Toplum çözüm sürecine nasıl bakıyor?

1980’lerde Turgut Özal’la popüler hale gelen anketler zamanla yaygınlaştı.
Geçmişte seçimden seçime yapılan ölçümlemeler artık normal zamanlarda da yapılıyor.
Partiler açıklamasalar da düzenli olarak anketler yaptırıp, toplumun nabzını tutuyorlar.
Adalet ve Kalkınma Partisi de kurulduğundan bugüne kamuoyu araştırmaları yaptırıyor.
Çözüm süreci her ay yapılan ölçümlemelerle bilimsel olarak yakından izleniyor.
ANAR’ın sahibi İbrahim Uslu, ‘Aralık 2012’den bu yana süreçle ilgili anketler yaptıklarını ve desteğin yaklaşık iki katına çıktığını’ ifade ediyor.

ÇÖZÜM SÜRECİ HAKKINDA ANKETLER NE SÖYLÜYOR?
Başbakan Erdoğan anketleri önemsiyor ve partisinin oy oranlarını buradan izliyor.
Anketlerdeki dalgalanmalara göre siyasetini revize edip, ona göre hal tarzı belirliyor.
Mart’ta ANAR’ın yaptığı araştırmada çözüm sürecini destekleyenlerin oranı % 58’di.
Nisan ayında POLLMARK’ın yaptığı araştırmada da benzer sonuçlar bulundu.
Son bir ay içinde sürece destekte major bir artış ya da azalış bulunmuyor.
Uzmanlar toplumsal kanaatlerin görece daha stabil hale gelmeye başladığını öne sürüyorlar.
İnsanların kafasında ciddi kaygılar olsa da çözüm sürecini açık biçimde destekliyorlar.
Anketler, süreci CHP ve MHP tabanın bir kısmının da desteklediğini gösteriyor.
AK Parti'ye oy verenlerin ise yaklaşık beşte biri çözüm sürecini desteklemiyor.

ANAYASA REFARANDUMUNA BENZER HARÄ°TA VAR
Daha önce de yazdım, sahillere yaklaşıldıkça çözüm sürecine destek azalıyor.
2010 Anayasa referandumundaki haritaya birebir benzeyen bir siyasi tablo var.
Bu verilere 2011 genel seçim sonuçları eklendiğinde, resim daha net görülüyor.
Uzmanlar ilerleyen günlerde İç Anadolu ve Karadeniz’de desteğin artabileceğini söylüyorlar.
Görüldüğü kadarıyla Akil İnsanlar heyetinin sahaya inip ‘endişeli insanları’ dinlemesi, terapi etkisi yapıp, toplumsal öfkeyi yumuşatma işlevi görüyor.
Sürecin kaderini belirleyecek ana unsur ise ‘PKK’nın eylemsizlik’ kararı…
Sonbahara kadar bölgeden tabutlar gelmezse toplumsal iklim tamamen değişecek.
Sürecin siyasete dair asıl sonuçları ise sonbaharda görülecek.
Partiler arasında oy kaymaları olabilir mi? Bunu ilerleyen günlerde göreceğiz.
Ancak ‘sahil asabiyesi’ referandum sürecinde olduğu gibi MHP’ye kayışı hızlandırabilir.
CHP bu sürecin en kırılgan partisi ve kendisini topluma doğru anlatması gerekiyor.

Anketlerle, 2010 referandumunda çıkan sonuçlar karşılaştırıldığında ilginç bir tablo çıkıyor.

Bölgeler	2010 Referandum  (%)	Sürece Dair Anketler (%)
Marmara Bölgesi	53.1	58.5
Ege Bölgesi	43.8	43.5
Akdeniz Bölgesi	48.7	48.7
İç Anadolu	63.8	59.1
Karadeniz	64.4	42.8
DoÄŸu Anadolu	81.2	76.9
G.DoÄŸu Anadolu	83.9	80.5

2010 Referandumunda ‘Evet’ oyu verenlerin, çözüm sürecini de desteklediÄŸi görülüyor.Â

MUHALEFETSİZ ÇÖZÜM MÜMKÜN MÜ?
Çözüm sürecinin en hassas noktasını muhalefet partilerinin tutumu oluşturuyor.
Sürecin yönetilmesinde yapılacak usul hataları uzun vade de başka sorunlar yaratacaktır.
Kalıcı çözüm için bu meselenin mecliste partilerüstü bir mesele olarak ele alınması gerekiyor.
Aksi takdirde siyasal kutuplaşma ortamında gelecekte yeni sorunlara zemin hazırlanacaktır.
Toplum, süreci destekliyor ancak endişeleri var ve bunların doğru okunması gerekiyor.
Akil insanlara karşı yapılan protestoları marjinal tepkiler olarak görmemek lazım.
Toplumsal dip dalgada ilan edilmemiş kaygılar ve ihtiyatlı bir bekleyiş var.
Sessiz çoğunluk sürecin kalıcı barışa evrilmesi durumunda sesini çıkarmayacaktır.
Olumsuz senaryoda ise toplumsal çatışma riski yükselecek, siyasete büyük fatura kesilecektir.
Daha çok ortak akla ve sağduyuya ihtiyaç var…
hyayman@hurriyet.com.tr
Twitter.com@HuseyinYayman