ve makine ekipmanları fazlasıyla Türkiye’deki yerli sanayimizde mevcut iken, hele tekstil sektöründe gerilemeler yaşanırken... AB ile üyelik müzakereleri başlarken, en dikkat edilecek konulardan biri de bu olsa gerek.

GÜNÜN SÖZÜ

‘Türklere kapılarımızı asla tam açmayacağız.’

(Avusturya Başbakanı Schüssel)

AB’de Türk kadını

ALMANYA’daki 64 bin Türk işletmecisinden 12 bini kadın işveren... Duisburg’dan Tülay Koca bir düğün salonunun sahibi... Türkiye’den gelen gazetecilere, Almanya’daki Türk kadınlarının başarılarına erkekler biraz gıpta ile bakmıyor değil. Zeliha Yitik de, Yabancı Girişimcileri Destekleme Bürosu’nda çalışıyor. Almanya’daki tüm işveren kadınları bir araya getirerek bir örgüt kurmuş, adı da ‘Petek’... Türk girişimlerinin % 24’ünün kadın olması nedeniyle lobi çalışmalarına başlaması AB müzakereleri öncesinde çok önemli. ‘Türkiye, Brüksel’deki müzakerelerde Türk kadınlarının başarı faktörünü kullanmalı’ diyor. Kadınlarımız gerçekten başarılı; Ali Babacan kendileriyle mutlaka temas kurmalı.

Almanlar artık Ziraat’ten kredi alıyor

ALMANYA’daki iş çevreleri AB konusunda ne diyorlar:

Uğur Bayram (Ziraat Bankası Duisburg Şube Müdürü): Almanya’nın nüfusu azalıyor. 2050 yılında bugün 72 milyon olan nüfusun 50 milyona düşmesi tahmin ediliyor. Türkiye AB’ye girecek, çünkü Avrupa buna mecbur... Avrupa halklarından bazılarının Türkiye’ye yönelik tepkisi hiç önemli değil; iş çevreleri, bazı entelektüel kesim, olaya ekonomik açıdan bakıyor. Türkiye istemese bile Türkiye’yi zorla sokacaklar Avrupa’ya.. Bankamıza Almanların tasarruf mevduatı yatırması ve Almanların kredi taleplerinden bunun izlerini görüyoruz.

Şevket Avcı (Duisburg Yabancılar Meclis Başkanı): Duisburg ağır sanayi kentiydi, bunlar kapanınca şimdi hizmet sektörü ağırlık kazanmaya başladı. Nüfus 537 binden 503 bine düştü, göçmen sayısı gittikçe azalıyor. Kent içindeki evler boşalıyor. Türkiye’yi AB’ye alma sinyali verildi. Ama bu evlilik tek taraflı olmaz; Türkiye hep verici olmamalıdır. Türkiye bu süreçte neden yaygın bir lobi faaliyetine girişmiyor?

Erol Yılmaz (İşadamı): Türkiye, AB dersinde fazlasıyla başarılı oldu. Ancak 10 yıl sonrasını konuşmak için henüz erken... Koşullar ilerde ne gösterecek kestiremiyorum, çünkü burada önyargılar var.

Şevki Kaya (Göçmen İşverenler Sendikası Başkanı): Avrupa Birliği çok teferruatlı bir konu... Türkiye girer mi girmez mi, cevabını şimdiden vermek çok zor olsa gerek; bunu ancak 10-15 yıl sonra görebileceğiz.

Dr. Mümin Özdemir (Hukukçu, tercüman): Son beş yıldır ekonomik kriz yaşıyoruz. AB konusunu çeşitli yönlerinden düşünmek zorundayız. Almanya’nın Türkiye’ye olan duyarlılığı sevgiden çok Türkiye’deki Alman yatırımcıların pazaryerlerinin geleceğinden ötürü... Bunu iyi değerlendirmek gerekiyor.

Ali Paşa Akbaş (Almanya’nın ilk Türk kanalı, Kanal Avrupa’nın sahibi): Türkiye, AB’ye girmelidir ama ödün vererek değil. Avrupalı Türkler neden ‘köprü’ olarak kullanılmıyor?

AKP’nin ayıbı

KADIKÖY’den bir okurumuz uyarıyor: AKP Kadıköy İlçe Başkanlığı, Kadıköy’ü ‘Yaşasın Cumhuriyet ‘83. yıl hepimize kutlu olsun’ afişleriyle donatmış. AKP’liler ‘Cumhuriyet’in 82. yıldönümü olduğunu bile bilmiyorlar. Bu özensizlik ayıp değil mi?

