Gazze Krizi’nde Türk çıkışı Washington’da nasıl yankılandı

Gazze’de İsrail ve Hamas arasındaki çatışmalar 14 Kasım’da başladı. Bir haftanın ardından 200’e yakın can kaybından sonra dün varılan ateşkesle de sona erdi. Ancak çatışmaların Washington cephesinde Türkiye’ye de yansıması oldu. Başbakan Erdoğan’ın İsrail’i “terörist devlet” ilan ederken Başkan Obama’yı da İsrail’e verdiği destekten dolayı kamuoyu önünde eleştirmesi, zannedildiği kadar yankı bulmasa da… Hatta Yönetim, Obama seçimin ardından çıktığı ilk yurtdışı gezisi için Asya’da bulunduğundan Erdoğan’ın ABD eleştirisini şimdilik göz ardı etse de…

"ERDOĞAN OUT, MURSİ IN!"

Krizin patlamasından iki gün sonra 16 Kasım’da Erdoğan ile telefonda görüşüp çözüm için devreye girmesini isteyen ABD Başkanı’nın, Erdoğan’ın benimsediği üslubun ardından ateşkes görüşmelerini Mısır’la sürdürmesi, bundan sonraki dönem için de bir işaret sayılmaya başlandı. Öyle ki, Arap Baharı başladıktan sonra 2011 yılı boyunca Erdoğan ile tam 13 telefon görüşmesi gerçekleştiren Obama’nın son kriz nedeniyle Mısır Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi ile ateşkesten önceki sadece son 24 saat üç kez konuşması ve son bir hafta içinde de Mursi’yi altı kez araması, Beyaz Saray için de yeni bir rekor oldu. Washington’da Obama’nın Ortadoğu politikası için “Erdoğan out, Mursi in” denilmeye başlandı.

TÜRKİYE KONUSUNDA YETKİ BEYAZ SARAY’DA

Suriye’deki krizin şiddetlenmesinden bu yana, Obama Yönetimi yakın işbirliği içindeki Türkiye konusunda son derece hassas davranıyor. Stratejik ortak Türkiye’ye karşı kullanılacak dile de, bu süreçte mutlaka önce Beyaz Saray karar veriyor. Krizde, ABD Yönetimi’nin Erdoğan’ın ABD’ye yönelik eleştirilerini göz ardı edip sadece Erdoğan’ın İsrail’e yönelik suçlamalarına odaklanması da bu yüzden oldu.

Konuyla ilgili sorulara önce ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Sözcüsü Victoria Nuland muhatap oldu. Ancak Beyaz Saray’daki Ulusal Güvenlik danışmanları Obama’yla Asya’da olduğundan ve Erdoğan’ın çıkışına nasıl bir karşılık verileceğine Beyaz Saray ekibi tarafından karar verilmediğinden Nuland başta hiçbir açıklama yapmamaya çalıştı. NATO kökenli sözcü, soruları savuşturmaya çalıştı. Ancak gazetecilerin baskıları karşısında, Erdoğan’ın İsrail’e karşı kullandığı retoriği yapıcı bulmadığını 19 Kasım brifinginde kerhen söylemek zorunda kaldı.

SÖZCÜ NULAND’IN SÖZLERİNE ONAY GELDİ

Nuland, ertesi günkü toplantıya çıktığında ise daha rahattı. İlk günkü açıklamalarına onay geldiğinden, Erdoğan’ın o gün Türkiye’deki parti grup toplantısında da sürdürdüğü İsrail’e yönelik suçlamalarını hiç tereddüt etmeden aynı şekilde eleştirdi. Hatta bu konudaki kaygılarını Türk tarafına ilettiklerini de açıkladı.

Ancak ilginç olan, ABD tarafı, Erdoğan’ın ABD Yönetimi ve Obama’yı da hedef alan açıklamalarından yine hiçbir şekilde bahsetmedi. 21 Kasım’da Hürriyet’e konuyla ilgili bilgi veren iki üst düzey Amerikan Dışişleri yetkilisi de, konu hakkında şunları söyledi:

"Bizim Türk tarafına ilettiğimiz mesaj, sadece Başbakan Erdoğan’ın İsrail’e yönelik sözleriyle ilgiliydi. Başkan Obama’ya yönelik eleştirisinden haberimiz yok. Şu anda bölgede herkesin önceliği tansiyonun azaltılması. Ve İsrail’i bu şekilde suçlayan ifadelerin sürece hiçbir faydası olmayacağına inanıyoruz. Krizin Türk-ABD ilişkilerine bir yansımasının olmadığını ise kesinlikle söyleyebilirim."

OBAMA BAHÇEDE İKİ HİNDİ AFFETTİ

Bugün ABD’de Şükran Günü. Ülkenin her yerindeki 115 milyon hanede aileler bir araya gelecekler. Ve her Şükran Günü’nde olduğu gibi hindi yiyecekler.

Obama dün krizlerle geçirdiği Asya gezisini tamamlayıp Washington’a döndü. Sonra da Beyaz Saray’ın bahçesinde her sene olduğu gibi Şükran Günü’nden önce iki hindi affetti. Milyonlarca hindi arasından ikisini bu tatilde kesilmekten kurtardı.

ERDOĞAN'IN SÖZLERİNE YANIT GELECEK Mİ

Şükran Günü bitecek. Önümüzdeki pazartesi Beyaz Saray ekibi işbaşı yapacak. Ve Gazze Krizi’nin muhasebesi işte tam olarak ancak o zaman çıkarılacak.

Gazze Olayı, Türkiye-ABD ilişkilerini etkiledi mi, 11 Eylül 2012 saldırılarında Amerikan misyonlarını korumakta yetersiz kaldığı için eleştirdiği Mursi’yle bir hafta içinde yaşadıkları yakınlaşma Obama’nın Ortadoğu’da yeni bir ortak kazandığı anlamına gelir mi, Türkiye’de cumhurbaşkanlığı seçimine hazırlanan Erdoğan’ın her geçen gün keskinleşen üslubu ikili ilişkileri nereye taşır, bunlar masaya yatırılacak.

Ve Erdoğan’ın kürsüden Obama’yı hedef alan sözleri göz ardı edilmeye devam edilecek mi, karar verilecek.