Savunmada Türk tasarımına ağırlık veriliyor

Murad Bayar, Anadolu Ajansı muhabirinin, Türk savunma sanayiindeki gelişmelere ilişkin sorularını cevaplandırdı.

  Â

Bayar, Savunma Sanayii 2004 Yılı Ä°cra Komitesi toplantısında, modern tank, taarruz-taktik-keÅŸif helikopteri ve insansız hava araçları projelerinin mevcut ihalelerinin iptal edilmesinin, bazı deÄŸiÅŸiklikler içerdiÄŸini ancak, savunma sanayii stratejisinde bir ''u dönüşü'' olarak adlandırılamayacağını söyledi.   Â

  Â

Türkiye'nin, savunma sanayiinde 20 yıllık bir sürecinin olduğunu vurgulayan Bayar, bu süreçte, Türkiye'nin ortak üretim ve lisanslar aldığını, ancak burada eksik olan şeyin Türkiye'ye özgün tasarım ve üretim olduğunu bildirdi.

  Â

Bayar, bundan sonraki süreçte seçici olunacağını, tamamen yerli değil ama hangisi Türkiye için önemliyse o alana yoğunlaşarak tasarım ve üretime gidileceğini ifade etti.

    Â

MODERN TANK PROJESÄ°

  Â

Tamamen yeni model bir tank üretiminin zamana bırakıldığını belirten Bayar, tank üretiminin, ya özgün olarak geliştirilebileceğini ya da diğer ülkelerle ortak geliştirmeye gidilebileceğini, bunun için de öncelikle her iki alternatif için bir fizibilete çalışması yapılacağını kaydetti.

  Â

''Biz artık Türkiye'nin yeni tankını 2010'lardan sonrası için planlıyoruz'' diyen Bayar, tankta ortak üretime gidilmesi halinde, bunun, örneğin Pakistan, Güney Kore gibi, savunma sanayiinde Türkiye ayarında ülkelerle yapılacağını ifade etti.

  Â

Bayar, bu tercih durumunda, bu ülkelerin ortak ihtiyaçlarının da birlikte planlanabileceğini bildirdi.

  Â

Tank üretiminde, ilk aÅŸama da bir prototip geliÅŸtirileceÄŸini, daha sonra bir ihale açılarak sipariÅŸ ve imalat safhasına geçileceÄŸini belirten Bayar, tankta da, gövdeden çok, atış kontrol sistemleri, silah sistemi gibi entegrasyona ağırlık vereceklerini söyledi.  Â

  Â

Murad Bayar, tank üretiminde, yerli firmaların bazılarının tasarım, bazılarının da üretim boyutuyla iÅŸin içine gireceÄŸini kaydetti.Â

  Â

Bayar, yeni tank üretimine kadarki süreçte, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) ihtiyacı olması halinde ara bir çözüm olarak, eski DoÄŸu Bloku ülkelerinden, kullanılmış tank alarak bu ihtiyacını karşılayabileceÄŸini belirterek, bunu TSK'nın belirleyeceÄŸini ifade etti.   Â

   Â

TAARRUZ-TAKTİK-KEŞİF HELİKOPTERİ PROJESİ

   Â

''Savaş helikopterini Türkiye kendisi yapmayacak, biz helikopteri dışarıdan alacağız'' ifadesini kullanan Bayar, şöyle devam etti:

  Â

''Helikopter ve uçaklarda en önemli sistemler, üzerlerindeki elektronik uçuÅŸ ve silah sistemleri. Bunların platformları 30-40 sene yaşıyor, onlara bir ÅŸey olmuyor. Ama üzerindeki elektronik sistemlerin teknolojisi 5-6 yıl da bir deÄŸiÅŸiyor. EÄŸer bu helikopter ya da uçakların, bir görev bilgisayarı koordinasyonunda çalışan uçuÅŸ ve silah sistemlerine iliÅŸkin entegrasyonu siz yapmadıysanız, bunun anahtarı da sizde olmuyor, kimden satın aldıysanız ona mahküm oluyorsunuz, onlar da size bazı kısıtlamalar getiriyor. Yeni ihalede biz, tamam helikopteri alacağım ama üzerindeki kritik sistemleri 'ben entegre edeceÄŸim' diyeceÄŸiz.''Â