MESAJ PANOSU

MESLEKTAŞLARIMIZ Gülden Aydın
ve Sebati Karakurt’tan, İSKİ’ye: ŞİŞLİ’de iki yldır her hafta su kesintisi oluyor. Bir hafta su kesilmezse ertesi hafta iki kez kesip telafi ediyorlar. Sorduğumuzda iki cevaptan birini dönüşümlü olarak alıyoruz. Ya ‘arıza’ ya da ‘bakım’ çalışması. Büyükşehir Belediyesi, metropol İstanbul’a çok küçük geliyor anlaşılan.

İSTANBUL’daki otobüs durakları tasarım açısından gerçekten çok şık; ama bu büyüklükteki bir durak, dar bir kaldırıma sığar mı diye düşünen yok. Bebek veya çocuk arabası kullananlar mecburen caddeyi kullanmak zorunda kalıyorlar. Büyükşehir durakların yapım ve bakımını özel bir firmaya vermiş ama denetlemeyi unutmuş. İsmail ARICI

Tekstilin yerine ‘döküm’e emek verenler

(Yeni ilavelerle...)

CUMHURİYET Gazetesi’nin 82 yıl sonra tarihi ‘Pembe Konak’tan Şişli’ye taşınması nedeniyle ‘Cağaloğlu öksüz kaldı’ (16.10.2005) yazımızda gazetenin geçirdiği son 40 yılını anlatırken, bazı büyüklerimizin ve çalışma arkadaşlarımızın isimlerinden söz ettik. ‘Hatırlayabildiğimiz kadarıyla’ dememize karşın aynı odalarda, masalarda omuz omuza çalıştığımız dostlarımızdan ‘Beni nasıl unutursun?’ sitemleri aldık.

Cumhuriyet’te yetişip emek verenlerden her biri dün ve bugün medyada ve çeşitli iş kollarında çalışıp da, o gün yer nedeniyle yazamadığımız (yine hatırladığımız kadarıyla) isimler o kadar çok ki...

SON 45 YILDA YOLLARI CUMHURİYET'TEN GEÇEN İSİMLER

(Cumhuriyet'te şu anda çalışanlar dahil değildir)

