Kültürazzi: Baton yok ıslık var

İstanbul geçen hafta klasik müzik dünyasının çok ünlü orkestra şeflerinden birini ağırladı. Valery Gergiev’i, Marinsky Senfoni Orkestrası’yla ış Sanat’ta dinledim.
En son 2005’te aynı orkestrayla ıstanbul Festivali’ne katılan Gergiev, New York, Londra, St Petersburg arasında koşturmaktan yorulmuş, beş yılda epeyce çökmüştü. 59 yaşında olmasına karşın, sahnede 70’ine merdiven dayamış gibi görünüyordu.
Yuri Temirkanov’dan devraldığı Marinsky’nin ayakta kalma savaşı, yakından takip ettiği, hatta kimi zaman doğrudan taraf olduğu Osetya problemi, yakın dostu Putin’den yansıyan stres de Gergiev’in saçındaki beyazların artmasında rol oynamış olmalı. Orkestranın ve Gergiyev’in sahnedeki performansı takdire şayandı. Salon neredeyse alkıştan yıkılıyordu.
Benim en çok ilgimi çekense Gergiev’in kontrbas ve çelloları sürgüne göndermesi, orkestrayı baton yerine ıslıkla yönetmesiydi. Senfoni orkestrasında sağ önde duran çellolar ve sağ en arkada duran kontrbaslar o akşam orkestranın sol ortasına geçmiş, keman grubu ikiye bölünüp sahnenin iki kenarına yayılmıştı.
Gergiev ise şef sehpasına batonsuz çıktı. Konserin açılış eseri Wagner’in Lohengrin Operası’ndan prelüdü yarı açık dudakları arasından ıslıkla tıslama arasında bir ses çıkararak yönetti. Bu nefes alırken çıkan bir ses değil, bilinçli yapılan uzun bir ıslıktı. Sadece ön sıradaki izleyiciler duyabiliyordu. Aynı yöntemi Çaykovski’nin Piyano Konçertosu’nda, özellikle ikinci bölümde tekrarladı.
Konser sonrasında herkes, tıslayarak konser yöneten şefe ilk kez rastladığını konuşuyordu. Altı ay önce ünlü Çaykovski Yarışması’nın yöneticiliğini üstlenen Gergiev, ıstanbul’a bu yarışmanın birincilerinden Daniil Trifonov’u getirmişti. 20 yaşındaki piyanistin gözyaşartıcı performansı o akşamın en çok konuşulan konulardan biriydi.

2 bin 500 yıllık Afrodit’ten Banu Alkan pozu

HAFTANIN FOTOĞRAFI

Arkeoloji son yıllarda medyanın en çok ilgi gösterdiği alanlardan biri. Yorgun Herkül ve Boğazköy Sfenksi’nin getirilmesinin de gazıyla müthiş bir bilinç oluştu sanki. Umarım genele yayılır bu özen. Geçen haftanın haberlerinden biri de Kırşehir’de kaçakçıların elinden kurtarılan 2 bin 500 yıllık Afrodit heykeliyle ilgiliydi. Yetkililerin Afrodit’i sergileme özeniydi benim dikkatimi çeken. Heykel bir kolonya şişesine dayanarak yan yatırılmış. Size de tanıdık gelmedi mi bu poz. 2 bin 500 yıllık Afrodit, ancak yerli Afrodit Banu Alkan gibi durabilir demişler sanırım.