 

Yeni ihale sisteminde, helikopteri büyük ölçüde hazır alacaklarını belirten Bayar, eski ihalede, lisanslı bir üretim çerçevesinde 145 adetlik yüksek bir ihtiyaç öngördüklerini ama yeni ihalede bu ihtiyacın düştüğünü belirterek, '' ihtiyacı karşılamak için ilk aşamada 50 helikopter satın alacağız'' dedi.

  Â

Murad Bayar, ilk olarak çıkacakları 50'lik paketin 5-10 tanesini daha erken isteyebileceklerini de vurguladı.

  Â

Bayar, helikopterde lisanslı bir imalatın fizibilitesinin kalmadığını da vurguladı.

   Â

Ä°NSANSIZ HAVA ARACI PROJESÄ°

   Â

Stratejik alanlarda Türkiye'nin yerli üretim tercihine yöneleceÄŸini vurgulayan Bayar, bu yaklaşıma bir örnek vererek, ''insansız hava aracını tamamen kendimiz tasarlayarak, üretebiliriz'' diye konuÅŸtu.Â

  Â

Ä°nsansız hava araçlarının tüm alt sistemlerinde, Türkiye'nin yeterli tecrübeye sahip olduÄŸunun altını çizen Bayar, bu projenin ihalesinin iptal edilmesinin, ''bunu biz kendimiz yaparız'' anlamına geldiÄŸini kaydetti.Â

  Â

Ä°HALEYE ESKÄ° ELENENLER DE GÄ°REBÄ°LECEK

   Â

Yeni ihale sisteminde, daha önce elenen şirketleri tekrar ihaleye davet edeceklerini vurgulayan Bayar, daha önce ihale dışı kalan helikopterler de, bu süreç içinde önemli değişikliklerin olduğunu belirterek, şunları söyledi:

  Â

''Bizim o zamanki eleme gerekçelerimizin çoğu ortadan kalktı. Geçen 3-4 senelik zamanda rekabet ortamı değişti. Eurocopter'ın Tiger helikopterini güçsüz diye elemiştik. Bunun daha sonra güçlendirilmiş versiyonu çıktı. Augusta helikopteri değişti, daha önce pahalı olan Apache helikopterleri şimdi daha cazip bir fiyata indi.''

  Â

Rekabetin Türkiye'ye yarar sağlayacağını vurgulayan Bayar, daha önce kısa listeye katılamayan şirketlerin, şimdi gayet cazip önerilere sahip olduklarını kaydetti.

 

ASYA ÜLKELERİ İLE İŞBİRLİĞİ

 

Bayar, Türkiye'nin savunma sanayi ürünleri üretiminde, platform üretimine (uçak, helikopter gövde üretimleri) girmesi yerine, bunların üzerindeki engetrasyonların yapımına ağırlık vermesinin daha doÄŸru olacağını kaydetti.   Â

Bundan sonra Türkiye'nin girebileceği kritik savunma sanayi ürünlerinde, insansız hava araçları üretiminin başta gelebileceğini belirten Bayar, bunun tamamen gelecek teknoloji olduğunu, bu alandaki üretim yelpazesinin, keşif amaçlı başlayıp, silah donanımlı hale kadar getirilebildiğini söyledi.

  Â

Bayar, Türkiye'nin, ortak üretim tercihinde, kendi ayarında ülkeler seçmesinin önemli olduğunu vurgularken, Asya ülkeleriyle işbirliğine gitmesinin, bu ülkelerle siyasi çatışmasının bulunmaması açısından tercih edilebilir bir unsur olabileceğini kaydetti.

