Dodd-Frank Ziraat Bankası’nda

Banka telefonları bir buçuk saat açılmıyor, açıldığında, arayanlara “Bireysel işlemler durduruldu” deniyor. Üç gün önce Ziraat Bankası New York Şubesi’nde. FED sitesindeki açıklama şu:
“T.C. Ziraat Bankası ile 25 Haziran 2014’te imzalanan anlaşma gereğince, FED Yönetim Kurulu 8 Eylül günü bankaya yaptırım kararı almıştır”.
Demek, anlaşmaya aykırı bir durum var.

KORUMAK

2008’de Dodd ve Frank adında iki senatörün girişimiyle bir yasa çıkıyor, Amerika’da bir bankada sorun yaşandığında, a) bankalar sistemini, b) tüketiciyi korumak adına önlem almakta FED yetkili kılınıyor.
Bu yasa gereği bankalar her yıl FED’e plan sunuyor. Sorun varsa, çözüm için banka ne yapacak, bunu anlatan bir plan. FED bankaları hem bu plan, hem işlemleri üzerinden denetliyor. New York şubesinde işlemleri durdurduğuna göre, ters giden bir şeyler var. Ne olabilir?

KARA PARA

a) Ziraat Bankası’nın verdiği kredilerde, b) Kredi verdiği kişilerde, c) Transfer işlemlerinde sorun olabilir.
Bunun dışında bir olasılığı CHP’li Umut Oran ekonomiden sorumlu Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’a verdiği soru önergesinde dile getiriyor:
“FED temmuz başında Ziraat Bankası New York Şubesi üzerinden İran’a yönelik yaptırımları ihlal eden şüpheli para transferleri gerçekleştiğinin belirlendiği gerekçesiyle Ziraat Bankası hakkında kara para incelemesi başlatmıştı. Konuyla ilgili olarak size yönelttiğim 8 Temmuz 2014’te soru önergeme henüz yanıt vermediniz”.
Umut Oran FED’in üç gün önce Ziraat Bankası’nda işlemleri neden durdurduğunu soruyor, şunu ekleyerek:

PLAN NEREDE

“FED’in sitesinde yer alan 25 Haziran tarihli anlaşmaya göre, Ziraat Bankası anlaşmadan itibaren 60 gün içinde şubenin kara para aklanmasını önlemek üzere önlemlerin güçlendirilmesine ilişkin bir plan sundu mu?”
Umut Oran başka bir soruyla sürdürüyor: “FED’in Ziraat Bankası New York Şubesi’nden kara para ile mücadele için eylem planı istemesine rağmen, o plan hazırlanmadığı için mi şubenin faaliyetleri durduruldu?”
Umut Oran FED’in sitesinden aktarıyor, sitedeki ilgili bölümün adresini veriyor. İki aylık süre dolunca, FED Dodd-Frank yasasından aldığı yetki ile Ziraat Bankası New York
Şubesi’nde işlemleri durduruyor.
Devamı bekleniyor.

Öztrak’ın uyarısı

BİR başka uyarı 18 Temmuz’da CHP Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak’tan: “FED, Ziraat Bankası’nın New York Şubesi’nde 1 Temmuz 2012 ile 31 Aralık 2012 arasındaki dolar takas işlemlerinin incelenmesini istemiştir. Bu tarih Türkiye’nin İran ile altın ticaretinin zirve yaptığı dönemdir. İncelemede FED kara para aklandığına ilişkin ipucu bulursa, bunun Türkiye’ye mali ve itibari bedeli çok büyük olur”. Öztrak hatırlatıyor, FED kısa süre önce bir Fransız bankasına Sudan’daki işlemleri nedeniyle benzer soruşturma sonrasında 8.9 milyar dolar ceza kesiyor.

Ziraat’ın açıklaması

ZİRAAT Bankası dün sabah kısa bir açıklama yapıyor, “New York Şubemiz faaliyetine devam etmektedir, bunlar rutin denetimlerdir, FED rutin denetim için şubeye girmiştir”.
Geçmişte Türkiye’de ekonomik kriz nedeniyle bazı özel bankalar batıyor, Romanya ve Hollanda’da bazılarının şubelerine el konuyor. Ama, bir devlet bankasının işlemleri ile ilgili ilk kez böyle bir durum yaşanıyor. Ziraat Bankası açıklaması ötesinde, Ali Babacan’ın durumu netleştirmek adına kendisine yöneltilen soruları yanıtlaması Türkiye için iyi olur.