Güncelleme Tarihi:
Türkiye'de üretilen el yapımı ziller dünyanın her tarafına satılıyor. Bosphours ve İstanbul, markalarıyla imal edilen ziller dünyanın en ünlü müzik grupları tarafından tercih ediliyor.
Türkiye'de üretilen zillerin yaklaşık yüzde 80'i ihraç ediliyor. Sadece Bosphorus şirketinin yıllık ihracatı 8 bin adet civarında bulunuyor. El yapımı ziller makine yapımı zillerden 1.5- 2 kat pahalıya satılıyor. Buna rağmen her el yapımı zilin tınısının ayrı olması nedeniyle bu ziller profesyonel davulcular tarafından tercih ediliyor.
Bosphorus zillerinin üretimi İstanbul Habibler köyünde eski bir atölyede yapılıyor. Atölye bir arazi içerisinde tek katlı bir yapı olarak kurulmuş. Atölyenin içerisinde dökümhane pres bölümü ve işleme bölümü bulunuyor.
Boshphorus'un Türkiye'de bulunan bütün ortakları faal olarak atölyede çalışıyor, döküm yapıyor, çekiç sallıyor. Zillerin dökümü, presten geçirilmesi ve çekiçle düzeltilmesi aşamalarının her birinde el işçiliği kullanılıyor.
Zilleri dövme işlemi sırasında çok yüksek bir ses çıkıyor bu nedenle çalışanlar kulaklarına pamuk tıkıyor. İstanbul Habibler köyünde 17'inci yüzyılda kullanılan tekniklerle üretilen ziller dünyanın en şık konser salonlarında kullanılıyor.
AMERİKALI ORTAK
Bosphours zillerini ABD'de Amerika'da yaşayan bir Türk pazarlıyor. Aynı zamanda Bosphorus'un ortağı olan Halil Taşova, el yapımı zilleri ABD'de tanıtmak için uğraş veriyor. Taşova, ABD'de yoğun bir tanıtım faaliyeti içerisine girdiklerini ve ABD'de tanıtım için yılda 100 ile 150 bin dolar arasında harcama yaptıklarını söyledi.
Taşova, ABD'de yaptıkları tanıtım faaliyetlerini şöyle özetledi:
‘‘Bosphorus zillerinin tanıtımı için ABD'de müzik evlerine yönelik tanıtım faaliyetleri yapıyoruz, müzik dergilerine reklam veriyoruz ve Amerikalı ünlü davulcuları Türkiye'ye getiriyoruz.’’
Amerikalı davulcular arasında Türk zillerinin dünyadaki tek el yapımı zil olarak tanındığını belirten Taşova, Bosphours'un Atlanta'da bir deposu bulunduğunu ve satışlarını bu depodan yönettiklerini belirtti.
Prusya Ordusu Türk zili kullanıyordu
1623 yılında İstanbul'da yaşayan Avendis adlı simyacının geliştirdiği ileri teknik, Türk zillerinin başlangıç noktası oldu.
Avendis tarafından geliştirilen özel teknikle yapılan zillerin olağanüstü bir tınısı vardı.
Avendis zillerinin ünü kısa zamanda duyuldu. Osmanlı sultanları, vezirler zillerin ününü duydular ve Avendis'e o zamanın meslek odası statüsünde bulunan lonca tarafından 'zilciyan' ünvanı verildi.
Türk zillerinin ünü giderek dünyaya yayıldı. Osmanlı ordusunun yanısıra Prusya Ordusu'da Türk zili kullanmaya başladı.
Zilciyanlar 1970'de ABD'ye göçtüler.
Zilciyanların yanında yetişenlerin bu gün işlettiği 2 atölye bulunuyor. Bu atölyelerde Bosphorus ve İstanbul zilleri üretiliyor.