Yaşar Kemal, Altan Öymen, Fikret Otyam, Ertuğrul Özkök, Mehmet Yaşin, Ayşe Sözeri Cemal, Umur Talu, Enis Berberoğlu, Necati Doğru, Tayfun Devecioğlu, Yener Süsoy, Reha Öz, Necdet Doğan, Ümit Gürtuna, Müfit Alaçalı, Fatma Karaali, Ayşegül Dora, Güman Birincioğlu, Ergin Konuksever, Leyla Umar, Doğan Katırcıoğlu, Aykut Sağanak, İhsan Onur, Sadettin Ateş, Tuncer Benokan, Abdullah Gelgeç, Orhan Karaveli, Bülent Bilgiç, Halil Özer, Gürcan Bilgiç, Vedat Yenerer, Tarık Ersoy, Fatih Güllapoğlu, Şenay Kalkan, Cengiz Turan, Murat Köprü, Yurdagül Erkoca, Nihal Aydoğan, Anna Turay, Lale Filoğlu, Deniz İncediken, Erhan Çayhan, Ara Güler, Şahin Alpay, Dinç Tayanç, Reha Erus, Atilla Dorsay, Tuncay Özkan, Hüseyin Avuç, Serdar Akinan, Turgut Güngör, Muhittin Sirer, Mert Ali Başarır, İdris Akyüz, Mehmet Tezkan, Nihat Bük, Mustafa Sağlamer, Fikret Eser, Ceyda Tufan, Havva Can, Kerem Ilgaz, Sanlı Ergin, Asena Özkan, Tayfun Gönüllü, Doğan Akın, Gülçin Çaylıgil, Turhan Gürkan, Uygar Gürkan, Hülya Karadeniz, Şevki Adalı, Fikret Ekinci, Tayfun Talipoğlu, Ayşenur Arslan, Cevher Kantarcı, Celal Uster, Turgay Renklikurt, Cevat Eren, Nurgün Erdinç, Şahin Alpay, Yalçın Çakır, Celal Demirbilek, Bülent Ön, Erol Erkut, Hüseyin Gürer, Naci Yener, Gülcan Bilgiç, Altuğ İstanbulluoğlu, Jülide Gülizar, Hasan Çakalkurt, Yavuz Şimşek, İdris Adil, Fehmi Özgüler, Orhan Önal, Melih Şabanoğlu, Ahmet Arpad, Mehmet Ataberk, Ercan Karakaş, Gülderen Koşar, Kemal Gökhan Gürses, Necdet Şen, Nazan Tacer, Erbil Tuşalp, Dilek Zaptçıoğlu, Tuba Çandar, Haluk Bakır, Kemal Küçük, Halim Bahadır, Ayten Göletli, Nuri Özdeniz, Mehmet Saraç, Uygar Eremektar, Gürsel Göncü, Dost Kip, Aslı Aydıntaşbaş, Esin Sungur, Semih İdiz, Zafer Aknar, Emine Algan, Fikret İlkiz, Evren Değer, Semih İdiz, Serdar Turgut, Halil Nebiler, Ergun Aksoy, Metin Tükenmez, Mehmet Güç, Deniz Teztel, Mustafa Dağıstanlı, Turgut Kazan, Muharrem Aydın, Mürşit Balabanlılar, Fehmi Köfteoğlu, Nihal Ün, Hakan Aygün, Naim Arabacılar, Derviş Akyıldız, Lale Tayla, Burhan Arpad, Zülkani Sirmen, Nilay Karaelmas, Mahmut Şenol, Şenol Konukçu, Turan Yılmaz, Rıza Ezer, Hasan Uysal, Sina Koloğlu, Koray Düzgören, Erdoğan Köseoğlu, Tamer Çerci, Türker Alkan, Selim Yalçıner, Zeki Saral, Ümit Aslanbay, Yasemin Çongar, Kandemir Konduk, Erdoğan Arıpınar, Piyale Madra, Vural Ahı, Bülent Soylan, Ali Tevfik Berber, Süleyman Sarılar, Kerem Alkin, Osman Ataman, Osman Şenkul, İpek Çalışlar, Ülker Pınarbaşı, Remzi Gökdağ, Esat Pala, Yusuf Özkan, Fuat Kozluklu, Suat Kozluklu, Behzat Şahin, Hürriyet Uymaz, Banu Güven, Nurettin Malkoçoğlu, Ali Öz, Nazire Kalkan, Temaşa Dural, Deniz Şahin, Yekhan Demirkuş, Mustafa Kemal, Ayhan Atakol, Kenan Mortan, Ümit Alemdaroğlu, Dursun Gürler, Şaziye Karlıklı, Ercan Turcan, Güner Sungurtekin, Pertev Atasay, Nihat Halıcı, Ahmet Şık, Reşit Aşçıoğlu, Öner Ciravoğlu, Güner Yüreklik, Metin Hakyeri, Mustafa Kemal Çolak, Arzu Çakır, Tamer Kayaş, Handan Şenköken, Mehmet Ceylan, Mehmet Aycan, Oktay Şimşek, Alaattin Bilgi, Göksun Yener, Ertum Öcal, Adalet Can, Serpil Gündüz, Tamer Kayaş, Ruşen Çakır, Ender Erkek, Asiye Uysal, Kadir Can, Ulya Uçer, Mustafa Kutlay, Ragıp Duran, Erhan Key, Cüneyt Koryürek, Sinan Gökçen, Nuran Çakmakcı, Erdal Güven, Faruk Bildirici, Edip Emil Öymen, Yurdakul Fincancı, Haluk Şahin, Demir Özlü, Haluk Özdalga, Nazlı Eray, Nuran Fıratlı, Barış Kudar, Gündüz İmşir, Selçuk Aybatar, Beysun Gökçin, Aykut Poturoğlu, Bülent Kızanlık, Işık Yurtçu, Abdurrahman Yıldırım, Ruhsan Sekmen Tezkan, Nermi Karacabeyli, Stelyo Berberakis, Yonca Özkaya, Engin Karadeniz, Metin Kalkavan, Kürşat Akyol, Kadri Gürsel, Nilgün Uysal, Nazım Güvenç, Erol Toy, Şiar Yalçın, Şükran Kurdakul, Yurtsan Atakan, Güldal Kızıldemir, Azmi Özgür, Uğur Ergan, Metin Gür, Semra Somersan, Kürşat Akyol, İsmail Gülgeç, Ahu Antmen, Ali İhsan Çaltı, Alpay Kabacalı, Bahri Savcı, Bilal Çetin, Burak Eldem, Canan Gedik, Cem Hamuloğlu, Deniz Gökçe, Dikmen Gürün Uçarel, Faruk Beşkisiz, Ferruh Yılmaz, Gencay Şaylan, Günseli Önal, İlber Ortaylı, İlhan Tekeli, İlker Maga, Kıymet Coşkun, Levent Gürses, Necati Aygın, Nedim Gürsel, Sadettin Davran, Semra Çetin, Hilal Çetin, Ülker Göktürk, Mehmet Akif, Mehmet Basutçu, Mehmet Yazıcı, Suat Taşpınar, Ömer Fethi Gürer, Ali Haydar Nergis, Remzi Gökdağ, Kutlu Esendemir, İsmet Demirdöğen, Mustafa İstemi, Barış Bil, Metin Dorbek, İdil Gürsel, Serkan Demirtaş ve Yalçın Bayer.

