Türkiye’de muhalefet AK Parti rüzgarını tersine çevirmeye çalışıyor

Türkiye’de muhalefet AKP rüzgarını tersine çevirmeye çalışıyor

Sebahattin Güney'i deniz kenarındaki bir kafede elinde birası ve sigarasıyla dinlenirken gördüğümüzde, neden kendisini kuşatma altında hissettiğini anlamak zor.

Ege kenti İzmir'deki birçokları gibi 57 yaşındaki Güney de Türkiye'nin denize sırtını veren laiklerinin, Başbakan Erdoğan'ın ilerleyişini durdurmak için verdiği mücadeleyi görüyor.

AK Parti'nin 12 Haziran'daki seçimlerde çekirdek seçmenini teşkil eden mütedeyyin Müslümanlar, İzmir'in tamamen inançsızlardan oluştuğunu söyleyerek, muhalefetin kalesi konumundaki bu kente sövüp sayıyorlar. Ama Güney bu nişanı gururla takıyor.

Geçtiğimiz Cumartesi günü düzenlenen CHP mitingine katılan yüz binlerce kişiden biri olan Güney, "Gavur İzmir yine gavur kalacak" dedi.

Türkiye'nin üçüncü büyük şehri olan, aynı zamanda ülkenin en modern ve en gelişmiş sanayi kentlerinden biri olan İzmir buna rağmen AKP'nin 2002 yılında iktidara gelmesinden bu yana yatırımların başka yerlere gittiğine tanık oldu.

"Tüm fabrikaları İstanbul'a taşıdılar" diyen emekli işçi Güney, "Onlara oy vermedik o yüzden gavur olduk" ifadesini kullandı.

Bir dönem marjinal sayılanlarla Anadolu'nun göbeğindeki dini kesim, AKP ile birlikte siyasi ve ekonomik ehemmiyet kazanırken, Türkiye'nin batılaştırılmış laik elit sınıfı, ayrıcalıklarının ve yaşam tarzının tehdit altında olduğunu görmeye başladı.

Ekonomideki başarısı ve yatırımcıların tarafından memnuniyetle karşılanan reformlar sayesinde AKP'nin kolay bir şekilde üçüncü kez tek parti iktidarını yakalaması bekleniyor.

Türkiye'nin saygıdeğer kurucusu, asker kökenli devlet adamı Mustafa Kemal Atatürk'ün partisi ise nüfusunun yaş ortalaması 28 olan, canlı ve küreselleşmiş bir ekonomiye sahip ülkedeki güncelliğini korumak için mücadele veriyor.

Ana muhalefet partisinin umudu, yeni liderleri Kemal Kılıçdaroğlu.

Zayıf yapısı ve gözlükleri nedeniyle "Gandi Kemal" lakabı verilen Kılıçdaroğlu, geçtiğimiz yıldan bu yana partisinin başında. Ancak anketlere göre, Kılıçdaroğlu, CHP'nin şansını geri getirmiş gibi görünüyor.

EDAM'dan Sinan Ülgen, "Bu seçimlerde kimin galip geldiğinden çok AKP'nin ne kadar fark atacağı ve Kılıçdaroğlu liderliğindeki CHP'nin alacağı oy önemli" diye konuştu.

Ülgen, "CHP uzun süre hızlı bir sosyal ve ekonomik değişimden geçen ülkenin sorularına çözüm üretmekte başarısız oldu, anti-liberal ve din karşıtı söylemin arkasında durdu. Ama Kılıçdaroğlu, CHP'yi gelecek için modern bir sosyal demokrat seçenek olarak sunmaya çalışıyor" dedi.

Anketlere göre, CHP'nin oyu yüzde 25-30 civarında. Bunlardan bazıları, CHP'yi AKP'nin 20 puan gerisinde gösteriyor. Ama her halükârda 2007 seçimlerinde alınan yüzde 21'in üzerindeler. Yüzde 30 bir zafer olarak algılanacak.

Aşırı sağcı MHP, yüzde 10-12 seviyesinde görülüyor. Kürt partisinin de sandalye kazanması bekleniyor.

CHP, AKP'nin mecliste 3'te 2 çoğunluk sağlamasını engellerse, Erdoğan'ın yeni anayasaya yönelik planlarını bloke etme konusunda daha iyi bir şansa sahip olacak. Zira yeni anayasasının Atatürk'ün laik Türkiye'sinin tabutuna çivi çakmasından korkuluyor.

