TAV terminali altın yaptı

İstanbul’da doğan ve havalimanı inşaat-işletme sektöründe ‘dünya markası’ olan TAV’ın ikinci dönemi 3 Temmuz’da başlayacak.

KDV dahil 2 milyar 950 milyon dolara TAV, Atatürk Havalimanı’nın hem dış hem de iç hat terminalini 15 yıl 6 ay boyunca işletecek. Yeni yatırımlarla Atatürk Havalimanı modern bir çehreye kavuşacak. Bu ihaleyle dünyada giden yolcu sayısına bakıldığında en pahalı özelleştirme gerçekleştirilmiş oldu. TAV’ın CEO’su Sani Şener’in kendi deyimiyle ‘Amiral Gemisi’ ilan ettiği Atatürk Havalimanı’nın terminalleri, onları tam anlamıyla bir dünya şirketi haline getirecek. Doğuda ve batıda birçok yabancı ülkenin havalimanı yapım ve işletmelerine talip olan TAV, Ankara Esenboğa’yı müthiş bir hızla inşa ederken Kahire’yi de süresinden önce teslim etmeyi hedefliyor.

İzmir Adnan Menderes’i de işletecek TAV, bu arada Türkiye’nin en büyük ve güçlü handling şirketi HAVAŞ’ı da porföyüne katarak tam anlamıyla bir imparatorluk haline geldi.

NASIL BAŞLADI

Atatürk Havalimanı’nın Yeni Dış Hatlar Terminali 10 Ocak 2000’de hizmete girerken aynı zamanda Türk Havacılığı’nda da ’yeni’ bir sayfa açılıyordu. Yap-işlet-devret projeleriyle yıllardır yapılamayan dış hatlar terminal yatırımları özel sektörün hızlı ve kararlı adımlarıyla hayata geçirilebilecekti. Bunu ikinci adımda hava trafiği hariç havalimanlarının özel sektöre devri izleyecekti.

İstanbul’da Tepe ve Akfen grupları inşaattaki tecrübelerini işletmede Viyana Havalimanı ortaklığında birleştirmişti. Tepe Grubu’nun o dönemdeki başkanı Ali Kantur, Akfen’in patronu Hamdi Akın ve TAV’ın CEO’su Sani Şener, bir terminal için en zorlu ve sorunlu zamanların yaşandığı ilk günlerde neredeyse 24 saatlerini terminalde geçiriyordu. En büyük korku açılışta tüm terminallerin başına bela olan bagaj sistemindeki aksaklıktı.

TERMİNAL DEVİ DOĞDU

İnşaat döneminde oluşan takım ruhu tüm sorunların ilacı oldu. TAV’ın genç ekibi büyük sınavı verdi ve İstanbul gibi zor bir terminali başarıyla işletir duruma geldi. Artık hedef yurtdışında yeni projelerdi. İstanbul referansı, havalimanında yap-işlet-devret projeleri bölge ülkelerine model oldu. TAV hızla uluslararası işler almaya başladı. Dubai, Tahran ve Kiev’de yap-işlet-devret, Kahire’de terminal inşaatı gibi projeler TAV’ı bu pazarda hem inşaatçı, hem de işletmeci olarak dünya markası yaptı. Yer hizmetlerine önemli eksikliğini HAVAŞ’la kapatan TAV, artık gözünü tamamen yurtdışına çevirmiş durumda. TAV’ın bundan sonraki en büyük hedefi Avrupa’da büyük bir havalimanı projesi alabilmek.

RAKAMLARLA TERMİNAL

İhalenin yapıldığı 10 Haziran’a kadar TAV Dış Hatlar Terminali’ni tam 5 yıl 5 ay işletti. Bu süre içinde:

Atatürk Havalimanı Dış Hatlar Terminali 48 milyon yolcu tarafından kullanıldı.

238 milyon kWh enerji harcandı. Terminalin bir günde harcadığı elektrik orta boy 3 kasabanın kullanımına eşit. Yedek jeneratörün ürettiği 18 MVA’lık güç ile iki kasabaya elektrik verilebilir.

