Enflasyon martta ‘hedef zor tutar’ dedi
Güncelleme Tarihi:
Oluşturulma Tarihi: Nisan 04, 2003 01:32
Enflasyon mart ayında da yükselişini sürdürdü. Martta yıllık enflasyon TÜFE'de 29.4, TEFE'de ise yüzde 35.2'ye çıktı. Mart ayında aylık enflasyon ise TÜFE'de yüzde 3.1, TEFE'de yüzde 3.2 oldu. Enflasyon yılın ilk 3 ayında TEFE’de yüzde 12.4 oldu. Böylece daha yılın ilk çeyreğinde yıl sonu için belirlenen yüzde 20’lik hedefin yüzde 41'ine ulaşılmış oldu.
Enflasyonda, bu yıl başından başlayan yükseliş trendi, mart ayında da devam etti. Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) mart ayında yıllık enflasyonun tüketici fiyatlarıyla yüzde 29.4'e, toptan eşya fiyatlarıyla yüzde 35.2'ye kadar yükseldiğini açıkladı.
Bu yıl üç aylık enflasyon oranı ise toptan eşyada yüzde 12.4, tüketici fiyatlarında ise yüzde 8.2 oldu. Böylece, tüketici fiyatlarıyla yüzde 17.4 olan yıl sonu enflasyon hedefinin yüzde 71'i, toptan eşya fiyatlarıyla yüzde 20 olan hedefin yüzde 41'i yılın ilk üç ayında aşıldı.
DİE hesaplamalarına göre, martta tüketici fiyatları (TÜFE) yüzde 3.1, toptan eşya fiyatları (TEFE) yüzde 3.2 ile, hem geçen yılın aynı ayın, hem de bu yılın şubat ayının üzerinde gerçekleşti. DİE'nin yüzde 3.1'lik TÜFE rakamı, son 5 ayın en yüksek fiyat artışı.
Geçen yıl Mart ayında, toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzde 1.9,tüketici fiyatlarındaki artış ise yüzde 1.2 olmuştu. 2002 yılı Mart ayı ile karşılaştırıldığında, bu yılın aynı ayında enflasyon, toptan eşya fiyatlarında 1.3, tüketici fiyatlarında da 1.9 puan üzerinde gerçekleşti.
DİE, mart ayında yıllık enflasyonu tüketici fiyatlarıyla yüzde 29.4, toptan eşya fiyatlarıyda yüzde 35.2 olarak hesapladı. Buna göre, yıllık enflasyon, geçen yılın aynı döneminin, toptan eşya fiyatında 42.3 puan, tüketici fiyatında ise 35.7 puan altında gerçekleşti. 2002 yılı Mart ayı itibarıyla enflasyon, toptan eşyada yüzde 77.5, tüketici fiyatlarında yüzde 65.1 olmuştu.
ÖZEL SEKTÖR VURDU
Toptan eşya fiyatlarında Mart ayındaki yüzde 3.2 oranındaki artışın 0.4'ü devlet sektöründen, 2.8'si özel sektördeki fiyat artışlarından kaynaklandı. Mart ayında toptan eşya fiyatlarında devlet sektöründe yüzde 1.9, özel sektörde yüzde 3.7 artış kaydedildi.
Sözkonusu ay, sektörel bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 7.8 iletarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe gerçekleşirken, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 4.6, imalat sanayi sektöründe yüzde 1.7, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 0.6 oranında arttı.
Mart ayı itibariyle, son bir yıllık dönemde ise sektörel bazda en yüksek fiyat artışı, yüzde 62.8 ile madencilik ve taşocakçılığı sektöründe gerçekleşti. Yıllık enflasyon, imalat sanayi yüzde 35.9, tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe yüzde 33.9, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 17.3 oldu.
AYLIK ARTIŞLAR
Tüketici fiyatları endeksine göre, Mart ayında en yüksek fiyat artışı yüzde 6.9 ile gıda, içki ve tütün harcamalarında görüldü. Aynı dönemde harcamalar, konutta yüzde 1.6, ev eşyası yüzde 1, ulaştırmada yüzde 2.3, lokanta, pastane ve otelde yüzde 2.1, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 3.3, eğlence ve kültür yüzde 0.7, sağlıkta yüzde 4.3 oranında arttı.
İTO’NUN RAKAMLARI
İstanbul Ticaret Odası da (İTO) İstanbul'da Mart ayında perakende fiyatların yüzde 2.2, toptan fiyatların yüzde 1.8 oranında yükseldiğini açıkladı. İTO'nun hesaplamalarına göre, bir önceki yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında ise perakende fiyatlar yüzde 26.3, toptan fiyatlar yüzde 25.4 artış gösterdi.
