Törede tahrik indirimi yok, namusta var

TÖRE ya da namus gerekçesiyle öldüren sanıklara, bu ayrımı kaldırıp ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilmesi yönünde kararı olan Yargıtay Ceza Genel Kurulu’ndan (YCGK) önceki gün ilginç bir namus cinayeti kararı çıktı. Manisa’nın bir köyünde 15 yaşındaki Dilan E., 2009’da evden kaçıp gayriresmi şekilde evlendi ve iki çocuğu oldu. İddiya göre eşi 2010’da cezaevine giren Dilan, uyuşturucu kullanmaya başladı, erkeklerle cinsel ilişkiye girdi. Baba Zeynel E. de, eve dönen kızını tedavi için hastaneye yatırdı ancak başaramadı. Dilan, kız kardeşini de kendi yaşam tarzına alıştırdı.

‘SEN ÖLDÜR YA DA’

Dilan’ın iki dayısı Hayri ve Turan T., baba Zeynel E.’ye, “Sen şerefsizliği kabul mu ediyorsun? Kızını öldür namusunu temizle. Sen öldürmezsen biz öldüreceğiz” diye tepki gösterdi. Dilan’ın evden yeniden kaçması üzerine ailesi polise başvurdu. Dilan, kendisini almaya gelen babasına karakolda tokat atıp “Sen benim babam değilsin. Seni tanımıyorum” dedi. Eve döndüklerinde Dilan’ın telefonla görüşmek için odasının kapısını kapatması üzerine, babası, “Gizlimiz saklımız mı var? Telefonu bırak. Artık iki çocuk annesisin. Kocan cezaevinde sen ne yapıyorsun” dedi. Bunun üzerine Dilan E., “Çık ya. Sana ne” diye tepki gösterip bilgisayarı yere attı. Zeynel E. de Dilan’ı silahıyla başından vurarak öldürdü.

‘ANİ GELİŞEN TAHRİK’

Ödemiş Ağır Ceza Mahkemesi, sanık babayı, “töre saikiyle öldürme”, iki dayıyı da “töre saikiyle cinayete azmettirmekten” ağırlaştırılmış müebbet hapse çarptırdı. Yargıtay 1’inci Ceza Dairesi, 30 Ocak’ta cezaları onadı. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ise itiraz etti. İtirazda, babanın, kızının karakolda hakaret edip tokat atması nedeniyle ani gelişen tahrik altında eylemi gerçekleştirdiği, iki sanık dayının ise babayı azmettirdiğine ilişkin saptamanın kanıtlanamadığı belirtildi. YCGK geçen salı itirazı kabul etti. Mahkemenin töre cezası bozuldu.

18 YILA İNECEK

Karar ışığında babaya ‘haksız tahrik indirimi’ uygulanacak ve mahkemece cezası 18 yıla indirilecek. Kurul, sanık iki dayının ise töre cinayetine azmettirme suçunu sabit görmedi ve “şüpheden sanık yararlanır” ilkesi çerçevesinde beraatlarına karar verdi. Kurul, Dilan E.’nin küçük kardeşi Dilek’in aksi yöndeki tanıklığını usüle uygun ifade alınmadığından geçerli kanıt kabul etmedi.

Fark ne?

İTİRAZDA töre/namus cinayeti farkı şöyle anlatıldı: “Töre saikiyle hareket ederek kasten öldürme suçunu işleyen fail, görev bilinciyle hareket etmekte ve hukuk düzenince uygun görülmeyerek cezalandırılan bir davranışı nedeniyle ait olduğu toplulukta saygınlık ve itibar kazanmakta, hoş görülmekte ve korunmaktadır. Oysa töreden bağımsız olarak kendi namus anlayışının sonucu olarak kasten öldürme fiilini gerçekleştiren fail açısından aynı durum söz konusu değildir. TCK’nın 82’nci maddesinde töre saikinden ne anlaşılması gerektiğine dair bir açıklık mevcut değildir. Töre saikiyle adam öldürme suçunun oluşabilmesi için failin haksız tahrik hükümlerinden yararlanmaması gerekir.”

‘Düşük ceza’ kapısı

YCGK’nın son kararı ışığında, mahkemeler töre/namus cinayeti ayrımı yapabilecek. Aldatan eşlerin, evlilik dışı ilişki kuran anne veya kardeşlerin ve birlikte oldukları kişilerin öldürülmesi, namus cinayeti olarak değerlendirilebilecek, ağırlaştırılmış müebbet yerine “tahrik” gerekçesiyle düşük ceza verilecek.