İngiliz Büyukelçi Moore: Türkiye tıpkı yeniçeriler gibi; İki ileri, bir geri...
Güncelleme Tarihi:
"Türkiye tıpkı yeniçeriler gibi; İki ileri, bir geri..." Bu sözler, İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi Richard Moore'a ait.
Atılım Üniversitesi'nde bir konuşma yapan Moore, Türkiye'ye ilk kez 1990'larda genç bir diplomat olarak geldiğini, yaklaşık bir yıldır da bu kez İngiltere'nin Ankara Büyükelçisi olarak görev yaptığını anlattı.
Büyükelçi Moore'a göre, Türkiye bu 30 yılda pek çok alanda çok büyük gelişme göstermesine rağmen, demokrasi alanında hâlâ yapacakları var.
"1990'lara göre Türkiye çok daha özgür bir ülke" diyen Moore, buna örnek olarak da Kürt sorunundan herkesin rahatça bahsetmesini, üniversitelerde başörtüsünün serbest bırakılmasını gösterdi.
"YILIN İLK YARISINDA ÇIKARILAN KANUNLAR..."
Sözlerine, "ancak" diye devam eden Büyükelçi, Türkiye'nin özellikle bu yılın ilk yarısında TBMM'den çıkarılan kanunların "hukukun üstünlüğü" ve "ifade özgürlüğü" açısından ciddi sorunlar taşıdığına dikkat çekti.
"GEZİ'DE GÖSTERİCİLERE ORANTISIZ GÜÇ KULLANILDI"
Büyükelçi'nin bir diğer eleştirisi ise başta Gezi olayları olmak üzere, gösterilerde polislerin kullandığı "orantısız güç" konusunda oldu. Büyükelçi Moore, "Türkiye'nin demokrasi alanındaki ilerlemesi yukarıya doğru düz bir çizgi olarak gitmiyor. Zigzaglar çizdi. Tıpkı Yeniçeriler gibi, iki ileri, bir geri gidiyor" diye konuştu.
"BÜYÜK BABAM IRA ÜYESİYDİ..."
İrlandalı bir aileden geldiğini anlatan, büyükbabalarından birinin Kuzey İrlanda'nın İngiltere'den bağımsızlığı için savaşan IRA üyesi olduğunu anlatan Büyükelçi Moore, "Eşimin ailesini ziyaret için Kuzey İrlanda'ya gittiğimde, havada helikopterler uçar, pek çok polis kontrol noktasından geçmeniz gerekirdi" dedi.
İngiltere'deki barış süreci ile bu görüntülerin ortadan kalktığını anlatan İngiliz Büyükelçi, Türkiye'deki barış sürecinden de övgüyle bahsetti. Moore, "İrlanda asıllı bir İngiliz olarak, Türkiye'deki barış sürecini destekliyorum. Eminim kimse, ne İngiltere'de ne de Türkiye'nin Güneydoğusunda o eski günlere dönmek istemez" diye konuştu.
"TÜRKİYE'NİN KOBANİ'YE TEK TARAFLI MÜDAHALESİNİ BEKLEMEK HEM YANLIŞ, HEM ADİL DEĞİL..."
Kobani'de yaşanan çatışmalara da değinen Büyükelçi Moore, Kobani'nin tüm dünyada bu kadar öne çıkmasını, Türkiye'ye yakınlığına, uluslararası basının orayı izlemesinin kolaylığına bağladı.
Büyükelçi, "Türkiye'nin Kobani'ye tek taraflı müdahalesini istemek ise hem adil olmaz, hem de yanlış olur" diye konuştu.
"İNGİLTERE'YE YÖNELİK İKİ BÜYÜK GÜVENLİK TEHDİDİ: RADİKALİZM VE RUSYA"
Büyükelçi Moore, bir soru üzerine İngiltere'nin en büyük ulusal güvenlik tehditleri olarak iki unsuru saydı:
* Ortadoğu'daki istikrarsızlığa bağlı olarak ortaya radikal ve vahşi pek çok örgütün çıkması- Büyükelçi, "Genç insanlar, ekranlarda kafa kesme görüntülerini gördüklerinde, gidip o kafa kesenlerle birlikte savaşmak istiyorlar. Bunun nedenlerinin, o gençlerin neden kendilerini toplumdan dışlanmış hissettiklerini, neden böyle bir öfke içinde olduklarını araştırmak gerekir" dedi.
* Rusya'nın son dönemdeki politikaları - Büyükelçi, "Rusya'nın Ukrayna'da yaptıkları inanılır gibi değil. Bir ülkenin, bir başkasının bir kısmını kendi topraklarına katması kabul edilemez. Bu nedenle, kendilerini Rusya tarafından tehdit edilmiş hisseden tüm ülkelere destek veriyoruz" dedi.
"TÜRKİYE'DE PEK ÇOK KOMPLO TEORİSİ VAR..."
Türkiye'de pek çok "komplo teorisine" yönelik ciddi bir inanış olduğuna da dikkat çeken Büyükelçi Moore, Türkiye'de yayınlanan bazı gazetelerde bu teorilere ilişkin hemen hergün haberler gördüğünü söyledi ve bunlara örnekler de verdi:
* "Kimse, özellikle de Batı ülkeleri Türklerin ekonomi ve jeopolitik alanda başarılı olmasını istemiyor…"
* "Bizden nefret ediyorlar..."
* "İngiltere PKK ve IŞİD'i, ikisini birden destekliyor..."
* "Londra'da bir faiz lobisi var. Türkiye'deki faiz oranları bu lobi tarafından manipüle ediliyor..."
* "İngiltere Somali'de, Türkiye'nin çıkarlarına karşı hareket ediyor...."Basının "her istediğini yazmakta özgür olduğunu, ifade özgürlüğünü de demokrasinin köşe taşı olarak görmek gerektiğini" söyleyen İngiliz Büyükelçi, ancak bu teorilerin tümünün yanlış olduğunu söyledi. Türkiye'de bazı gazetelerde yer alan bu örekleri saydıktan sonra Büyükelçi, bunların tümünün yanlış olduğunu, Türkiye ve İngiltere'nin başta ekonomi olmak üzere, tüm alanlarda yakın işbirliği içinde olduğunu söyledi.
"TÜRK'ÜN TÜRK'TEN BAŞKA DOSTU YOK" İNANCI...
Moore, Türkiye'de yapılan anketlerde "Türk'ün Türk'ten başka dostu yoktur" inanışının, nüfusun büyük bölümü tarafından paylaşıldığının ortaya çıktığına da dikkat çeken Büyükelçi Moore, "Bunun nedenini öğrenmek isterdim. Bunu bana siz söyleyin" dedi
"BAŞVURU YAPAN TÜRKLERDEN YÜZDE 90'INA VİZE VERİLİYOR"
Atılım Üniversitesi öğrencilerinin İngiltere'den vize almak konusundaki zorluklara ilişkin sorularını da yanıtlayan Büyükelçi, "Sınırlarımızı korumamız gerekir. İngiltere'nin vize rejimi, sadece Türkiye vatandaşlarına yönelik değil. Pek çok ülkeye vize uyguluyoruz. Bu genel bir uygulama" dedi.
Büyükelçi, Türkiye'den vize için başvuran Türk vatandaşlarının yüzde 92 ila 94'ünün de başvurularının kabul edilerek, vize alabildiklerini vurguladı.