Çekirdek enflasyon yüzde 1.6
Çekirdek enflasyon olarak adlandırılan özel sektör imalat sanayinde fiyat artışı ise mart ayında yüzde 1.6 düzeyinde gerçekleşti. Çekirdek enflasyon Ocak 2003'te yüzde 3.6, Şubat 2003'te yüzde 1.5 olarak hesaplanmıştı. Çekirdek enflasyon, 2002 yılında ise ay ay şöyle olmuştu: Ocak'ta yüzde 2.1, Şubat'ta yüzde 0.7, Mart'ta yüzde 1.3, Nisan'da yüzde 1.9, Mayıs'ta yüzde 1.5, Haziran'da yüzde 2.8, Temmuz'da yüzde 4.1, Ağustos'ta yüzde 2.3, Eylül'de yüzde 2.5, Kasım'da yüzde 1.6, Aralık'ta yüzde 2.
En pahalı il yüzde 4.6 ile Samsun
Mart ayında Türkiye genelinde fiyatların en fazla arttığı il yüzde 4.6 ile Samsun oldu. Bu ilimizi yüzde 4.3'le Adana, yüzde 4.2 ile Diyarbakır izledi. Devlet İstatistik Enstitüsü’nün hesaplamalarına göre, yıllık fiyat artışlarının en yüksek gerçekleştiği il ise yüzde 31.3'le Trabzon oldu. Mart ayında en düşük fiyat artışı ise yüzde 1.8'le Bursa'da yaşandı. DİE rakamlarına göre yıllık bazda en düşük artış da yüzde 26'yla Denizli'de gerçekleşti.
Karnabahar martın zam şampiyonu
Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) verilerine göre, mart ayının zam şampiyonu yüzde 43.9'la karnabahar oldu. Mart ayında en yüksek fiyat artışında karnabaharı, yüzde 26.1 ile ıspanak, yüzde 15.5 ile belediye otobüs ücreti, yüzde 13.6 ile muz, yüzde 12.4 ile doğum ücreti, yüzde 10.3 hastane, yatak ücreti, yüzde 9.4 ile kuru soğan, yüzde 7 ile uçak ücreti, yüzde 6.5 ile gündelikçi, yüzde 6.3 ile mazot, yüzde 5.8 ile ayran, yüzde 5.6 ile makarna, yüzde 4.2 ile ekmek, yüzde 3.7 ile buğday unu, yüzde 3.3 ile bisiklet izledi. Aynı dönemde, dondurma yüzde 2.9, yer döşemesi yüzde 2.7, beyaz peynir ve zeytin yüzde 2.3'er, benzin, belediye suyu yüzde 1.8'er, pil, kalorifer yakıt ücreti yüzde 1.6, bisküvi yüzde 1.5, çikolata yüzde 1.4, kadın berberi yüzde 1.3, bir bardak çay yüzde 1 oranında arttı.
Bu yıl üç aylık enflasyon oranı ise toptan eşyada yüzde 12.4, tüketici fiyatlarında ise yüzde 8.2 oldu. Böylece, tüketici fiyatlarıyla yüzde 17.4 olan yıl sonu enflasyon hedefinin yüzde 71'i, toptan eşya fiyatlarıyla yüzde 20 olan hedefin yüzde 41'i yılın ilk üç ayında aşıldı.
DİE hesaplamalarına göre, martta tüketici fiyatları (TÜFE) yüzde 3.1, toptan eşya fiyatları (TEFE) yüzde 3.2 ile, hem geçen yılın aynı ayın, hem de bu yılın şubat ayının üzerinde gerçekleşti. DİE'nin yüzde 3.1'lik TÜFE rakamı, son 5 ayın en yüksek fiyat artışı.
Geçen yıl Mart ayında, toptan eşya fiyatlarındaki artış yüzde 1.9,tüketici fiyatlarındaki artış ise yüzde 1.2 olmuştu. 2002 yılı Mart ayı ile karşılaştırıldığında, bu yılın aynı ayında enflasyon, toptan eşya fiyatlarında 1.3, tüketici fiyatlarında da 1.9 puan üzerinde gerçekleşti.
DİE, mart ayında yıllık enflasyonu tüketici fiyatlarıyla yüzde 29.4, toptan eşya fiyatlarıyda yüzde 35.2 olarak hesapladı. Buna göre, yıllık enflasyon, geçen yılın aynı döneminin, toptan eşya fiyatında 42.3 puan, tüketici fiyatında ise 35.7 puan altında gerçekleşti. 2002 yılı Mart ayı itibarıyla enflasyon, toptan eşyada yüzde 77.5, tüketici fiyatlarında yüzde 65.1 olmuştu.