Kaybettiklerimiz

UĞUR Mumcu, Hıfzı Velded Velidedeoğlu, Muammer Aksoy, Vedat Günyol, Bülent Tanör, Mustafa Ekmekçi, Cavit Orhan Tütengil, Ergun Balcı, Ahmet Taner Kışlalı, Metin Toker, Aydın Emeç, Sofu Tuğrul, Engin Karadeniz, Rafet Genç, Soner Girgin, Nihat Türel, Mahmut Tali Öngören, Necla Seyhun, K. Edip Sakarya, Necdet Saraç, Selahattin Giz, Selahattin Güler, Ali Alakuş, Vecdi Altıntaş, Hakkı Erdem, Betül Uncular, Ali Doruk, Vural Saygılı, Yavuz Okayben, İbrahim Köseoğlu, Tulay Divitçioğlu, Taygun Türe, Mücahit Beşer, Barbaros Gençak, Turhan Aytul, Taner Kutlay, Rauf Mutluay, Yener Ölmez, Ayhan Başoğlu, Raif Ertem, Yılmaz Gümüşbaş, Oğuz Şeren, Nevzat Kızılcan, Atilla Özkırımlı, Erhan Akyıldız, İzzet Rıza Yalın (Kıbrıs), Ömer Güner (Trabzon), Çoban Yurtçu (Adana), Rıza Ataktürk (Edirne), Hayri Ünlütürk (Zonguldak), Naim Örü (Tekirdağ), Hakkı Merdivenci (Afyon), Günay Şimşek (İzmir), İlhan Uygun (Sakarya), Nihat Can (Kdz.Ereğli)

Yurt muhabirleri

Bülent Ecevit (Antalya), Necati Mumay (Siirt), Cengiz Mumay (Siirt, Diyarbakır ve Adana), Turan-Aynur-Işık Narler (Çanakkale), Ümit Otan (İzmir) Lütfi Yiğenoğlu (Adana), Mehmet Mercan (Diyarbakır, Adana), Semir Yalçın (Adana), Mehmet Yapıcı (Adana), Cemil Ciğerim (Samsun), Salim Sürmeli (Samsun) Faik Bakoğlu (Rize), Ziya Aksoy (Diyarbakır), Yaşar Yıldırım (Elazığ), Cengiz Yıldırım (Sinop), Sabit Horasan (Konya), Mehmet-Mustafa Gültekin (Erzurum), Ahmet Kurt (Kocaeli), Tayfun Ünlü (Bilecik), Seyfi Çelikkaya (Yozgat), Baki Karakol (Kars), Erdal Özcan (Çorlu) Özcan Özgür (Muğla), Nüvit Tokdemir (İzmir), Ender Uslu (Bodrum), Naci İpek (Urfa), Reşat Zorbaş (Gaziantep) Emel Gül (Gaziantep), Yüksel Gördes (Manisa), Basri Atılganer (Bandırma) Özer Öztep (İstanbul, Adana), Recep Bulut (Kayseri), Vahap Şehitoğlu (Mersin), Ali Adalıoğlu (Mersin), Lütfi Karakaş (Edirne), Murat Uygun (Sakarya), Osman Karakaş (Malatya), Nazif Karaçam (Kırklareli), Tahir Mayda (Kırklareli), Zekai Komsuoğlu (Sakarya), Ufuk Tekin (Adana), Yücel Sezer (Kars), Salim Sürmeli (Samsun)

(Not: Listenin ilk bölümü 16.10.2005'te bu köşede yayınlanmıştır.)
Yazarın Tüm Yazıları