Kitap

Roman

Bana Kahraman Olduğum Söylendi / Ben Fountain /Çev.: Figen Bingül / Domingo Yayınları

Rambo’yla tanıştığımız ‘İlk Kan’ı ve hikâyeyi bir anımsayın. Kahramanımız sıcak bölgeden gelmiştir ve bir gazi olarak ülkesinde bütün kolların açık onu beklediğine inanır. Oysa hikâyenin öyle olmadığı ortaya çıkar. Meğer kimsenin umrunda değildir uzaklarda yaşananlar. Irak’ı işgalinden sonra Amerikan ordusunun yaptıkları veya başına gelenlerin çoğu hem televizyonlarda hem de internette çokça haber olmuştu. Köprüden sarkıtılmış askerler de düştüğü pusudan kurtulup harikalar yaratan ‘kahramanlıklar’ da dilden dile dolaştı. Ama gerçekte kimsenin umrunda değildi çok uzaklarda kimin öldüğü, kimin delirdiği, kimin ölümden döndüğü... ‘Bana Kahraman Olduğum Söylendi’ adlı romanında Fountain, böyle bir kahramanlığa imza atıp ödül olarak memleketine davet edilmiş ‘manga’nın kendi ülkesinde ağırlandığı günleri anlatıyor. Coşku, gurur, sevgi seli, takdir, ilgi, kıskançlık, riya iç içe geçmiş halde! Her şey tam Amerikan işi, superbowl finaline çıkmalar, film kontratları, limuzinler, ‘kucak dansları’... Ama kahramanlarımız ve özellikle Billy Lynn için mevzuun tuhaflaştığı nokta da tam burada başlıyor zaten. ‘Bana Kahraman Olduğum Söylendi’ romanında Ben Fountain, müthiş bir militarizm eleştirisine imza atmıyor sadece. Amerikan yaşantısına, popüler kültürüne ve bu popüler kültürün fazlasıyla biçimlendirdiği gündelik hayata da meydan okuyor. Çok iyi bir roman.

İstasyonda Vals/Burcu Aktaş/Kırmızı Kedi Yayınları/Çocuk-Roman
Tam bir ‘düşler sahneleri’ anlatısı ‘İstasyonda Vals’. Adeta gizli kalmış bir istasyon mahallesinde art arda kurulan düş sahnelerinden oluşuyor roman... Sessiz filmlerin oynatıldığı bir sinema, bu filmlere canlı müzik yapan bir orkestra, çevreye asıl karakterini veren bir lunapark ve meydanın etrafındaki küçük dükkânlar! Tam bu dünyaya uygun insanlar. Hiçbiri hayal ürünü değil, tüm yalınlığıyla fazlasıyla gerçek çocuklar, ihtiyarlar, kadınlar, teyzeler, amcalar... Burcu Aktaş, yeni romanı ‘İstasyonda Vals’te başka bir dünyaya davet ediyor bizi. Şu an içinde bulunduğumuz kirlenmiş dünyanın tam yanında. Bir adım ötesi dişlilerin arasında parçalanacağımız bir sisteme saplanıp kalmış, oysa oradan kurtulup, bu hayal sahnesini yaratmanın çok kolay olduğu bir dünya! ‘İstasyonda Vals’i çocuk kitabı olarak adlandırmak eksik olur, çünkü herkes okumalı...

İs Odası/Doğan Yarıcı/YKY/Öykü
Yine sonda söylenecek cümleyi, en başta söyleyeceğim: Kalemle veya daktiloyla, kâğıt üzerine yazılmış öyküler okumayacaksınız ‘İs Odası’nda. Su terazisiyle yazılmış, kocaman bir mermer bloku incecik boncuk iğnesiyle yontarak ortaya çıkmış öyküler toplamı çünkü. Hiç abartmıyorum, çünkü Doğan Yarıcı’nın öykülerinde karşımıza çıkan ‘an’lar tam da böyle yazılabilirmiş, dedirtiyor insana. Bir kelimeyi çıkarın içinden, en basit bağlacı veya sıfatı çekin öyküden, yıkılır her şey! Ola ki bir iki ekleme yapayım deseniz, öyküdeki ‘an’, o ‘an’ olmaz artık... Bir hastanenin koridorlarından içeri buyur ediyor Yarıcı, sonra lunaparklara, eski konaklara, tuhafiyeci dükkânlarına ve daha nerelere götürmüyor ki! Kitabın ikinci bölümü ise, ‘minimal öykü’ye yeni bir karşılık, biçim getiriyor... Her biri diyaloglarla ilerleyen ama üstümüze dağ gibi bir arkaplan yükleyen diyaloglar! Yılın en iyi öykü kitaplarından biri...

Sinema’da Elektronik Müzik/Ufuk Güral/Detay Yayıncılık/Sinema-Müzik
Ufuk Güral’ın kitabını en uygun açıklayacak söz ‘iki kitap birden’ olurdu sanırım. Çünkü hem bir sinema tarihi kitabı hem de bir elektronik müzik tarihçesi. Ufuk Güral kitabında uzmanı olduğu iki alandan hareket ederek, kusursuz bir müracaat kitabına imza atmış. Filmlerde klasik müzikten sonra en çok kullanılan müzik türünün ‘elektronik müzik’ olduğunu söyledikten sonra, önemli kırılma noktalarını, çığır açan albüm ve filmleri değerlendiriyor. Filmlerinde elektronik müziği kullanan yönetmenleri, onların filmlerini, bestecileri ve eserlerini, hepsini bir arada anlatıyor Güral.