Saatte 10 bin bagaj ayırabilen sistem 5 yıl 5 ay boyunca 57 milyon 832 bin bagaja işlem yaptı.

Havalimanında bugüne kadar 1 milyon 366 ton su harcandı.

Arıza ve bakımlara müdahale eden merkeze günde ortalama 95 şikayet geliyor. Arızalar dakikaların altın değerinde olduğu terminalde ortalama 1 saat 50 dakikada gideriliyor.

BTA’nın işlettiği restoran ve kafeteryalarda günde 9 ton bakliyat, 69 bin adet ekmek, 5 ton kırmızı et, 1.5 ton beyaz et, 26 ton sebze, 2 ton şeker tüketiliyor.

Temizlik için ayda 135 bin kg sıvı sabun, 31 bin paket tuvalet kağıdı, 19 bin koli kağıt havlu, 9 bin 500 adet çöp poşeti kullanılıyor.

ATATÜRK HAVALİMANI’NA NELER YAPILACAK

Atatürk Havalimanı’nda ihalenin tamamlanmasıyla önce iç hat ve üçüncü pistte çalışmalar başlayacak. Maliyetlerin işletmecinin ödeyeceği paradan mı, yoksa işletim süresi mi uzatılarak alınacağı önümüzdeki günlerde belli olacak. İşte Atatürk Havalimanı’nda yapılacaklar:

Öncelikli olarak mevcut İç Hatlar Terminali yenilenecek. İki terminal de ortak görünüme sahip olacak. Yolcu salonlarındaki konfor artırılacak.

Hizmete alınamayan üçüncü pistin alçalma hattında yer alan ve sayıları her geçen gün artan kaçak yapılarla ilgili çalışmalarda son aşama gelindi. Toplam 780 binanın bu hatta olduğunu tespit eden Büyükşehir Belediyesi, 2 ay içinde yaklaşık 2,5 kilometrelik alandaki 780 binayı tıraşlayacak.

Yolcu artışına göre geçen yıl hizmete giren dış hatlar ek tesis uzatılabilecek.

Mevcut kule yıkılarak eski VIP’nin bulunduğu alana modern teknolojilere sahip kule yapılacak. Eski kulenin arazisi uçak park alanı olarak değerlendirilecek.

Yetersiz hale gelen kargo terminali büyütülecek.

Tarih yazdılar

Genellikle bu başlık spor müsabakalarında, futbol maçlarının başarılı finallerinde kullanılır. Ama bu kez bir terminal özelleştirmesi için bunu söylemek en doğrusu. Türkiye’nin bir numaralı giriş kapısı için cumhuriyet tarihinin en büyük özelleştirmesini gerçekleştiren TAV inşa ettiği, işlettiği bu yerde kalabilmek için yine en yüksek fiyatı verdi.

Terminal işletmeciliğinde yarattığı datalara güvenen TAV, ekibinde çalışanları ve bağlı olduğu Tepe ve Akfen grubunun insani hizmetlerini de göz önüne alarak büyük bir riske girdi. Ancak bugüne kadar yabancı denetim kuruluşlarının yaptığı araştırmalarda en iyi terminal işletmecileri arasına giren TAV, mutlaka gelecek 15 yıl içinde İstanbul Atatürk Havalimanı terminallerini yine kusursuz işleterek hem bu parayı ödeyecek hem de hakkını helal edecektir. Böyle bir özelleştirmeye sadece ticari açıdan bakmak yerine havacılık sektöründe tırmanan Türkiye için turizmden başlayarak birçok sektörde dahi bir işletme örneğinin ortaya çıktığını unutmamak, korkusuzca söylemek-yazmak gerekiyor. Yeni uçuşunda TAV’ı alkışlarla uğurluyoruz....

