Eskimolar erken seçime gidiyor

Kuzey Kutbu'nda güney ve batıdaki dar bir kıyı kesimi dışında tümü buzla kaplı olan, 57 bin nüfus ve 2 milyon 166 bin kilometrekarelik alana sahip Grönland, 1979 yılında Danimarka'dan özerklik aldıktan sonra dışişleri, güvenlik ve mali konularda bu ülkeye bağlı kalmaya devam etti.

Kendi meclisi ve hükümeti tarafından yönetilen adaya Danimarka hükümeti yıllık bütçe sağlıyor. Bu yıl 6,6 milyar Danimarka Kronu (yaklaşık 443 milyon avro) olan ada bütçesinin yarısını Danimarka hükümeti gönderdiyse de eylül ayında 248 milyon kron açık olduğu bildirildi. Kendine özgü çeşitli sorunlarla uğraşan adada bir yandan işsizlik yaşanırken diğer yandan Asya ülkelerinden getirilen işçiler hizmet sektöründe çalıştırılıyor.

Erken seçime gidiliyor

Grönland'ın kadın Başbakanı Aleqa Hammond'un, kamu bütçesinden yaptığı özel harcamalar nedeniyle başlatılan soruşturma sürerken istifa etmesi üzerine, 28 Kasım'da erken seçim yapılması kararı alınmıştı.

Seçimden önce yapılan anketlere göre, iktidardaki sosyal demokrat Siumut ile sol Inuit Ataqatigiit partileri başabaş gidiyor. Bu iki partiyi, oy oranları yüzde 10'un altında olan 3 parti izliyor. 2013'teki seçim kampanyalarında Danimarka'dan ayrılma ve milliyetçi söylem sergiledikleri görülen partiler, bu kez yolsuzluk, temiz siyaset ve adanın zenginlikleri konusundaki tasarruflara dair fikirleriyle yarışıyor.

Madenler ve uranyum konusu

İklim değişikliğiyle birlikte buzların erimeye başlaması ve Kuzey Kutbu'nda petrol ve gaz gibi yer altı zenginliklerinin bulunması, Kuzey Kutup konusunda hakları olan ABD, Rusya, Norveç ve Kanada dışındaki tek alan olan Grönland'a dikkatlerin yoğunlaşmasına neden oldu.

Uranyum, altın, değerli taşlar başta olmak üzere çeşitli maden kaynakları olan ve deniz sahasında petrol ve gaz rezervi olduğu belirtilen Grönland'da, maden şirketleri araştırma ve çalışmalar yürütüyor.

Ancak seçimde çıkacak yeni hükümet maden kaynakları konusunda farklı bir tutum sergileyebilir. Seçim öncesindeki anketlere göre, parlamentodaki iki büyük partiden biri olacak sol İnuit Ataqatigiit Partisi, uranyum madenlerinin işletilmesine karşı. Parti Başkanı Sara Olsvig, partisinin Grönland'daki uranyumun çıkarılmasına karşı olduğunu ve konunun referanduma götürülmesini istediklerini söyledi.

Bütçe açığı ve ekonomik sorunlar

Büyüklüğü ve yeraltı zenginliklerine rağmen Grönland kendine özgü çeşitli sorunlar yaşıyor. Kıyılarda bulunan şehirlerin birbirleriyle karayolu bağlantıları bulunmuyor. Uzmanlar, uzun kışların yaşanması, hem diğer ülkelere uzaklığı hem de adadaki zorluklar nedeniyle ulaşım sorunu bulunan ve maliyetlerin yüksek olduğu adayı, balık dışındaki her şeyin ithal edilmesinin de pahalı hale getirdiğini belirtiyor.

Yüzde 10 civarındaki işsizlik oranına rağmen hizmet sektöründe çalışacak kimse bulamayan işverenler, çözümü Asya ülkelerinden getirdikleri işçilerle buluyor. Özellikle Tayland'dan işçi getiren işverenler, yol ve konaklama gibi giderleri nedeniyle yabancı işçilerin maliyetinin yüksek olduğunu belirterek yaşanan soruna dikkati çekiyor.