Türkiye’ye İHA seçeneği masada
Güncelleme Tarihi:
IŞİD’in Musul’u ele geçirmesiyle başkonsolos dahil bölgedeki 80 Türk’ün rehin alınması sonrası Washington’da krize nasıl cevap verileceği tartışılıyor. Başkan Yardımcısı Biden ve Dışişleri Bakanı Kerry’nin Erdoğan ve Davutoğlu ile temasları sonrası, ABD’nin Türkiye’ye insansız hava aracı konuşlandırması seçeneği masada. Beyaz Saray da, konunun tartışıldığını reddetmedi.
WASHINGTON Yönetimi, Musul’un radikal İslamcı IŞİD’in kontrolüne geçmesinin ardından 80 Türk’ün örgüt üyelerince rehin alınması sonrası Türkiye ile işbirliğini en üst düzeye taşıdı. Hürriyet’e bilgi veren Amerikalı kaynaklar, Yemen ve Afganistan’da yürütülen operasyonlara benzer biçimde IŞİD’e karşı karşı mücadele etmek için Türkiye’ye insansız hava araçlarının konuşlandırılması seçeneğinin masada olduğunu söyledi. Pentagon ve Dışişleri bu konuda sessiz kalırken, Beyaz Saray ise konunun görüşüldüğünü reddetmedi.
TEMASLAR ERKEN BAŞLADI Musul ve Suriye’de devam eden kriz ekseninde Washington’da Türk ve Amerikalı yetkililerin başdöndüren trafiği Pazartesi günü başladı. Musul’daki krizin patladığı Salı günü Washington Büyükelçisi Serdar Kılıç Beyaz Saray’da toplantıdaydı. Rutin ziyaretler için kentte bulunan Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu ise Pazartesi günü Dışişleri Bakanlığı Terörle Mücadele Koordinatörü Tina Kaidanow ile kritik bir görüşme gerçekleştirdi.
Çarşamba sabahı rehin alınan Türk kamyon şoförlerinin yanı sıra IŞİD’in Musul’daki Türk misyonunu basıp Başkonsolos Öztürk Yılmaz dahil 49 kişiyi kaçırması ise iki ülke arasındaki iletişimi en üst seviyeye taşıdı.
Önce Dışişleri Bakanı John Kerry, Bakan Davutoğlu ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Ardından devreye Beyaz Saray girdi. Ve Washington Yönetimi’nde Irak konularını birinci elden takip eden Başkan Yardımcısı Joe Biden Başbakan Erdoğan ile konuştu.
ALÇAKÇA SALDIRI Öğleden sonra Amerikan Dışişleri Sözcüsü Jen Psaki, günlük basın toplantısının başında konuya ilişkin bir açıklama yaptı. Psaki, Kerry ve Davutoğlu arasındaki görüşmeye ilişkin verdiği bilgide, “Musul’da giderek kötüleşen güvenlik durumu ve ABD’nin en sert şekilde kınadığı IŞİD’in Türk Konsolosluğu’na yönelik alçakça saldırısına ilişkin ortak kaygıların ele alındığını” söyledi. Psaki, ardından "Türkiye'nin kaçırılan diplomatik personelinin bir an önce serbest bırakılmasında Türkiye ve uluslarararası toplumun çağrılarına katılıyoruz" diyerek, ABD’nin Irak Hükümeti ve ülkenin her yerindeki liderlerle devam eden IŞİD tehdidine karşı birlik içinde hareket etme taahüdünü yineledi. Sözcü, “Her türlü uygun olan yardımı sağlamak için Türkiye ve Irak Hükümetleri ile temas halindeyiz” diye konuştu.
YARDIM DETAYI YOK Psaki, yapılacak yardımların detayını vermedi. ABD’nin IŞİD’e karşı Pakistan, Afganistan ve Yemen’de yürüttüğü türden Irak’ta da bir insansız hava aracı operasyonu başlatıp başlatmayacağı yönündeki bir soruya ise “Bildiğiniz gibi burada operasyonel detayları konuşmuyoruz” diye cevap verdi. Psaki, Türkiye’nin kriz sonrası NATO’yu acil toplantıya çağırması konusunda ise yine bir yorumda bulunmadı ve “Bu konuda sizi Türklere yönlendiririm. Açık bir şekilde, Bakanın bu sabah Türk Dışişleri Bakanı’nı aramasının gösterdiği gibi, ABD, diplomatların tutulmaları konusundaki endişeleri paylaşıyor ve Bakan bunu ifade de etti. Bu davranışları elbette kınıyoruz ve serbest bırakılmalarını umuyoruz” dedi.
BIDEN’DAN AÇIKLAMA YOK Psaki, Türkiye’nin ABD’den Musul konusunda ne tür bir yardım istediği sorusuna da cevap vermedi. Aynı şekilde Başkan Yardımcısı Biden’ın Sözcüsü Kendra Barkoff da, Biden-Erdoğan görüşmesine ilişkin hiçbir detayı paylaşmadı. Resmi kaynaklar ise görüşmede işbirliği yöntemlerinin ele alındığını söylemekle yetindi.
İHA SEÇENEĞİ MASADA Ancak Hürriyet’e bilgi veren, ABD Yönetimi’nin Suriye ve Irak’taki terör örgütleriyle mücadele konusunda rapor aldığı üst düzey bir isim, “Türkiye’ye insansız hava araçları konuşlandırılması konusu masada. Bu bir seçenek” diyerek konunun Yönetim’de tartışıldığını doğruladı.
Dışişleri ve Pentagon Sözcülüğü bu konudaki sorumuza bir yanıt vermedi. Beyaz Saray Sözcüsü Laura Lucas ise “Irak ve Suriye’deki terör saldırılarına cevap vermek için Türkiye’ye İHA konuşlandırılması seçeneğinin masada olduğu belirtiliyor. Bir konuda bir yorumunuz var mı” sorusuna, “Bu konuda bir yorumumuz yok” dedi. Ve İHA seçeneğinin ele alındığını reddetmedi.
ABD DİĞER YERLERİ KORUMALI Washington’da Demokrat Parti Yönetimi’ne yakın önde gelen Türkiye uzmanlarından Henri Barkey de, ABD’nin bu krizde IŞİD’in diğer bölgeleri de ele geçirmesini önlemek için mutlaka önlem alması gerektiğini belirtti. İHA operasyonu için de “Evet, bu bir seçenek. Ancak IŞİD de, elindeki Türk rehineleri ABD’nin bölgeye İHA yollamasını engellemek için kullanabilir. Bu konuda Türkiye’ye baskı yapabilir” dedi.