THY’ye özel üyelik

Türk Hava Genel Müdürü Doç. Dr. Temel Kotil, Tokyo’da gerçekleştirilen Uluslararası Havayolu Taşıma Birliği’nin (IATA) 61’inci yıllık toplantısında yönetim kurulu üyelerini belirleyen Nomination Comity üyeliğine seçildi. THY’nin ilk defa yer aldığı kurul, toplam 10 üyeden oluşuyor.

KOKPİT TALİHLİLERİ

Kanal D’de 5 Haziran’da yayınlanan 2004-2005 sezonun son Kokpit Programı’nda kazananlar belli oldu. Noter huzurunda yapılan çekilişte Herpa Wings uçak maketlerini Mehmet Sağıroğlu (Bilecik) ve Lale Kalyoncu (Aydın), Delsey’den bavul setini Yılmaz Gültekin (İstanbul), Dassault Falcon maketini Ahmet Öztürk (Ağrı) kazandı. Türk Hava Yolları ile Nice’e bileti Türker Seyhanlı (İstanbul) kazanırken yedek talihli Ulvi Sağduyu (İzmir) oldu.

Lufthansa Kargo’ya Türk bölge müdürü

Dört yıldır Lufthansa Kargo’nun Türkiye Müdürlüğü’nü yapan Veli Polat şirketin Rusya, Ukrayna ve Orta Asya bölge müdürü oldu. Yeni görevinde Polat, 12 ülkeden sorumlu olacak.

1968 Ankara doğumlu olan Veli Polat 12 yaşında Almanya’ya gitti. Frankfurt’ta Endüstri ve Elektronik Mühendisliği eğitimi aldı. 1995’te Lufthansa Kargo’ya katıldı. Polat, İstanbul dışında Almanya ve Bakü’de görev yaptı. Lufthansa Kargo’da ilk defa Türk çalışanın böyle bir göreve getirildiğini belirten Veli Polat, iş yaşamında hem Türk hem de Alman kültürünü öğrenmenin her zaman avantaj olduğunu belirtiyor. Dünyanın en büyük kargo havayollarından biri olan Lufthansa Kargo’nun filosunda 18 adet MD11 tipi uçak bulunuyor.

Paris’e çıkarma başlıyor

Dünyanın en büyük havacılık fuarı Paris Air Show’a bu yıl Türk şirketleri

damgasını vuracak. Ortaklık ve imalatta Türk şirketleri yaklaşık 350 milyon dolarlık anlaşma imzalayacak. Fuara ilk defa katılan THY, Havacılık Bakım Onarım ve Modifikasyon (HABOM) Projesi için fuar sırasında Singapur ST Aero şirketiyle ortaklık anlaşması imzalayacak. THY ayrıca RJ100’lerin yerini alacak A318 ve A319 siparişleri için de Airbus’la masaya oturacak. Türk savunma şirketlerinin gündemi ise geleceğin savaş uçağı JSF. TAI Northrop Grumman ile 100 milyon dolarlık tasarım ve imalat, Türk Motor Sanayi TEI de General Electric ile JSF Projesi eğitim işbirliği, Alp Havacılık ise Pratt&Whitney ile 6 milyon dolarlık rear-fan imalat sözleşmesini imzalayacak. Fuarın diğer Türk katılımcıları arasında Eskişehir Jant Sanayii ve Kale Kalıp bulunuyor. Birçok askeri-sivil uzman ve işadamı tarafından ziyaret edilecek fuarda A380, 777-200LR ile Falcon 7X ilk defa ziyaretçilerin karşısına çıkacak.

Yaz fırsatları

THY, 30 Temmuz’a kadar Amsterdam’a seyahat edecek yolcularına ekonomi sınıfı, gidiş-dönüş, vergiler hariç 179 euro’dan başlayan fiyatlar sunuyor.

Swiss Havayolları, 30 Haziran’a kadar Zürih, Cenevre, Basel, Lugano’ya business class 579 euro’dan başlayan fiyatlarla uçuyor.

Air Kenya, 31 Temmuz’a kadar Nairobi’ye 360, Dar es Salaam’a ise 410 euro’dan başlayan fiyatlar sunuyor.