Üçüncü köprüye iptal davası

Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesinde düzenlenen basın toplantısında açıklama yapan, Odanın Kentleşme ve Planlama Komitesi Yürütücüsü Yıldız Uysal, 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı Plan Uygulama hükümlerinde yapılan değişiklik ve getirilen ilave hüküm ile alt ölçekli planlarda Çevre Düzeni Planına aykırı kararların alınmasının önünün açıldığını söyledi.

İstanbul Çevre Düzeni Planı'nın 3. köprünün yapımına karşı görüşler içerdiğini öne süren Uysal, buna karşılık 1/25.000 ölçekli İstanbul İli Kuzey Marmara Otoyolu Nazım İmar Planı'nın sadece Boğaz geçişi ve çevre yollarının İstanbul sınırları içinde kalan kısmının gösterildiği bir güzergah şeması olduğunu savundu.
Uysal, Nazım İmar Planı'nın 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planına, imar mevzuatına, planlama tekniğine, şehircilik ilkelerine, kamu yararına ve hukuka aykırı olduğunu ifade ederek, yeni bir köprünün yerleşimin sakıncalı alanlara doğru gelişimine neden olacağını, sadece köprü ve çevre yolları yapımı sırasında 2,5 milyon ağacın kesileceğini, su rezervlerin yerleşim yerlerinin ağır baskısı altına kalacağını, bunun da doğada çok büyük tahribatlara neden olacağını belirtti.
3. köprünün yapımının trafiği rahatlatmayacağını da iddia eden Uysal, aksine yeni bir köprünün, bir süre sonra etrafında kendi yerleşimlerini ve trafiğini yaratacağını, buna, 2. köprünün yapımı sırası ve sonrasında Sultanbeyli ilçesinde yaşanan nüfus patlamasının örnek olarak gösterilebileceğini vurguladı.
Yıldız Uysal, Ulaştırma Bakanlığının 3. köprü ve bağlantı yollarının yapılma gerekçesi olarak, “transit trafiğin kent içi trafikten arındırılarak kuzeye kaydırılması” olarak gösterildiğini anlatarak, bugün İstanbul'un Boğaz geçişlerindeki transit trafiğin payının yüzde 2-3'ü geçmediğini, bunun yeni bir köprü ve yeni çevre yollarının yapımını gerektirmeyecek düzeyde olduğunu kaydetti.

Nazım İmar Planı'nın doğal sit alanı olan bir bölgede sit kararlarına aykırı bir uygulamayı öngördüğünü de ileri süren Uysal, bu planının Anayasa'da, yasalarda ve uluslararası sözleşmelerde yer alan hükümlere ve hukuka aykırı olduğunu iddia etti.

Uysal, İstanbul Çevre Düzeni Planının Plan Uygulama Hükümleri üzerinde yapılan değişiklikleri de anlatarak, planın “Planda ölçek sebebiyle gösterilmeyen ulaşım sistemi projeleri planının bütünlüğüne ve ilkelerine uygun olarak alt ölçekli plan çalışmalarında değerlendirilecektir” biçimindeki maddesinde yer alan “ölçek sebebiyle” ibaresinin kaldırıldığını, ayrıca, “İlave Boğaz geçiş ve güzergahları alt ölçekli planlarda değerlendirilecektir” hükmünün ilave edildiğini belirtti.
“Ölçek sebebiyle” ibaresinin maddeden kaldırılmasıyla 1/100.000 ölçekli planda yer almayan ulaşım kararlarının planlama ilkeleri ve imar mevzuatı çiğnenerek, üstten inmeci şekilde uygulamaya geçirilişinin yolunun açıldığını savunan Uysal, ayrıca getirilen yeni hüküm ile de üst ölçekli planlarda yer almamasına karşın alt ölçekli planlarla 3. köprü ve çevre yollarının hatta istendiği anda, 4, 5, 6. boğaz geçişlerinin hayata geçirebilmesinin önünün açıldığını ileri sürdü.
Yıldız Uysal, şunları kaydetti:
“3. köprü ve bağlantı yollarının yapımını içeren 1/25.000 ölçekli İstanbul İli Kuzey Marmara Otoyolu Nazım İmar Planı'nın, Anayasa'ya, yasalara, yönetmeliklere, şehircilik ilkelerine, planlama tekniklerine ve kamu yararına açıkça aykırı olduğu, uygulandığında geri dönülemez ekolojik zararlara ve doğal kaynakların geri dönülemez biçimde yitirilmesine neden olacağı gerekçesiyle idari işlemin öncelikle yürütülmesinin durdurulmasının ardından iptali istemiyle dava açtık. Ayrıca Nazım İmar Planı'nın uygulanmasına dayanak oluşturan 1/100.000 ölçekli İstanbul Çevre Düzeni Planı'nın Plan Uygulama hükmünde yapılan değişikliğin ve yeni ilave edilen maddenin öncelikle yürütmesinin durdurulması ve ardından iptali istemiyle ikinci bir dava daha açtık.”
Basın toplantısında, 3. köprü ve bağlantı yolları güzergahının dahil olduğu İstanbul İli Kuzey Marmara Otoyolu Nazım İmar Planı ile buna dayanak oluşturduğu gerekçesiyle İstanbul Çevre Düzeni Planı'nın Plan Notları'nda yapılan değişikliklerin iptali istemiyle dava açan Çevre Mühendisleri Odası, Elektrik Mühendisleri Odası, Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, İnşaat Mühendisleri Odası, Kimya Mühendisleri Odası, Makina Mühendisleri Odası, Peyzaf Mimarları Odası, Şehir Plancıları Odası ve Ziraat Mühendisleri Odası İstanbul şubelerinden temsilciler de hazır bulundu.