Vatandaş sırtladı

2013 yılı boyunca vatandaş ekonomiyi sırtladı ve Türkiye’nin yüzde 4 büyümesini sağladı. Ne ihracat, ne kamu ne de özel sektör yüzde 4 büyümenin 3.1 puanını tek başına karşılayan iç tüketimin yanına yaklaşamadı. 2014 yılında ise bu kez iş ihracatçıya düşecek.

TÜRKİYE ekonomisi 2013 yılını yüzde 4 büyüme ile tamamladı. 2013 büyümesi yüzde 4,7 civarı belirlenen son 50 yılın büyüme ortalamalarının altında kalsa bile 2012’deki yüzde 2,1 büyümeye karşılık oldukça yüksek bir artış sergiledi. 2013 yılı boyunca Türkiye ekonomisindeki büyüme ise halkın zaferi. Yıl boyunca iç tüketimin şahlandırdığı büyümeye ne ihracat ne de özel yatırımlar ciddi katkı yapmayı başarabildi. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre yüzde 4 büyümenin 3.1 puanı tamamen tüketim kaynaklı. 2014 yılı ise hem Bankacılık Düzenleme ve Denetim Kurulu’nun hem de Merkez Bankası’nın iç tüketime yönelik sınırlamalarıyla başladı. Ancak bu kez Euro Bölgesi’ndeki toparlanmanın etkisiyle ihracatta yaşanan hızlanma 2014’de hedeflenen yüzde 4 olan büyüme oranı yakalanamasa bile yüzde 3 seviyeleri zor görünmüyor.

İHRACAT KÖSTEK OLDU

Yılın ilk büyüme yüzde 2,9 olmuş bu büyüme kamu yatırımları sayesinde yakalanmıştı. İkinci ve üçüncü çeyrekte iç tüketim kendini göstermeye başlamış özel yatırımların büyümeye katkısı negatif olmuştu. İhracat ise tüm yıl boyunca Türkiye ekonomisine pozitif katkı yapamadı. Son çeyrekte de tablo değişmedi. TÜİK verilerine göre son çeyrekte ekonomi yüzde 4,4 büyüdü. Yüzde 4,8 artan iç tüketim büyümenin lokomotifi olurken yüzde 1,5 gerileyen ihracat büyümeye kan kaybettirdi. Özel sektör ve kamu yatırımları da son çeyrekte ancak 1.6 puanlık katkı yapabildi. Yılın tümü de çeyreklerden farklı değil. Yüzde 4’lük büyümenin 3.1 puanı yüzde 4,9 artan iç tüketim kaynaklı. İhracat yine kayıpta kamu ve özel sektör yatırımları yüzde 4,3’lük artışına karşılık 1.1 puanlık katkı yapabildi. Stoklar büyümeyi destekledi. Stok artışları büyümenin 1.6 puanını oluşturdu. Devletin ilk çeyrekte hızlı artan tüketim harcamaları son çeyrekte yüzde 6.8, 2013 yılı boyunca yüzde 5.9 arttı. Bunun 2013 yılı büyümesine katkısı iuse sadece 0.6 puan oldu.

SANAYİ DİK DURDU

Yatırımların hız kaybettiği 2013 yılı boyunca sanayi büyümeye elinden gelen katkıyı yaptı. Son çeyrekte yüzde 4.9 artan sanayi üretimi 2013’te yüzde 3.8 büyüdü. Yıllık katkısı 0.9 puan olan sanayi üretimi finans sektörünün ise gölgesinde kaldı. Üçüncü çeyrekte de kredi hızlarını koruyan finans sektörü dördüncü çeyrek ve 2013 yılına da damgasını vurmayı başardı. Finans sektörü 2013’te yüzde 9.8 büyüdü ve Türkiye ekonomisine katkısı 1.3 puan oldu. İnşaat, ticaret, ulaştırma ve haberleştirme sektörlerinin büyümeye toplam katkıları ancak 1.5 puan olabildi.

