Hasankeyf yalnız değilsin

Artuklular döneminden tarihi köprüye ise konser sahnesinin ışıkları.

Nehrin ince kumlu kıyılarında binlerce kişi.

Sahneye çıkan Yüksek Sadakat ve ardından Ajda Pekkan’ın şarkılarına eşlik eden binlerce yürek.

Yalnız değilsin Hasankeyf.

Senin Ilısu Barajı’yla günün birinde suların altında yok olmana gönülleri razı olmayan istemeyen bizler buradayız.

Bu kez Hürriyet Hakkımız Treni’yle geldik ziyaretine.

Yine geleceğiz, yine yanında olacağız, ta ki 60 yıldan beri yapılması konuşulan Ilısu Barajı�Projesi rafa kaldırılıncaya kadar.

Sen tümden rahat bir nefes alıncaya kadar.

Batman’a uçarken yolda, Ilısu Barajı’na yabancı kredi musluklarının kesilmesinde “Hasankeyf Yok Olmasın” kampanyasıyla büyük rol oynayan Doğa
Derneği Başkanı Dr. Güven Eken ile konuşuyoruz.

DSİ’nin resmen açıklanmış, 1.5 milyar Euro’ya mal olacak Ilısu Barajı dahil 600 tane yeni baraj projesi var.

Hidroelektrik santralleri için 1600 derenin su kullanım haklarını satmış durumda.

Türkiye’de halen 400 kadar baraj mevcut.

EN FAZLA DESTEKLEYEN TÜRKİYE

Hepsini alt alta koyduğunuzda projelendirilmiş, HES lisansı alınmış ve mevcut barajların toplamı bayağı yüksek çıkıyor.

Koskoca Brezilya’da yapılmış ve planlanmış olan barajların toplamı 700.

Hidroelektrik santral yatırımını en fazla destekleyen, derelerin kullanım hakkını bol keseden en fazla dağıtan ülke olarak Türkiye neredeyse bir numara dünyada.

Dr. Güven Eken, hidroelektrik santrallarının (HES) havza ölçeğinde değerlendirilmesi gerektiğini söylüyor.

Öyle yapıldığı takdirde çevreye yapacağı tahribat daha net anlaşılabiliyor çünkü.

Geçenlerde Ankara’nın Kalecik İlçesi’nde Kızılırmak çevresinde planlanmış üç adet hidroelektrik santralin bölgenin mikro klimasını nasıl etkileyeceğini yazmıştım.

Romalılar döneminden bugüne gelen Kalecik Karası üzüm bağlarının günün birinde hidroelektrik santrallere kurban gitmesi mümkün.

Eken’e bakarsanız, dünyada ve Türkiye’de güçlü bir baraj ve HES lobisi faaliyette.

Dünya Bankası’nın da son dönemlerde gelişmekte olan ülkelerde bunları destekliyor.

Örneğin, Kongo’da, 80 milyar dolara mal olacağı hesaplanan dünyanın en büyük barajına kredi vermeyi taahhüt etmiş.

Hidroelektrik santrallerinin iklim değişikliğiyle mücadele önemli oldukları tezini ise Eken gibi çevreciler tartışıyor.

ÇİN FAKTÖRÜ ÜRKÜTÜYOR

Hasankeyf ve Ilısu’ya dönersek, 12 bin yıllık bir tarihin sular altında kalmaması için Doğa Derneği ve diğer sivil toplum örgütlerinin mücadelesi şimdi hangi aşamada?

Bu arada biliyorsunuz “Hasankeyf Yok Olmasın” kampanyası Tarkan, Sezen Aksu, Orhan Pamuk ve Yaşar Kemal’in de desteğini almış durumda.

Almanya, Avusturya gibi ülkeler başarılı kampanyalar sonucunda Ilısu Barajı’na kredi vermekten vazgeçmiş olsalar da AKP Hükümeti ve özellikle Çevre Bakanı Veysel Eroğlu barajda ısrarlı.

Avrupalılar çekildi ama şimdi Çinlilerden söz ediliyor.

Çinlilerin hem baraj yapımını üstlenebilecekleri, hem de para getirebilecekleri konuşuluyor.

Bu gerçekleştiği takdirde Çin’de kampanya yürütmek, Çin kamuoyunun dikkatini Hasankeyf’e çekmek asla mümkün değil.

Çin faktörü Hasankeyflileri ürkütüyor.

Çare buranın Unesco Dünya Kültürel Miras Listesine dahil edilmesi.

Güven Eken “Sürdürdüğümüz kampanyada ikinci adım Hasankeyf’i Unesco’nun listesine dahil etmek. Zaten Hasankeyf listeye girmek için talep edilen 10 kriterden dokuzunu yerine getiriyor” diyor.

Hasankeyf dünyanın ilk yerleşim merkezlerinden, buğdayın ilk ekildiği yerlerden.

Yüzyıllardan bugün gelmiş tarihi ve kültürel varlıkları zaten ortada.

Unesco’nun listesine girmek için Kültür Bakanlığı’nın başvurusu gerek.

Antik yerleşim merkezinin kurtulması için Bakanlık bu önemli adımı atar mı?

İş burada düğümleniyor.