“Önce biz görelim sonra Türkiye’ye verin”
Güncelleme Tarihi:
TÜRKİYE ile ABD arasında imzalanan 3,5 milyar dolarlık helikopter ihalesindeki gecikmede ABD ordusunun payı da olduğu bildirildi. 3 yıldır bekleyen, 21 Şubatta ABD ile imzalanan milyar dolarlık helikopter anlaşmasında ABD ordusu, Sikorsky firmasından Türkiye ile paylaşacağı her bilgi ve belgeyi tek tek istedi. Türkiye de belgelerin transfer edilebilmesi için görüşmeleri durdurmak zorunda kaldı. 2007 yılından bu yana devam eden “Genel Maksat Helikopteri” ihalesi kapsamında ABD ile 2011’de sözleşme görüşmelerine başlama kararı alındı.
BİZ GÖRELİM ONDAN SONRA
TUSAŞ ile Savunma Sanayii Müsteşarlığı arasında 109 adet T-70 helikopterinin TUSAŞ tesislerinde üretilmesine ilişkin sözleşmenin imzasının gecikme nedeni de ortaya çıktı.
3 yıldır süren sözleşme görüşmelerinde çok sayıda çıkmaza girilmişti. “Sözleşme görüşmelerinin iptal edilmesi” noktasına kadar geldi. Amerikan Sikorsky firması, Ankara’daki TUSAŞ tesislerinde üretilecek helikopterler için büyük bir teknoloji transferini Türkiye’ye teklif etti. Ancak edinilen bilgiye göre, ABD ordusu yetkilileri, Amerikan firması Sikorsky’e “Türkiye ile paylaşacaklarınızı önce biz görelim” dedi. İhaleyi kazanan Sikorsky firması da ortak üretim konusunda Türkiye’ye transfer edeceği mühendislik bilgilerini ABD ordusuna verdi. ABD’den onay geldikten sonra görüşmelere devam edildi.
ORTAK ÜRETİM YAPILACAK
Türkiye ile ABD arasındaki kritik anlaşmanın ardından sürecin nasıl işleyeceği de ortaya çıktı. Buna göre, ASELSAN, helikopterin en kritik elektronik sistemi olan kokpiti tamamen milli imkanlarla üretecek. TAI de helikopterin kritik parçalarının ve gövdesinin üretiminde büyük rol oynayacak. Proje çerçevesinde tedarik edilecek helikopterler Kara Kuvvetleri Komutanlığı, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Özel Kuvvetler Komutanlığı, Orman Genel Müdürlüğü, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Jandarma Genel Komutanlığı envanterine girecek. Türkiye, Amerikan Sikorsky firmasının Black Hawk ihraç modeli S-70i’nin Türk versiyonunu üretecek. Helikopterin modeli T-70 olacak. 109 helikopteri kapsayacak ilk partiden sonra Türkiye önümüzdeki yılarda bu pazardan en az 600 helikopterlik pay almayı hedefliyor. Pazarın toplam büyüklüğü ise 20 milyar dolar. 1.3 milyar dolarlık helikopter parçalarının Türkiye’de üretilmesi planlanıyor.
ABD İZNİYLE SİLAH
Proje kapsamında “genel maksatlı” üretilen helikoptere silah takılması ise yine ABD hükümetinin izniyle mümkün olacak. Bu konuda ilk önce, Türk Silahlı Kuvvetleri’nin gelecekteki ihtiyaçlarına, ardından da ABD’den alınacak teknik onaya bakılacak.