1.5 trilyon liralık Türkiye

TÜRKİYE ekonomisi yıllık yüzde 4 büyüme ile 2012’deki 1.4 trilyon liralık ekonomik büyüklüğünü 1 trilyon 561 milyar liraya yükseltmeyi başardı. Ekonomi dolar bazında ise 820 milyar dolar büyüklüğe ulaştı.

Kişi başı gelir yüzde 3 arttı

YÜZDE 4 büyüme Türkiye’nin kişi başı milli gelirinde de yüzde 3’luk artış yaşattı.
2012 yılında 10 bin 459 dolar olan kişi başı milli gelir 2013’te 10 bin 782’ye
yükseldi. Kişi başı milli gelir 2012’de cari fiyatlarla 18 bin 846 TL,
2013 yılında ise 20 bin 531 TL oldu.

Son çeyrekte Avrupa lideri

EKONOMİDE son çeyrekte yakalanan yüzde 4.4’lük büyüme Türkiye’yi Avrupa’nın zirvesine çıkardı. Avrupa’da Türkiye’ye en yakın ikinci ülke yüzde 3.8 ile krizden çıkan İzlanda. Dünyada ise son çeyrek büyümesi Türkiye’yi 9’uncu sıraya taşıdı. Dünya
birincisi yüzde 7.7’lik büyümesiyle Çin.

2014 YÜZDE 4’Ü AŞABİLİR

BAŞBAKAN Yardımcısı Ali Babacan, bu yıl iç talep büyümesinin öngörülenden bir miktar yavaş olacağının, dış talepteki artışın ise yılbaşında beklenenden daha güçlü gerçekleşeceğinin tahmin edildiğini söyledi. Babacan, şöyle dedi: “OVP’de 2014 büyümesi yüzde 4 öngörülmüştür. Ekonomiye ilişkin son açıklanan veriler, olumsuz dış ve iç gelişmelere rağmen, ekonomimizdeki büyüme eğiliminin sürdüğünü göstermektedir. 2014 yılında iç ve dış talep arasındaki dengelenmenin OVP’de öngörülenden daha güçlü olması beklenmektedir.”

FED’E RAĞMEN İYİ BÜYÜDÜK

MALİYE Bakanı Mehmet Şimşek, yerel seçim sonuçlarıyla birlikte siyasi risklerin azalmasının iç talebi ve 2014 büyüme görünümünü destekleyeceğini söyledi. Şimşek, “Olumsuz konjonktüre rağmen güçlü büyüdük. 2013 yılında yüzde 4 ile OVP’de öngördüğümüz yüzde 3.6’lık tahminin de üzerinde büyüdük. Bu performans, geçen yıl Fed’in parasal sıkılaştırma politikasına geçişi ile artan finansal volatiliteye; küresel, bölgesel ve siyasal gerginliklere; AB’deki daralmaya ve yüksek seyreden petrol fiyatına rağmen elde edilmiştir” dedi.

Dış ticaret açığı yüzde 27 düştü!

TÜRKİYE İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, Şubat ayında dış ticaret açığı beklentilerin altında kalarak yüzde 27.2’lik düşüşle 5.1 milyar dolar oldu. Beklentiler 6.7 milyar dolar civarındaydı. Dış açıktaki gerilemede en büyük katkı ise ithalattan geldi. İthalattaki yüzde 5.9’luk düşüş açığı geriletti. TÜİK verilerine göre iki aylık dış açık da yüzde 16.6 geriledi ve 11.9 milyar dolar oldu. Şubatta ihracat yüzde 6.2 artarak 13.1 milyar dolara çıktı, ithalat ise yüzde 5.9 düşerek 18.2 milyar dolara geriledi. İhracat Ocak-Şubat döneminde yüzde 7.2 artarak 25.6 milyar dolar, ithalat yüzde 1.7 düşüşle 37.5 milyar dolar oldu. Enerji ithalatı Şubat’ta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 0.8 artarak 4.5 milyar dolara yükselirken, Ocak-Şubat döneminde ise 9.4 milyar dolar gerçekleşti.