  Â

Türkiye'nin 10 sene öncesine kadar ABD dışındaki alternatiflere pek bakmadığını hatırlatan Bayar, şimdi, Avrupa'da, Rusya'da, İsrail'de, eski Doğu Bloku ülkelerinde başta olmak üzere, Brezilya'ya kadar Türkiye'nin savunma sanayii alternatiflerinin bulunduğunu bildirdi.

  Â

2010 VE SONRASINDA YENİ UÇAK PROJESİ

 

Bayar, ayrıca, Türkiye'nin, dünyanın en büyük savunma pazarlarından birisi olduğunu vurgulayarak, ''bu coğrafyada büyük olmaya da devam edecek'' şeklinde konuştu.

       Â

2010 ve sonrası için Türk Hava Kuvvetleri'nin, yeni savaş uçağı projesinin bulunduğunu belirten Bayar, Türkiye'nin, iki sene içinde, bu projenin geliştirme fazından, üretim fazına dahil olabileceğini kaydetti.

  Â

Bayar, 2010'dan sonra, F-16'ların yerini bu yeni savaÅŸ uçaklarının alacağını, bu nedenle, önümüzdeki iki yıl, bu konunun Türk savunma sanayiinin gündeminde yoÄŸun olarak yer alacağını bildirdi.Â

   Â

SAVUNMA SANAYÄ°Ä° PROJELERÄ°NÄ°N FÄ°NANSMANI

   Â

Yasal olarak, Savunma Sanayii Fonu'nun 2007 yılına kadar tasfiyesinin öngörüldüğünü hatırlatan Bayar, bu tarihten sonra Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nın özel bütçeli bir kuruluş haline geleceğini bildirdi.

  Â

Bu çerçevede, Fon'un daha önceki gelirlerinin, dolayısıyla kaynağının aynen devam edeceğini vurgulayan Bayar, ancak bütçenin yıllık, projelerin ise 5-6 yıllık olması nedeniyle, mali kaynağın kullanımında bir sorun olacağını, ayrıca sürekli bir kur riskinin bulunacağını ifade etti.

  Â

Savunma sanayi projelerinin finansmanı için daha esnek ve kur riskinin olmayacağı bir finansman yönteminin olması gerektiğini belirten Bayar, Maliye Bakanlığı ve Hazine Müsteşarlığı ile çalışarak, harcamalarda daha rahatlık sağlayabilecek bir kaynak kullanım imkanı isteyeceklerini bildirdi.

       Â

YILLIK 3 MÄ°LYAR DOLARLIK SAVUNMA SANAYÄ°Ä° HARCAMASI

   Â

Savunma sanayii ihtiyacının ancak yüzde 20'sinin yerli ÅŸirketlerce karşılandığını, geri kalan yüzde 80'inin yurtdışından karşılama yoluna gidildiÄŸinin altını çizen Bayar, Türkiye'nin yıllık 3 milyar dolar olan savunma sanayi tedarik harcamalarında yerli firmalara ve iç pazara ağırlık verilmesi halinde, yerli savunma sanayiinin ölçeÄŸinin büyüyeceÄŸini söyledi.Â

    Â

YERLİ SAVUNMA SANAYİİ ŞİRKETLERİNDEN DE KDV ALINMAYACAK

   Â

Türkiye'de, savunma sanayi sektörünün en az korunan sektör olduÄŸunun altını çizen Bayar, ''KDV mevzuatına göre, bir savunma ürününü ithal ederseniz KDV'den muaf olursunuz, bunu yerli bir üreticiden karşılama yoluna giderseniz üzerine KDV konur'' dedi. Â

  Â

Bayar, başvuruları üzerine, Maliye Bakanlığı'nın, yeni KDV düzenlemesinde, bu durumu düzelteceğini belirterek, yerli savunma sanayii şirketlerinden alıma gidildiğinde de KDV alınmaması gerektiğini bildirdi.

  Â

Murad Bayar son olarak, ihale iptallerinin ardından takip edilecek yöntemin, maliyetlerin daha da azalmasına katkıda bulunacağını da vurguladı.