Harvard Üniversitesi’nden David Bloom: Nitelikli eğitim veren ülke yabancı yatırımcıyı çekiyor

Prof. Dr. David Bloom Türkiye’de yetişkinlerde obezite riskinin olduğunu da belirterek, okuma yazma oranlarının artmasına rağmen okullardan mezun olanların sayılarının düşük olduğunu hatırlattı. Uluslararası eğitim araştırmalarında da ortalamaların altında olduğunu söyledi. Bahçeşehir Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü tarafından düzenlenen, “Eğitim Reformu ve Ekonomik Gelişmeler” konulu konferansa katılan Prof. Bloom, özetle şu bilgileri verdi:
İnsan sermayesi çok önemli unsurlardan biri. Bir nüfusun sağlıklı olması ekonomik gelirleri etkiliyor. Sağlıklı toplum daha üretken çalışıyor. Daha az yorgunluk var. Emeklileri, para biriktirmekten bahsediliyorlar. Tasarruf, yatarım ve fiziksel sermayenin birikmesi anlamına geliyor. Sağlıklı çalışanlar olduğunda yabancı yatırım geliyor. İş olanakları karşımıza çıkıyor. Burada önemli olan çalışanların çocuklarında önemli. Sağlıklı çocuklar daha fazla okula gidiyor ve gelişimlerini daha kolay sağlıyorlar. Zihinleri daha iyi çalışıyor. Gelecekte üretkenliklerini geliştiriyor.
Sermayesi gelişen ekonomiler önemli ama yeterli değil. İnsan sermeyesi olduğunda kurum içi, eğitimlerin yapılıyor işçi sendikaları oluşturuyorlar. Yolsuzluk gibi durumlarda sermayeyi olumsuz etkiliyor. Ulaşım gibi alt yapıların da olması gerekiyor. Bunlar birbirinden ayrılamıyor. Eğitim ve beceriler sağlıklı insan sermayesinin ardından gelir.

Türkiye’de eğitim sisteminde yetersizlik var

Dünya Ekonomik Forumu istatistiklerine göre Türkiye içinde rakamlar var. 20 dakikalık anketler yapılıyor. Buna göre ülkelerde eğitim sistemleri, okul ve matematik bilgisi, eğitime erişim konusunda sorular soruyorlar. 2013 senesi için bazı sonuçlar şöyle. Bir tatminsizlik sözkonusu. Katılımcıların yarısı eğitim sisteminden, matematik eğitimden memnun değil, yetersizlikler sözkonusu.

Okuma oranı arttı ama mezuniyet sayıları düşük

Okuma yazma oranı yüksek. Ama okula giriş ve mezuniyet yüksek diyemeyiz. Özellikle kırsal kesimde kayıt olma ve mezuniyetler arasında ciddi fark var. Eğitime katılmak kaliteli eğitim alındığı anlamına gelmiyor. Eğitim sistemleri ile cinsiyet ve bölgeye göre farklılıklar gözleniyor. Nitelikli olmayan müfredat ve öğretmenlerle verilen eğitimler kaliteli eğitimi olumsuz etkiliyor. Bazı eksiklikler var. Bunlar istihdam alanında da eksiklikleri gündeme getiriyor.

PISA gibi uluslararası değerlendirme testlerine bakarsak, dünyanın büyük kısmını kapsıyor. Burada OECD ülkelerinde puanlar yüksek. Türkiye’yi karşılaştırırsak bunlara göre düşük. Matematik ve bilimde en altta bulunuyor. Türkiye’de eğitimin niteliği ilgili sorunlar var. Küresel ekonomi için nitelik ve bilgi gerekiyor. Eğitim ve sağlık toplumların güvenliği, barışı için gerekiyor. Sağlıklı ve eğitimli nüfuslar iyi gelir elde ediyor. Daha üretici, yaratıcı oluyor, yabancı yatırımcıyı çekiyor. Ve çocuk yetiştirmede daha iyi oluyorlar.

Ekonomik büyüme için hukuk gerekli

Hukuk ve ekonomi ilişkisi var. Hukukun üstünlüğü gerekiyor. Yolsuzlukla baş etme yönleri ekonomiyi etkiliyor. Kötü bir yönetim varsa, hukuk yoksa ve özel mülkiyet yoksa, yolsuzlukla mücadeleler bütün bunlar çökebilir. Ekonomik büyüklüğünden bahsediyorsak bu hukukun üstünlüğünden kaynaklanır. Türkiye’de daha fazla iyileştirmenin yolu insanı sermayeye odaklanmak gerekiyor. Hukukun üstünlüğü bunlarla paralel yürümeli.