MODERNLEŞME

Aralarında mühendisler, öğretmenler, doktorlar, avukatlar ve bürokratların bulunduğu laik orta sınıf Türkler, eskiden CHP'ye güvenirdi ancak kendisini modernleştirememiş olması, İslami temellerinden dolayı AKP'ye güvenmeyen liberallerin bile oyunu alamaz olmuştu.

Kılıçdaroğlu'nun selefi olan ve bir seks skandalı sonucunda koltuğunu kaybeden Deniz Baykal döneminde, CHP devletin İslam ve azınlıklara karşı merkezi rolüne ilişkin eski kavgaları vermeyi sürdürürken, kendinden emin AKP ise ekonomik ve sosyal reformlarla bir modernleşme süreci başlattı ve Türkiye'yi özel yatırıma açarken, ordunun gücünü de azalttı.

Kılıçdaroğlu, CHP'nin uzun zamandır süregelen üniversitelerde türban yasağının kaldırılmasına yönelik itirazını geri çekerken, bir başka politika değişimi olarak Kürtlere Kürtçe öğrenme hakkı verilmesi gerektiğini söyledi, serbest piyasa ve Ankara'nın AB üyeliğine destek verdi.

Ayrıca partisi ile uzun bir süredir CHP'nin dostu olarak görülen ordu arasına da mesafe koydu.

Desteğini artırmak isteyen Kılıçdaroğlu, yoksul ve emekliklilere mali yardımı artıran popülist öneriler de getirdi ve partisinin tek amacını laikliğin korunması haline getirmek yerine işsizlik ve eşitsizlik gibi konulara öncelik vereceğini ilan etti.

İşini kaybetme korkusuyla adını vermek istemeyen 28 yaşındaki kadın bir diş hekimi, "Kılıçdaroğlu'ndan önce de CHP oy veriyordum çünkü modern Türkiye'nin savunucusu olduklarını düşünüyordum. Ama esasında bu çok eski kafalı bir argüman" dedi ve ekledi:

"Şimdi ise CHP, sağlık politikaları ve ülkenin idaresinde önem taşıyan diğer önemli meseleleri de ele alıyor. Baykal, bizleri seçmen olarak umutsuzluğa sevk etmişti."

Her ne kadar yabancı yatırımcılar, AKP ile bir dört yıl daha yaşamaktan memnuniyet duyacak olsalar da bazıları, ciddi bir muhalefetin olmamasından kaygı duyuyor.

Yaklaşık 10 yıl boyunca kesintisiz bir şekilde iktidarda kalmak AKP'nin aşırı güç sahibi olmasına neden olurken, Erdoğan'ın giderek daha fazla baskıcı bir lider haline geldiği ve düşünce özgürlüğü kısıtladığı eleştirileri yapılıyor.

Eurasia risk danışma grubundan Wolfango Piccoli, "Eğer uzun dönemli bir yatırımcıysanız, yapısal reformların yapıldığını görmek istersiniz ve hükümetin de reformcu kimliğini yeniden kazanması için hükümeti kontrol edecek güçlü bir muhalefete ihtiyacınız vardır" dedi.

YAZLIK ETEKLER, HAVALI GENÇLER

Kadınların kordon boyunca kısa eteklerle yürüdüğü ve havalı gençlerin gece kulüplerini doldurduğu İzmir'e geri dönersek, burada laiklik Atatürk'ün en kutsal mirası olarak kabul ediliyor.

Birçok kişi, alkol tüketimiyle ilgili yasaların sıkılaştırılması ve türban yasağının hafifletilmesi, Türkiye'yi Atatürk vizyonundan uzaklaştırarak İran tarzı dini bir topluma yaklaştırma yolunda atılmış ilk adımlar olarak görülüyor.

AKP ise yapısı gereği muhafazakar olan bir ülkede sosyal meselelerde muhafazakar politikalar izlediğini söyleyerek, bu eleştirileri reddediyor.

CHP mitingi sırasında Reuters'a konuşan 26 yaşındaki avukat Mustafa Oğuz, "Alkol yasakları, interneti sansürleme planları çok rahatsız edici... İktidar partisi, sözlerini tutmadı ve temel hak ve özgürlüklere müdahale etmeye başladı" dedi.