Çocuğumuza göz tembelliği teşhisi kondu

Sevgili Güzin Abla, eşimle dokuz yaşındaki kızımızın okulda görme zorluğu çekmesi sonucu göz doktoruna başvurduk. Kızımızda ambliyop (göz tembelliği) olduğu söylendi. Ve bize tedavi için geç kaldığımız belirtildi. Ne yapacağımızı gerçekten bilemiyoruz. Tedavi edilmezse ne olur, kızımızda görme kaybı mı oluşur? Lütfen bizim için bir uzmandan bilgi alabilir misiniz?
Rumuz: Çaresiz kaldık

Sevgili okurum, sizin için bu konuda gerçek anlamda güvenilir bir uzmana; Prof. Dr. Acun Gezer’e danışma gereği duydum. Gezer, bana ambliyopi hakkında şu değerli bilgileri aktardı:“Gözlerden birinin erken çocukluk çağlarında normal bir görme düzeyi kazanamaması
haline halk arasında ‘göz tembelliği’ denir.
Belli koşullarda gözlerden biri normal görme keskinliğine ulaşırken, diğerinin görmesi düşük kalır ve buna ambliyopik göz (tembel göz) denir. Genellikle tek bir gözde görülse de bazen her iki gözde de bulunabilir.
Ambliyopi, sanıldığından daha sık görülen bir durumdur. Göz tembelliğinin tedavisi en fazla 10-12 yaşlarına kadar mümkün olup bu yaştan sonra giderilme şansının bulunmadığı bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Bu nedenle ailelerin, çocuklarında böyle bir durumun varlığının erken teşhisi konusunda son derece hassas olması önemlidir. Ambliyopinin tedavisinin görme sisteminin olgunlaşmasının tamamlanmasından önce, yani ilk 10 yıl içinde mümkün olacağı bilindiğine göre erken teşhisin ne kadar önemli olduğu daha iyi anlaşılacaktır. Bütün çocuklarda görme seviyesinin en geç dört yaşına kadar en azından aile hekimi veya bir göz hekimi tarafından değerlendirilmesinde yarar vardır.

TEDAVİ SIRASINDA ASIL GÖREV AİLELERE DÜŞÜYOR
Ambliyopinin başlıca nedenleri ise şöyle: Şaşılık, göz kayması bulunan çocuklarda beyin, çift görmeyi engellemek için sadece kaymayan diğer gözden gelen bilgileri değerlendirmeye alır. Bu durum, kayan gözün görmesinin ‘tembelleşmesine’ neden olur. Eğer bir göz, diğerinden daha fazla hipermetropik, miyopik veya astigmatik durumda ise görüntüsü de daha bulanık olacağından bu gözden gelen bilgiler beyinde ‘iptal edilir’ ve bu da gözün ‘tembelleşmesine’ neden olur. Bu durumda çocuğun dış görünümü tamamen normal olmasına rağmen bir göz tembelleşir. Normalde tamamen saydam olması gereken göz dokularında muhtelif hastalık halleri sonucu katarakt ve kornea kesafetleri ambliyopiye yol açar. Ambliyopinin tedavisi için çocuğun ‘tembel’ olan gözünü kullanmaya zorlanması gerekir. Bu genellikle iyi gören gözün belli sürelerde kapatılması ile sağlanır ancak bu tedavinin haftalar, aylar, hatta bazen yıllarca sürdürülmesi gerekebilir.
Bu konuda deneyimli göz hekimlerinin kullandığı kapama tedavisine eşlik eden muhtelif metodlar vardır. Tarafımızdan geliştirilen bilgisayar kontrollü bir makular stimulasyon egzersiz programı (Ambliomat) 15 yıldan bu yana İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Göz Kliniği Şaşılık Departmanı’nda başarı ile uygulanmaktadır. Ambliyopinin tedavisi sırasında tedaviyi uygulamak, yürütmek ve sürdürmek açısından asıl görev aileye düşmektedir. Çocuklar genellikle sağlam gözlerinin kapatılmasından hoşlanmazlar. Sorumlu birer anne ve baba olarak çocuğu bu tedavinin yararları ve zorunluluğu konusunda ikna etmek zorundadırlar.”
Prof. Dr. Acun Gezer /
İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi
Göz Hastalıkları Anabilim
Dalı Şaşılık Departmanı
Çapa–İstanbul

Bugün annemin ölüm yıldönümü

Çok sevgili okurlarım, bugün anneciğimin ölüm yıldönümü, onu 8 yıl önce kaybetmiştik. Bu nedenle sevenlerinin onu bir duayla hatırlamalarını diliyorum. Feyza ALGAN