Biz uyurken beynimiz ne yapıyor?
Güncelleme Tarihi:
Hayatımızın üçte birini uyuyarak geçirdiğimiz bilinen bir gerçek. Fiziksel sağlığımız için uyku kalitesi ve düzeni, yediğimiz yemekler kadar önemli. Fakat uykuya niçin ihtiyacımız olduğu konusu hala karışık. Enerjimizi yenilediğini, modumuzu yükselttiğini biliyoruz ama bütün organlarımız dinlenirken, beynimiz neden hala çalışmaya devam ediyor? Bilimadamları araştırdı...
Uykunun insan sağlığı için kritik önemde olduğu defalarca kanıtlandı. Uyku sırasında bütün vücudumuzun yavaşladığını da biliyoruz. Beyin hariç! O dur durak bilmiyor. 7/24 aynı hızda ve aynı şekilde çalışmaya devam ediyor.
UYKUMUZDA KARAR VERİYORUZ
Beyin uyku sırasında gün içinde aldığımız bilgileri işliyor ve uyandığımızda göstereceğimiz davranış kalıplarına hazırlık yapıyor. Araştırmalar gösteriyor ki, uyku sırasında çalışmaya devam eden bilinçaltı, 'karar alma' mekanizmamızı hızlandırıyor.
ANILARI PEKİŞTİRİYORUZ
Uyku sırasında beyin, o gün yaşadığımız anlara şekil veriyor. Hatta diğer anlarla birleştirip, çocukluk dönemimize kadar uzanan eski hatıralarla arasında bir tür bağ kuruyor. Bu sebeple uyku, öğrenme işlevi için de önemli. Yeni bilgileri pekiştirmek ve sonra dosdoğru hatırlayabilmek için uykuya ihtiyacımız var. Gece uykuya yatmadan hemen önce öğrenilen bilgilerin sabah aklımızda daha çok yer etmesi tam olarak bu yüzden. Ama sınav öncesi 'sabaha kadar çalışma' planı yapmadan iyi düşünün: Uyumazsanız, yeni bilgileri öğrenme kabiliyetiniz yüzde 40 oranında düşer.
EN İYİ FİKİRLER UYKUMUZDA GELİYOR
Uyku, yaratıcılığın en büyük dostu. Bilinçsizce dinlenme hali, yeni fikirler olarak size geri dönüş yapabilir. Uyanık halde aklınıza gelmeyen bir şey, uyurken gelebilir. 2007 yılında Berkeley Üniversitesi'nde yapılan araştırmaya göre uyku sırasında beynimiz, birçok farklı olgu arasında ilginç bağlantılar kuruyor; böylece yeni fikirlerle donatılmış halde uyanabiliyoruz.
TOKSİNLERİ TEMİZLER
Uyku sırasında beynimize biraz temizlik yapma fırsatı da tanımış oluyoruz. İlerleyen yaşlarda Alzeheimer ve Parkinson gibi hastalıklara davetiye çıkaran zarar verici moleküller, uyku sırasında beynimizden temizleniyor. Yeteri kadar uyumamak da bu hastalıklara zemin hazırlıyor elbette.
UZUN SÜRELİ YETENEKLERİMİZİ PEKİŞTİRİYORUZ
Araba kullanmak, tenis oynamak, yüzmek, bisiklet sürmek gibi sonradan öğrendiğimiz el becerilerini uyku sırasında iyice pekiştiriyor ve otomatik hale getiriyoruz. Beynimizin 'uzun süreli hafıza' bölümü, REM uykusundayken tetikleniyor.