Türkiye 250 ton ithal ediyor çıkardığı 8 ton altını Londra’da satıyor

Konumuz Akın İpek’in sahibi olduğu İpek-Koza Holding bünyesindeki Koza Altın’ın 3-5 Şubat’ta 36.8-46 lira fiyat aralığında talep toplama yöntemiyle yüzde 34.5 hissesinin halka arzıydı.
Akın İpek, başta Bergama-Ovacık olmak üzere altın madenlerini 2005 martında Normandy’den 20 milyon doları peşin, 45 milyon dolara satın almıştı.
Yeni keşfedilen sahalarla birlikte öngörülen kaynak varlığı 8.1 milyon ons altına denk gelen düzeye çıkmış. Bunun 1.9 milyon onsluk bölümü rezerve dönüşmüş. Tüm bunlar hesaba katıldığında, Koza Altın için 2 milyar dolarlık bir değer ortaya çıkmış.
Hayri Öğüt’e ilk
sorularımızdan biri, “kaynak varlığı” konusunda oldu:
- Koza Altın için belirlenen 2 milyar dolarlık değerin önemli bir bölümü 8.1 milyon onsluk “kaynak varlığı”ndan geliyor olmalı... Bunların tamamının rezerve dönüşeceğinin garantisi var mı?
- Sermaye Piyasası Kurulu’na (SPK) başvururken, uluslararası kuruluşlardan aldığımız, bu kaynakların varlığını gösteren belgeleri sunduk. Biz bu kaynaklardan eminiz.
- Yılda ne kadar altın çıkarıyorsunuz?
- 8 ton altın, 8 ton da gümüş...
- Yıllık cironuz ne kadar?
- 250-300 milyon dolar arasında. Ege Bölgesi’nde ihracatçılar liginde ilk 10’dayız.
- İhracatınız ne kadar?
- Ürettiğimiz altının tamamını ihraç ediyoruz.
- Nereye?
- Bizim altınımızın tümü Londra Borsası’nda pazarlanıyor. İşlem tamamlanır tamamlanmaz döviz ülkemize geliyor.
- Neden tümünü ihraç ediyorsunuz? Türkiye’de neden pazarlamıyorsunuz?
- Londra’da onsunu 4 dolar daha yüksek fiyata pazarlayabiliyoruz. O yüzden tümünü ihracata yönlendiriyoruz.
- Türkiye’nin altın ithalatı ne kadar?
- Türkiye, yılda 250 ton altın ithal edip, 6 milyar dolar döviz ödüyor. İhracat ise 1.5 milyar dolar. Yani, altında cari açık 4.5 milyar doları buluyor.
- Rafinaj işlemini nerede yaptırıyorsunuz?
- İsviçre’de...
- Türkiye’deki rafinerilere güvenmiyor musunuz?
- Bize şu anda İsviçre-Londra köprüsü daha uygun geliyor.
Hayri Öğüt, bu noktada Türkiye’deki altın varlığına dikkat çekme gereği duydu:
- Türkiye’de 6 bin 500 ton altın potansiyeli var. Bunun parasal değeri 250 milyar dolar. Bu kaynağı ülke ekonomisine kazandırmalıyız.
Uzun sohbete karşın yine de kafama takıldı...
Türkiye yılda 250 ton altın ithal ederken, bunun 8 tonunu içerden karşılamak mümkün olamaz mı?

2 bin 400 ağaç kesti, fıstık çamı ve zeytin tarımına yüklendi

KOZA Altın Genel Müdür Yardımcısı Hayri Öğüt, sık sık “çevreye saygılıyız” vurgusu yapmaya çalıştı:
- Altın madeni için Ovacık’ta 2 bin 400 agaç kestik...
- Yerine diktiniz mi?
- O alanda işimiz bittikten sonra fıstık çamı diktik. Şimdi fıstık da almaya başladık.
Hayrettin Öğüt, bölgede başlattıkları zeytin tarımına da değindi:
- Zeytin ağacı sayımız 15 bini buldu. Bu işe devam edeceğiz. Kozak’ta bir fıstık fabrikası kurmayı da planlıyoruz.
- Peki ne kadar siyanür kullanıyorsunuz?
- Türkiye’de yılda toplam 300 bin ton siyanür kullanılıyor. Kot beyazlatmadan başlayın, birçok sektörde siyanür kullanımı var. Ancak, en çok madencilik göze batıyor. Madencilikte kullanılan yıllık miktar 3 bin ton. Bunun 200 tonunu da biz kullanıyoruz.
15 bin zeytin ağacı, fıstık vermeye başlayan çamlar, yılda 200 ton siyanürün riskini ortadan kaldırmaya yeter mi?

Hopdediks Amca’nın mezarını yaptırdı

BERGAMA-Ovacık’taki altın madeni üzerine sohbet olur da, bölgedeki köylülerin önce Eurogold, sonra da Normandy adını alan şirkete karşı direnişleri gündeme gelmez mi?
Koza Altın Genel Müdür Yardımcısı Hayri Öğüt’e çizgili pijamasıyla eylemin simgesi olan rahmetli Bayram Kuzu’nun ailesiyle ilişkilerini sorduk:
- Bayram Kuzu’ya Hürriyet’in Yazıişleri Müdürlerinden Doğaner Gönen, “Hopdediks” benzetmesi yapmıştı. Galiba siz oğlunu işe aldınız...
- Ben de Bergamalıyım. 20 yıldır maden şirketinde çalışıyorum. Yani, işin en eskilerinden biriyim. Öncelikle Bayram Amca’nın mezarını yaptırdık. Oğlunu da işe aldık. Ayrıca, çevremizdeki okullara önemli katkılarımız oluyor.
Hopdediks Bayram Amca yıllarca “siyanürlü altın üretimi”ne direndi, direnişin sembolü oldu...
Aradan zaman geçti, Normandy’nin yerini Koza Altın aldı...
Şimdi mezarında onların imzası var...