ÖZEL SEKTÖR VURDU
Toptan eşya fiyatlarında Mart ayındaki yüzde 3.2 oranındaki artışın 0.4'ü devlet sektöründen, 2.8'si özel sektördeki fiyat artışlarından kaynaklandı. Mart ayında toptan eşya fiyatlarında devlet sektöründe yüzde 1.9, özel sektörde yüzde 3.7 artış kaydedildi.
Sözkonusu ay, sektörel bazda en yüksek fiyat artışı yüzde 7.8 iletarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe gerçekleşirken, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 4.6, imalat sanayi sektöründe yüzde 1.7, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 0.6 oranında arttı.
Mart ayı itibariyle, son bir yıllık dönemde ise sektörel bazda en yüksek fiyat artışı, yüzde 62.8 ile madencilik ve taşocakçılığı sektöründe gerçekleşti. Yıllık enflasyon, imalat sanayi yüzde 35.9, tarım, avcılık, ormancılık ve balıkçılık sektöründe yüzde 33.9, elektrik, gaz ve su sektöründe yüzde 17.3 oldu.
AYLIK ARTIŞLAR
Tüketici fiyatları endeksine göre, Mart ayında en yüksek fiyat artışı yüzde 6.9 ile gıda, içki ve tütün harcamalarında görüldü. Aynı dönemde harcamalar, konutta yüzde 1.6, ev eşyası yüzde 1, ulaştırmada yüzde 2.3, lokanta, pastane ve otelde yüzde 2.1, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 3.3, eğlence ve kültür yüzde 0.7, sağlıkta yüzde 4.3 oranında arttı.
İTO’NUN RAKAMLARI
İstanbul Ticaret Odası da (İTO) İstanbul'da Mart ayında perakende fiyatların yüzde 2.2, toptan fiyatların yüzde 1.8 oranında yükseldiğini açıkladı. İTO'nun hesaplamalarına göre, bir önceki yılın aynı dönemi ile kıyaslandığında ise perakende fiyatlar yüzde 26.3, toptan fiyatlar yüzde 25.4 artış gösterdi.
Çekirdek enflasyon yüzde 1.6
Çekirdek enflasyon olarak adlandırılan özel sektör imalat sanayinde fiyat artışı ise mart ayında yüzde 1.6 düzeyinde gerçekleşti. Çekirdek enflasyon Ocak 2003'te yüzde 3.6, Şubat 2003'te yüzde 1.5 olarak hesaplanmıştı. Çekirdek enflasyon, 2002 yılında ise ay ay şöyle olmuştu: Ocak'ta yüzde 2.1, Şubat'ta yüzde 0.7, Mart'ta yüzde 1.3, Nisan'da yüzde 1.9, Mayıs'ta yüzde 1.5, Haziran'da yüzde 2.8, Temmuz'da yüzde 4.1, Ağustos'ta yüzde 2.3, Eylül'de yüzde 2.5, Kasım'da yüzde 1.6, Aralık'ta yüzde 2.
En pahalı il yüzde 4.6 ile Samsun
Mart ayında Türkiye genelinde fiyatların en fazla arttığı il yüzde 4.6 ile Samsun oldu. Bu ilimizi yüzde 4.3'le Adana, yüzde 4.2 ile Diyarbakır izledi. Devlet İstatistik Enstitüsü’nün hesaplamalarına göre, yıllık fiyat artışlarının en yüksek gerçekleştiği il ise yüzde 31.3'le Trabzon oldu. Mart ayında en düşük fiyat artışı ise yüzde 1.8'le Bursa'da yaşandı. DİE rakamlarına göre yıllık bazda en düşük artış da yüzde 26'yla Denizli'de gerçekleşti.
Karnabahar martın zam şampiyonu
Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) verilerine göre, mart ayının zam şampiyonu yüzde 43.9'la karnabahar oldu. Mart ayında en yüksek fiyat artışında karnabaharı, yüzde 26.1 ile ıspanak, yüzde 15.5 ile belediye otobüs ücreti, yüzde 13.6 ile muz, yüzde 12.4 ile doğum ücreti, yüzde 10.3 hastane, yatak ücreti, yüzde 9.4 ile kuru soğan, yüzde 7 ile uçak ücreti, yüzde 6.5 ile gündelikçi, yüzde 6.3 ile mazot, yüzde 5.8 ile ayran, yüzde 5.6 ile makarna, yüzde 4.2 ile ekmek, yüzde 3.7 ile buğday unu, yüzde 3.3 ile bisiklet izledi. Aynı dönemde, dondurma yüzde 2.9, yer döşemesi yüzde 2.7, beyaz peynir ve zeytin yüzde 2.3'er, benzin, belediye suyu yüzde 1.8'er, pil, kalorifer yakıt ücreti yüzde 1.6, bisküvi yüzde 1.5, çikolata yüzde 1.4, kadın berberi yüzde 1.3, bir bardak çay yüzde 1 oranında arttı.