Maliki'ye rağmen dev silah satışı
Güncelleme Tarihi:
Irak Başbakanı Nuri El Maliki’nin, Şiilerin egemenliğinde tek parti devleti kurmak ve ABD destekli iktidar paylaşımını sona erdirmek istediğine yönelik endişelere rağmen, Obama yönetiminin bu ülkeye 11 milyar dolarlık silah satmaya hazırlandığı bildirildi.
New York Times'ın haberine göre, modern savaş uçaklarından taarruz tanklarına kadar birçok askeri silah ve donanımı içeren 11 milyar dolarlık askeri yardım paketi, Irak hükümetinin sınırlarını korumasına ve Körfez Savaşı öncesinde dünyanın en büyük ordularından biri olan Irak ordusunun tekrar yapılanmasına yardımcı olmayı amaçlıyor.
Ancak, bir bölümü çoktan Irak’a gönderilen silahların satışının, Maliki'nin orduyu bir mezhep gücüne dönüştürme riskine rağmen devam etmesi, tartışmaları da beraberinde getirdi.
ABD, silah satışıyla en azından İran’ın nüfuzuna karşı önlem almak için Irak ordusunu güçlendirmeyi hedefliyor. Ancak analistler Maliki hükümetinin Washington yerine Tahran’daki Şii yönetimle daha yakın işbirliğine gitmesi halinde, ABD'nin bu adımının ters tepebileceğini belirtiyor.
IRAK ORDUSU ENDİŞE YARATIYOR
ABD’nin önde gelen savunma sanayi şirketleri Lockheed Martin ve Raytheon’un ürettiği silahların yer aldığı askeri yardım, F-16 savaş jetleri, M1A1 Abrams taarruz tankları, toplar ve zırhlı personel taşıyıcıları içeriyor.
Pentagon sözcüsü Yüzbaşı John Kirby, bu anlaşmaların amacını "Irak’ın kendi topraklarını savunma kabiliyetini artırmak" olarak açıkladı.
Ancak Iraklı politikacı ve yorumcular, ABD ordusunun çekilmesiyle birlikte, geride endişelere neden olan birçok konu kaldığını ifade etti. Yorumcular, ABD’li ve Iraklı yetkililerin söylediklerinin aksine, Irak ordusunun ülke topraklarını korumak yerine Sünnilerin ayrı tutulmaya çalışıldığı bir Şii karmaşasına dönüştüğünü ifade ediyor.
Irak’ın birçok bölgesinde, Irak’ın ulusal bayrağı değil, Şii bayrakları dalgalanıyor. Tanklarda ve zırhlı askeri araçlarda aynı durumun göze çarpması, ordunun mezhep ayrımcılığı yaptığı görüşünü destekliyor.
Ekonomi Bakanı ve Irak’ın önemli Sünni liderlerinden olan Rafe El Esavi, “Yaptığımız bunca fedakarlığa, harcamaya ve ABD’nin de desteğine rağmen, günün sonunda elimize geçen resmi bir milis ordusu olacak” yorumunu yaptı.
MALİKİ'NİN NİYETİ NE
Maliki’nin politik amaçları ve ABD’nin silah satışının ne kadar doğru olduğu yönündeki belirsizlik, Irak’ta kalan son ABD birliklerinin de 11 gün önce geri çekilmeye başlamasından önce iyice güçlenmeye başladı.
Maliki, Sünni rakiplerine karşı hamle yaparak, yüzlerce Baas Partisi üyesini darbe planı yaptıkları gerekçesiyle tutuklattı. Ardından, Maliki’nin kontrolündeki güvenlik güçleri Sünni Başbakan Yardımcısı Tarık Haşimi’yi tutuklamaya çalıştı. Bunun üzere Maliki diğer politikacılar hakkında karalayıcı bilgiler açıklama tehdidinde bulundu.
“IRAK KAN BANYOSUNA DÖNER”
Yaşanan gelişmeler Irak’ı bir politik krizin eşiğine getirirken, Maliki, Sünni eyaletlerin daha fazla özerklik amaçlamaları halinde Irak’ın “kan nehirlerine” dönebileceğini söyledi.
ABD’li yetkililer, Iraklı üst düzey yetkililere, azınlıkları ayrı tutan ve şiddetle yönetilen bir ülkeyle askeri ilişki yürütemeyeceklerini iletmişti. ABD, Irak’la askeri ilişkilerin devam edebilmesi için 2010’da yapılan ve parlamentodaki sünni blokların Savunma ve İçişleri Bakanlıkları’nda söz hakkı elde etmelerini öngören anlaşmaya uyması gerektiğini ifade etti.
Söz konusu bakanlıklar bu anlaşmaya rağmen Maliki’nin kontrolünde bulunmaya devam ediyor ve bu durum Sünnileri giderek öfkelendiriyor.
Ulusal güvenlik uzmanı Kenneth Pollack, Maliki’nin ekonomisi giderek kötüleşen ABD üzerinde bir baskı unsuru olabileceğini belirtti. Pollack, “Maliki, ABD’nin 10 milyar dolar değerindeki iş imkanını çöpe atmak istemeyeceğini biliyor… Eğer ABD satışı durdurursa, Maliki silahlarını başka bir yerden alabilir” dedi.