Maden bakanlığı önerisi

Raporda bu önerinin gerekçesi şöyle açıklandı: Dünyada gelişmiş ülkelere ya da ülkemizde iş kazası ve meslek hastalıklarının az olduğu firmalara bakıldığında işyerlerinde çok sıkı iş sağlığı ve güvenliği tedbirleri alındığını gördüğü belirtilen raporda sisteminn bu sorunu firmaları “borsaya kote” olması ile kendi kendine çözebildiği vurgulandı. Havza madenciliğine geçilmesi ile ancak uzun vadede büyük yatımlar yapabilecek yatırımcıların (devlet ya da özel) sektörde var olabilmesi hedeflendiği kaydedilen raporda “Oluşturulması hedeflenen bu sistemde yatırımcılar, borsaya kote olmaları yönünde teşvik edilmelidir. Böylece işverene üzerinde bir de kamuoyu denetimi oluşturulmuş olacak ve sağlıklı ve güvenli çalışan işveren pazarda itibar görerek değer kazanırken, iş kazası ve meslek hastalıkları ile çalışanına zarara uğratan işveren ise sistemde kendiliğinden ekonomik olarak kayba uğrayacaktır” denildi.

MADEN BAKANLIĞI

Raporda, madenciliğin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan ayrılarak bağımsız bir bakanlığa dönüştürülmesi de istenirken, denetimde çift başlılığa yol açan Maden İşleri Genel Müdürlüğü ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı arasındaki yetki çakışmasının ortadan kaldırılması, MTA bünyesinde Kömür Enstitüsü kurulması, kömür üretimine dönük iş sağlığı ve güvenliği yasası çıkarılması, sertifikasız çalışmanın yasaklanması, sondajlı çalışmalarla elde edilen yeraltı jeolojisine ilişkin bilgilerin bir merkezde toplanması, Ulusal Karot ve Jeolojik Veri Banması oluşturulması, iş güvenliği uzmanlığı yerine iş güvenliği mühendisliği ve teknik elemanı tanımlarının getirilmesi, çalışanların kayıt ve yeraltındaki takibine ilişkin merkezi izleme sistemi geterilmesi, yeraltında çalışanlara 30 dakikalık ferdi oksijen maskesi verilmesi, denetim sonucu durdurulan madende çalışmaya devam eden işverenin ruhsatının iptal edilmesi önerilerinde de bulunuldu.

‘TAM İSTEDİĞİM MODEL’

Komisyon Başkanı Ali Rıza Alaboyun, iş güvenliği paketinin şekillendirildiği toplantıda Başbakan Ahmet Davutoğlu’na, maden bakanlığının olmaması halinde madenciliğin Enerji Bakanlığı dışında müstakil bir müsteşarlık olarak örgütlenmesi önerisinde de bulundu. Alaboyun’un, Avustralya başta olmak üzere gelişmiş ülkelerdeki madencilik çalışmalarına ilişkin verdiği teknik bilgilendirme üzerine Davutoğlu’nun, “İşte tam benim istediğim model, çalışalım” dediği de öğrenildi.

Gaz sensörleriyle oynandı

RAPORDA, Soma Cumhuriyet Başsavcılığı’ndan alınan işçi ifadelerine dayanılarak şu değerlendirmelere de yer verildi:
“Denetim yapılacağının günler öncesinden haber verilmesi nedeniyle anti-grizu olmayan malzemelerin değiştirildiği, standart dışı sac panoların kaldırıldığı veya kamufle edilip gizlendiği, ev tipi telefonların kaldırıldığı, fazla atık malzemelerin ayaktan boşaltıldığı, dizel kepçelerin müfettişin görmeyeceği şekilde kör noktalara saklandığı, fantüp beziyle kamufle edildiği, baca ağızları barajlanarak görülmesinin engellendiği, denetimden sonra ocağın eski haline döndüğü vb. olumsuzluklar beyan edilmiştir. (AO) panosu mekanize ayakta üretime başlanacağı sırada metan gazı değerinin belirlenen üst sınır değere ulaştığında güvenlik nedeni ile enerjinin otomatik olarak kesildiği, ancak yüksek gaz konsantrasyonun olduğu ortamda üretime devam edebilmek için sensör kalibrasyonlarının değiştirildiği gibi beyanlar olmuştur. Örneklerde dayıbaşı, işveren veya yetkililer kuralları bilmesine rağmen kuralsızlığı kendi lehlerine kullanma eğilimine gitmişlerdir.”