3.097.000 kişi işsiz

TÜRKİYE’de işsizlik oranı eylülde yine çift hanede. Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre eylülde arındırılmamış işsizlik verisi yüzde 10.5’e, mevsim etkilerinden arındırılmış işsizlik oranı ise yüzde 10.7’ye fırladı. TÜİK’in açıkladığı mevsim etkilerinden arındırılmış veriler işsizlikteki gerçek eğilimi görmemizi sağlıyor. Mevsim etkilerinden arındırılmış veriler geçici iyileşmelerin işsizlikteki gerçek trendi gölgelemesine engel oluyor. Mevsim etkilerinden arındırılmış veri dört aydır çift hanede. Ve büyümenin sadece yüzde 1.7 geldiği üçüncü çeyrekte işsizlikte 2010 Ekim’inden beri en yüksek seviyenin görülmesi ise şaşırtıcı değil. Özel yatırımların yılın ilk dokuz ayında yüzde 1.6 azaldı, vatandaşın tüketimi sadece yüzde 1.3 arttı. İlk yedi ayda uluslararası doğrudan sermaye geçen yıla göre yüzde 5 azaldı ve 5.4 milyar dolara indi. Tüm bunlar işsizlik oranı için karamsarlığımızı arttırıyor. Türkiye’de büyüme yüzde 5’in altında kaldığı sürece işsizlikte çift haneden dönüş mümkün değil.

İSTİHDAM ARTIŞI YETMİYOR

İşsizlik oranı ekonomideki yavaşlamayla ve işgücüne katılımdaki artışla yükseldi. Arındırılmamış işsizlik oranı da Şubat 2011’den beri en yüksek seviyeyi gördü. Eylülde mevsim etkilerinden arındırılmış işsiz sayısı 3 milyon 97 bine işgücü 29 milyon 13 bine çıktı. İşgücünde ağustos dönemine göre 200 bin, istihdamda 98 bin artış yaşandı. İşsiz sayısı ise 103 bin kişi arttı. İşgücüne katılım yüzde 50.7, istihdam yüzde 45.3 oldu. Tarım dışı işsizlik yüzde 12.8’e fırlarken gençlerde işsizlik yüzde 19.2’ye tırmandı.
Tarımda 14 bin kişilik istihdam kaybının dışında sektörlerde sektörlerde göre istihdam arttı. Sanayide 49 bin, inşaatta 14 bin, hizmet sektöründe ise 49 bin kişilik istihdam artışı var. Ancak işgücündeki artışı karşılamaya yetmeyen bu yeni istihdamlar işsiz sayısının tırmanmasına neden oluyor. Son çeyrekte ekonomide biraz toparlanma beklense de ekim ayında işsizlikte çift haneden dönüş mümkün görünmüyor. Hükümet Orta Vadeli Programı’nda yılsonu işsizlik oranının yüzde 9.6 olmasını bekliyor. Bu rakam aşılacak gibi duruyor.

Sorumlu kadın değil

BAŞBAKAN Yardımcısı Ali Babacan geçtiğimiz hafta büyüme verilerine ilişkin yaptığı açıklamada Türkiye’de işsizlik oranındaki yükselişi kadınların işgücüne katılımlarındaki artışa bağlamıştı. Eylül itibariyle kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 31.1 oldu. 2000 yılından bu yana en yüksek rakam. İşgücü sayısı ise sadece 8 milyon 989 bin. İstihdam 7 milyon 769 bin. İşsiz sayısı ise bu kadar az işgücüne rağmen yüzde 13.6. Yani genel işsizlik oranından oldukça yüksek. Ve 1.2 milyon kadın işsiz. İşgücü dışında ise hâlâ 20 milyon kadın var.Sadece 8.9 milyon kadın işgücüne katılmayı ve 7.7 milyonu iş bulmayı başarabilmiş durumda. Bu orandaki artışın işsizliği yükselttiği belirtiliyor. Kadınların işgücüne katılımı OECD ortalamasında yüzde 62. Türkiye ise henüz yüzde 31 seviyesine yeni geldi. Yani gidecek daha çok yol var. Türk kadınlarının işgücüne katılımının sürmesi halinde bu durum işsizlik verilerinde etkili olmayı sürdürecek. Ancak bunu olumsuz algılamamak gerekiyor.